Thanh toán qua POS – còn khó khăn cho người dùng

 Tinh vi POS giả, POS trái phép

Thời gian vừa qua đã xảy ra hàng loạt vụ việc tại các cửa hàng ở Quảng Ninh và Nha Trang sử dụng POS Trung Quốc để mua bán hàng hóa, dịch vụ trong lãnh thổ Việt Nam. Đây là hành vi sử dụng POS trái phép với đồng tiền thanh toán là NDT. Luồng tiền thanh toán được chuyển về tài khoản tại Ngân hàng Trung Quốc mà không thông qua hệ thống ngân hàng Việt Nam để tránh bị kiểm soát.

Việc thanh toán qua máy POS bằng đồng NDT và không thông qua tài khoản tại Việt Nam là giao dịch bằng đồng ngoại tệ trái phép. Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch Công ty Luật SBLAW cho biết: “Hoạt động thanh toán chui này sẽ ảnh hưởng lớn đến an ninh tiền tệ quốc gia, vi phạm quy định về quản lý ngoại hối của Nhà nước; không bảo vệ được người tiêu dùng và người bán hàng; gây thất thoát thuế do các giao dịch hoàn toàn xử lý tại nước ngoài. Nói cách khác, đây là hình thức xuất khẩu tại chỗ nhưng không thu được tiền về Việt Nam”.

Lãnh đạo một số ngân hàng nhìn nhận đây là hành vi khiến cho các tổ chức tín dụng và tổ chức chuyển mạch thẻ ở Việt Nam không thu được phí, ngân sách không thu được thuế từ các cửa hàng cung cấp hàng hóa, dịch vụ và Việt Nam cũng không thu được ngoại tệ từ du lịch vốn là ngành xuất khẩu tại chỗ.

Vậy, câu hỏi đặt ra là hiện Việt Nam còn bao nhiêu POS trái phép đang được sử dụng? Khi nào có hệ thống giám sát tự động tất cả các giao dịch, địa điểm phát sinh giao dịch, trạng thái hoạt động của các thiết bị POS ở cấp quốc gia nhằm phục vụ công tác quản lý và kiểm tra?

Pos hết hạn, chưa quy chuẩn và khó nâng cấp

Theo dự án triển khai bộ tiêu chuẩn thẻ thanh toán nội địa VCCS đến năm 2020, các ngân hàng Việt Nam phải hoàn thành việc chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip. Để đáp ứng bộ tiêu chuẩn VCCS các máy POS phải được nâng cấp và cập nhật ứng dụng mới. Đây là một vấn đề nan giải với các ngân hàng khi đang vận hành hơn 300.000 máy POS trong đó có nhiều máy đã hết hạn, không được hỗ trợ bởi hãng. Đối với những máy POS này, việc nâng cấp để đáp ứng tiêu chuẩn VCCS, đặc biệt là chấp nhận thẻ không tiếp xúc (Contactless) là không thể thực hiện.

Theo thông lệ, các thiết bị điện tử công nghệ thông tin khi nhập khẩu cần có giấy chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật theo quy định của cơ quan chuyên ngành. Tuy nhiên, toàn bộ máy POS đang hoạt động tại Việt Nam chưa có các giấy tờ chứng nhận hợp quy, hợp chuẩn để đảm bảo thiết bị POS đủ an toàn, bảo mật. Thực trạng này tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người tiêu dùng khi thanh toán thẻ qua POS.

Vì vậy, để đảm bảo tăng cường an toàn thanh toán thẻ qua POS, ngoài việc giám sát quá trình giao dịch cho người dùng thẻ thì cần có thêm giải pháp đồng bộ giải quyết vấn đề cho toàn thị trường như cấm lưu hành những máy Pos đã hết hạn, nâng cấp hạ tầng thanh toán thẻ và thống nhất quy chuẩn kỹ thuật cho toàn bộ 300.000 thiết bị POS đang hoạt động đảm bảo một chuẩn chung cho tất cả như chuẩn chip cho thẻ ATM. Có như vậy người tiêu dùng thẻ mới được bảo vệ và yên tâm khi thanh toán.

Vũ Điệp