SSI: EVN có thể phải tăng giá điện do biến động chi phí đầu vào

Nhóm nghiên cứu SSI Research vừa có báo cáo với chủ đề "Cập nhật ngành điện: Chi phí đầu vào cho hệ thống điện tăng".

Theo đó, SSI cho biết, sản lượng hợp đồng điện đối với các nhà máy nhiệt điện giảm chủ yếu là do huy động sản lượng nhiều từ thủy điện và một phần đóng góp mới từ nhóm điện mặt trời.

Nhóm nhiệt điện cũng chịu tác động bất lợi do sản lượng hợp đồng thấp cùng với giá than và khí đầu vào tăng.

"Chi phí đầu vào cho hệ thống điện tăng chủ yếu do giá bán cao từ nhóm năng lượng tái tạo, cộng thêm giá khí cũng tăng khiến EVN phải cố gắng kiểm soát chi phí", chuyên gia SSI nhận định.

Chính điều này khiến nhóm công ty năng lượng truyền thống có thể gặp khó khăn trong việc đàm phán/điều chỉnh hợp đồng mua bán điện (PPA) với EVN.

Ngoài ra theo SSI, áp lực để EVN tăng giá điện bán lẻ có xác suất cao do tăng chi phí đầu vào, nhóm năng lượng tái tạo và giá khí tăng (các mỏ khí giá rẻ dần cạn kiệt và các mỏ khí mới có giá cao hơn đi vào khai thác như Sao Vàng Đại Nguyệt sẽ làm giá khí tăng).

"Theo quan điểm của chúng tôi, khả năng EVN sẽ phải tăng giá điện bán lẻ để bù đắp một phần chi phí đầu vào tăng, mặc dù EVN chưa có quyết định chính thức cho năm 2021" - nhóm nghiên cứu SSI Research nêu nhận định.

Về ngành điện, báo cáo cũng đã cập nhật một số điểm liên quan đến việc công suất năng lượng tái tạo tăng nhanh trong 2020 vừa qua, cụ thể là chi phí hàng năm của mảng này mà EVN áp dụng giá FIT cho các công ty con.

Cụ thể, giá bán trung bình (ASP) của nguồn điện truyền thống (thủy điện, khí đốt và nhiệt điện than) là khoảng 1.169 đồng/kwh. Nếu so sánh FIT với giá bán trung bình, SSI có hai kịch bản:

Thứ nhất, nếu sử dụng FIT hiện tại, khoản chi phí tăng thêm để sử dụng nguồn năng lượng tái tạo ước tính khoảng 12,7 nghìn tỷ đồng (tổng cộng 17,7 nghìn tỷ đồng bao gồm điện gió). Thứ hai, nếu sử dụng FIT dự thảo (7 cents/kwh), khoản chi phí tăng thêm sẽ thấp hơn ở mức 7,8 nghìn tỷ đồng (tổng cộng 10,7 nghìn tỷ đồng bao gồm điện gió).

Do đó theo SSI, sản lượng phát điện từ nhiệt điện có khả năng bị giảm huy động do một phần sản lượng mới tăng thêm từ nhóm năng lượng tái tạo (điện mặt trời và nguồn sản lượng dồi dào từ nhóm thủy điện).

Trong khi đó, với mức tăng trưởng tiêu thụ điện trên toàn quốc là 7%, SSI cũng cho rằng các công ty năng lượng tái tạo sẽ khó có thể hoạt động hết công suất thiết kế. Ngoài ra, từ cuối năm 2021 và đến năm 2022, hệ thống điện sẽ có thêm công suất từ các dự án điện gió (tuy nhiên nếu năm 2022 tình hình thủy văn kém khả quan hơn năm 2021 thì có thể không xảy ra tình trạng giảm huy động ở các nguồn năng lượng tái tạo).

Trước tình hình nêu trên, SSI xếp hạng Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại (PPC) "kém khả quan" do triển vọng sản lượng phát điện ảm đạm. Điều này là do sản lượng dồi dào từ điện mặt trời và thủy điện, cùng với sản lượng hợp đồng giảm không thể bù đắp chi phí đầu vào tăng trong năm 2021.