Tập đoàn Than - Khoáng sản và những dự án dở dang “đội" vốn ngàn tỷ đồng

Cụ thể, theo báo cáo Kết luận thanh tra tại TKV do Bộ Tài chính thực hiện, TKV và các đơn vị thành viên có 48 dự án với tổng mức đầu tư 97.506 tỷ đồng đều không đạt tiến độ theo quyết định đã phê duyệt, trong đó Công ty mẹ - Tập đoàn có 43 dự án, tổng mức đầu tư hơn 92.618 tỷ đồng; Tổng công ty Khoáng sản TKV 5 dự án tổng mức đầu tư 4.888 tỷ đồng.

Điển hình trong số đó là dự án Khai thác hầm lò mỏ Khe Chàm III, Công ty than Khe Chàm được phê duyệt năm 2008 với tổng mức đầu tư 2.768 tỷ đồng nhưng sau phải điều chỉnh tăng 2 lần lên 5.345 tỷ đồng, chậm tiến độ 5 năm.

Dự án Khu liên hợp gang thép Lào Cai khởi công năm 2009 với tổng mức đầu tư phê duyệt là 1.499 tỷ đồng nhưng sau phải điều chỉnh lên 1.955 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay dự án đang tạm dừng thực hiện để tiến hành điều chỉnh mục tiêu, quy mô của dự án.

Dự án Khai thác mở rộng và nâng công suất khu mỏ - tuyển đồng Sin Quyền - Lào Cai do Tổng công ty Khoáng sản TKV làm chủ đầu tư chậm tiến độ 2 năm, và vốn đầu tư cũng phải điều chỉnh 4 lần từ 1.003 tỷ đồng lên 2.564 tỷ đồng. Nguyên nhân được chỉ ra là do nâng công suất và có sự thay đổi lớn trong chính sách của Nhà nước về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư...

Ngoài ra, như Dân trí đã đưa tin, trong danh sách này còn có Tổ hợp bauxit - nhôm Lâm Đồng có tổng mức đầu tư theo phê duyệt là 7.787,5 tỷ đồng (tương đương 493,5 triệu USD) thực hiện 2006-2009. Tuy nhiên, dự án này đã phải điều chỉnh tổng mức đầu tư 4 lần lên gần gấp đôi 15.414,4 tỷ đồng (tương đương 805,1 triệu USD). Thời gian bị chậm 4 năm so với phê duyệt lần đầu.

Nguyên nhân điều chỉnh là do tăng công suất từ 600.000 tấn lên 650 nghìn tấn alumin/năm, do thay đổi công nghệ, do Nhà nước thay đổi chính sách thuế, tiền lương, đền bù giải phóng mặt bằng… Sau 3 năm đi vào hoạt động, dự án này lỗ khoảng 3.696 tỷ đồng.

Dự án Nhà máy sản xuất Alumin Nhân Cơ được đầu tư theo quyết định phê duyệt năm 2007 với tổng mức đầu tư 3.285 tỷ đồng (tương đương 205,3 triệu USD). Qua 2 lần điều chỉnh, vốn đầu tư tăng lên khoảng 5 lần lên 16.821 tỷ đồng (tương đương 814,9 triệu USD), chậm tiến độ 6 năm so với phê duyệt ban đầu. Trong thời gian triển khai, dự án này phải dừng 2 năm để đánh giá lại hiệu quả thi công do tình hình chính trị (biển đảo) ảnh hưởng lớn đến nhà thầu thi công (Trung Quốc) và nhập khẩu vật tư, thiết bị cho dự án tăng do tỷ giá thay đổi…

Báo cáo Thanh tra cũng chỉ ra rằng, TKV và các đơn vị thành viên có 14 dự án với tổng mức đầu tư 6.773 tỷ đồng phải dừng thực hiện.

Điển hình là Dự án đầu tư Cảng Kê Gà với tổng mức đầu tư phê duyệt là 3.768 tỷ đồng. Dự án này triển khai từ tháng 6/2011 với chi phí chuẩn bị đầu tư 28,9 tỷ đồng.

Ngoài ra, còn có dự án Nhà máy nhiệt điện Lý Sơn tỉnh Quảng Ngãi chi phí đầu tư đã bỏ ra 14,78 tỷ đồng; Dự án Trạm biến áp và đường dây cao thế 110kV tại Công ty luyện đồng Lào Cai; Dự án Khu liên hợp Gang thép Lào Cai chi phí đã thực hiện giải ngân 134 tỷ đồng; Dự án Đầu tư cải tạo nâng cao chất lượng Nhà máy kẽm Thái Nguyên với chi phí nghiệm thu và thanh toán 96,5 tỷ đồng...

Phương Dung