Sẽ công khai “sức khỏe” ngân hàng, phân loại mức độ rủi ro tín dụng?

Nói là “lịch sử” bởi đây là lần đầu tiên Chính phủ làm việc với Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) sau 16 năm thành lập tổ chức tài chính này. Buổi làm việc diễn ra dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, tại trụ sở Chính phủ chiều 10/8.

Giám sát tín dụng, chi trả tài chính khi phá sản

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, BHTGVN là tổ chức tài chính rất đặc thù, một định chế tài chính rất quan trọng, góp phần bảo vệ quyền lợi người gửi tiền, nhưng tổ chức hoạt động ít được nói tới.

Ông Nguyễn Quang Huy - Chủ tịch Hội đồng quản trị BHTGVN - cho biết, tính đến 31/5/2016, BHTGVN theo dõi 3 triệu tỷ đồng tiền gửi của người dân tại 1.252 tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, bao gồm 92 ngân hàng thương mại, ngân hàng Hợp tác xã, 1.156 quỹ tín dụng nhân dân và 3 tổ chức tài chính vĩ mô.

Tổng tài sản của BHTGVN đến cuối tháng 5/2016 đạt 30.680 tỷ đồng. Trong 16 năm qua, BHTGVN đã chi trả cho 1.793 người gửi tiền tại 39 quỹ tín dụng nhân dân bị giải thể bắt buộc, kiểm tra, giám sát định kỳ đối với 100% tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, việc chấp hành quy định pháp luật về bảo hiểm tiền gửi...

Nhìn nhận về tổ chức tài chính này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Văn Hiếu cho hay, BHTGVN trước đây chủ yếu chỉ được giao giải quyết những tổ chức tín dụng nhân dân đổ vỡ, đến nay tổng tài sản cũng đã được hơn 30.000 tỷ đồng, vì thế cần được giao thêm chức năng, nhiệm vụ để phát huy tốt hơn vai trò của BHTG.

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Kim Anh - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), thông qua hoạt động giám sát, BHTGVN sẽ góp phần tích cực cùng ngân hàng nhà nước phát hiện các tổ chức tín dụng yếu kém, tiềm ẩn rủi ro. Trong xử lý nợ xấu, BHTGVN làm 2 việc là chi trả tiền khi phá sản và tham gia vào ban kiểm soát tài chính…

Đề cập tới vấn đề thu phí BHTG, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết: “Trên thế giới thu phí đồng hạng, còn ở Việt Nam nếu thu phí trên cơ sở phân loại ngân hàng với mức độ rủi ro là công bằng. Tuy nhiên, ở thời điểm này đã nên áp dụng chưa? Và cần tính tới việc nếu công khai phân loại ngân hàng thì sẽ nguy hiểm, bởi có thể khách hàng sẽ ồ ạt rút tiền gây ra hiệu ứng domino (phản ứng chuỗi - PV). Vì vậy, NHNN đề nghị tiếp tục nghiên cứu và áp dụng vào thời điểm thích hợp theo đề xuất của NHNN.

Sẽ công bố công khai phân loại ngân hàng?

Nêu ý kiến về việc phân loại tổ chức tín dụng rủi ro, ông Nguyễn Quốc Hùng - Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Quản lý tài sản của các Tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) nhấn mạnh về việc cần phân loại tổ chức tín dụng để dân họ hiểu và họ có lựa chọn.

“Khi anh đi gửi tiền thì anh hiểu tổ chức tín dụng này như thế nào, có mức độ rủi ro ra sao và lựa chọn phù hợp cho mình, điều này giống như việc lựa chọn khi đi mua hàng. Nên làm như vậy, cần phân loại tổ chức tín dụng” - ông Hùng cho biết.

Cùng quan điểm như vậy, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Trương Văn Phước cũng cho rằng NHNN cần công bố công khai tình trạng “sức khỏe” của các ngân hàng theo quy chuẩn quốc tế, việc phân loại mức độ rủi ro các tổ chức tín dụng nên có bước đi và nên có lộ trình.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng quy mô chi trả hiện nay của BHTG mới chỉ đáp ứng chi trả cho các Quỹ tín dụng nhân dân hoặc chỉ đủ sức chi trả cho các tổ chức tín dụng loại nhỏ khi gặp phá sản; chưa được tham gia vào quá trình tái cơ cấu các tổ chức tín dụng yếu kém của Chính phủ.

Để tổ chức này phát triển hơn nữa, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị trong Chiến lược phát triển của BHTGVN thời gian tới phải xác định được vai trò lớn hơn, quan trọng hơn trong quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại, gắn với xử lý nợ xấu, đồng thời gắn với hoạt động tái cơ cấu nền kinh tế nói chung.

Phó Thủ tướng cũng đồng ý với đề xuất sửa Luật Bảo hiểm tiền gửi để định chế này có vai trò độc lập hơn trong kiểm soát rủi ro của các tổ chức tín dụng, giúp Chính phủ sử dụng nguồn lực từ BHTGVN để thực hiện nhiệm vụ tái cơ cấu các tổ chức tín dụng yếu kém, xử lý nợ xấu.

Đặc biệt, việc xác định mức thu phí trên cơ sở tính toán rủi ro của tổ chức tín dụng, Phó Thủ tướng giao BHTGVN xây dựng đề án và trình đề án lên NHNN để nghiên cứu thận trọng, đề xuất lộ trình thích hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Châu Như Quỳnh