Shark Tank Việt Nam: Nơi truyền cảm hứng hay gieo rắc "ảo tưởng"?

Mùa đầu tiên của chương trình Shark Tank đã kết thúc. Số phận những hợp đồng tiền tỷ ra sao sau khi lên sóng và các nhà khởi nghiệp giờ thế nào sau khi nhận được cái “gật đầu” đồng ý đầu tư của các shark. Gcalls với cam kết rót vốn 1 triệu USD từ Shark Thái Vân Linh vẫn chưa biết khi nào hoàn tất quá trình thẩm định và điều kiện rót vốn. Đại diện Farmtech với lời hứa rót vốn 4.4 tỷ đồng chia sẻ: “Vòng gọi vốn phải nhanh, trong khi mình phải đợi 7 tháng để đợi cái lắc đầu từ Shark Vương. Mỗi tháng với 14 nhân viên, tốn trăm triệu tiền duy trì”. Lời nhắn nhủ của các startup chỉ nên coi Shark Tank như một gameshow, đừng quá ảo tưởng và trông chờ.

Mùa 1 kết thúc với đầy những “ngổn ngang” và “giấc mơ vỡ mộng” của các startup. Mùa 2 đã trở lại một cách ngoạn mục. Ngay từ tập đầu tiên đã giành được sự tung hô của nhiều bài báo về thương vụ xác lập kỷ lục khiến cả 5 sharks giành giật, nhận được đầu tư 7 tỷ đồng cho dự án Viralworks (dự án về phương thức tiếp thị qua những người có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội). Đây thực sự là một hiện tượng truyền cảm hứng cho các bạn khởi nghiệp hay là đang gieo rắc về “ảo tưởng”?

Một thương vụ tốt là chỉ cần “chém gió” tốt?

Điểm sáng duy nhất có ở thương vụ Viralworks đó là cô gái Lê Hồng Thảo Quyên đầy bản lĩnh với khả năng ăn nói dõng dạc, mạch lạc. Xem ra Shark Phú có vẻ là người “tỉnh” nhất khi chốt câu “Tôi muốn mua bạn”. Ngoài ra, không phủ nhận rằng ý tưởng về thị trường giàu tiềm năng của Influencer Marketing (tiếp thị qua người ảnh hưởng) rất thu hút. Tuy nhiên qua thương vụ này, vô hình chung Shark Tank dễ tạo cho các startup cảm giác là chỉ cần có một ý tưởng ngon lành là sẽ có tiền. Đừng ảo tưởng và kì vọng quá. Hãy tỉnh giấc đi! Đừng nghĩ là ý tưởng đó chỉ có một mình bạn nghĩ ra. Trong thế giới hàng tỷ người này, bạn chưa đủ độc để không đụng hàng đâu. Hàng trăm ngàn người đã nghĩ ra và cũng đang làm rồi đó.

Thực tế rằng trong lĩnh vực tiếp thị lan truyền (Viral Marketing) và cụ thể hơn liên quan đến người ảnh hưởng (KOLs/Influencers) đã có rất nhiều ông lớn truyền thông với kinh nghiệm “chinh chiến” dày dặn qua hàng trăm chiến dịch, “nằm gai nếm mật” để phát triển mô hình như vậy. Không phải ở thế giới xa xôi mà ngay tại Việt Nam đã có ITBIZ, Social8, Hiip,…đang phát triển rất mạnh về mạng lưới kết nối influencers với nhãn hàng. Còn chưa kể đến họ sở hữu những nền tảng tài nguyên rất giá trị, được nuôi dưỡng rất nhiều năm mà không phải chỉ cần bỏ một chút thời gian hay $50.000 - $300.000 có thể tạo dựng được.

Xem thì xem chứ đừng “ảo tưởng”

Tham vấn ý kiến của những chuyên gia trong lĩnh vực Influencer Marketing đều nhận định rằng sức hút và tiềm năng rất lớn trong tương lai của thị trường này vì vậy ý tưởng phát triển mô hình kết nối KOLs/Influencers (người ảnh hưởng) với các nhãn hàng không có gì quá mới mẻ.

Quan trọng nhất đó là làm sao để thực thi vì có hàng tỷ thứ cần cân nhắc trước khi làm như tiêu chí đánh giá mức độ phù hợp của influencers, mạng lưới kết nối, độ hot của influencers, thị hiếu của người dùng,…

Anh Trần Tuấn Thành, CEO ITBIZ chia sẻ: “Thị trường influencers màu mỡ nhưng không béo bở và dễ dàng đối với những người mới gia nhập bởi chúng tôi đã trải qua nhiều năm tháng thực chiến “xương máu” và có một nền tảng cộng đồng mạng xã hội lớn thì mới dám mơ tới việc phát triển mô hình này.

"Hiện công ty ITBIZ đang quản lý một trong những group và page trực tuyến lớn nhất Việt Nam – Vietnamese Sexy Bae Group (VSBG) với 900.000 thành viên và đầu tư phát triển rất nhiều fanpage, group lớn khác, có thể tiếp cận đến 90% người dùng internet. Đồng thời công ty tôi cũng đang kết nối trên 3000 KOLs/Influencers ở đa lĩnh vực. Đó là những giá trị mà không phải chỉ một chốc lát có thể đạt được hoặc một khoản tiền có thể giải quyết được. ITBIZ sắp tới cho ra mắt phiên bản platform hoàn chỉnh nhằm hỗ trợ các nhãn hàng kết nối với influencers sau khi trải qua quá trình dài nghiên cứu”, anh Thành cho biết thêm.

Hay hiện tại CEO Đào Trọng Thịnh của Social8 cũng đã bỏ nhiều công sức để xây dựng một platform theo hướng đi riêng của mình. Do đó, ý tưởng trong thương vụ này không phải hoàn toàn mới nếu không muốn nói là chỉ đang thuyết trình ở mức cơ bản và quá mơ hồ.

Nếu một nhà đầu tư nóng vội rót tiền thì không chỉ chỉ ra khả năng rất cao là thương vụ đó sẽ thất bại mà còn đem lại những ảo tưởng to lớn cho các bạn trẻ startup. Mà nguy hiểm nhất trong các nội dung câu view chính là tạo ra sức mạnh ảo tưởng cho người xem.

Và nếu bạn tưởng rằng chỉ bằng vài câu nói về ý tưởng kinh doanh, chưa kể nó còn không hoàn toàn mới mà nghĩ có thể gọi được vốn vài tỷ đồng như Viralworks thì “chúc mừng” bạn, bạn đang ảo tưởng quá lớn rồi đó. Con đường khởi nghiệp dài, khó khăn với hàng ngàn thứ gian truân lắm. Muốn thành công thì cần phải có thời gian “xương máu” để đi rồi trải nghiệm. Gameshow chính là gameshow, mà nhiệm vụ chính của mọi show truyền hình đều là câu view. Vì vậy xem vui thì được còn đừng nên ảo tưởng hay kì vọng quá mà gây ảnh hưởng lớn đến con đường khởi nghiệp của chính bạn.