Phó Thủ tướng: Không tự chủ được tài chính mà “đòi” trao quyền quá nhiều!

Ngày 7/6, tại buổi làm việc với 4 Bộ Giao thông Vận tải, Công thương, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Tài Nguyên và Môi trường, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh mục tiêu đổi mới cơ chế tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSNCL) nhằm sắp xếp lại hệ thống bộ máy một cách triệt để, tinh giảm đầu mối để giảm ngân sách, tránh dàn trải, lãng phí, cùng đó nâng cao chất lượng dịch vụ công.

Giảm ngân sách Nhà nước, tăng đầu tư xã hội

Đại diện Bộ Công Thương, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng cho biết, Bộ đang quản lý 67 ĐVSNCL với 15.421 lao động, giảm 1.324 người so với năm 2011. Trong số này có 3 đơn vị tự chủ chi thường xuyên và chi đầu tư, 5 đơn vị tự chủ chi thường xuyên. Tới năm 2020, Bộ Công Thương sẽ kiện toàn lại hệ thống ĐVSNCL.

Ông Đỗ Văn Vũ - Chủ tịch hội đồng quản trị Viện Máy và Dụng cụ Công nghiệp (IMI), Bộ Công Thương - cho hay, mỗi năm doanh thu của Viện bình quân 180-200 tỷ đồng. Có những thời điểm lên tới 1.200 tỷ đồng nếu tính cả các công ty thành viên. Theo ông Vũ, muốn thu lời, muốn thành công thì phải gắn các nhà khoa học với kết quả nghiên cứu, với doanh nghiệp, vì nếu nhà khoa học chỉ nghiên cứu xong và nhận lương thì họ không mặn mà.

Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) được xem là quyết liệt trong đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế tài chính, tổ chức lại các ĐVSNCL. Bộ này có 15 Ban Quản lý dự án nay đã sáp nhập còn 8 Ban

Tuy nhiên Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cũng chia sẻ: “Khi sáp nhập 2 đơn vị thành 1, khi đó từ 2 trưởng chỉ còn 1. Có những nơi sáp nhập lại có 7-8 phó mà theo quy định chỉ được 3. Việc này khiến nhiều đồng chí tâm tư”.

Nêu quan điểm về vấn đề này, ông Ngô Đông Hải - Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương - cho rằng: “Tự chủ thì Chính phủ nên quan tâm nhiều đến thay đổi quản lý và hiệu quả hoạt động, không phải tự chủ gắn với khái niệm tự lo lương, lo tiền, mà bảo đảm được tài chính thì được tăng thêm quyền về nhân sự, bộ máy, chuyên môn hoạt động. Giảm chi thường xuyên không có nghĩa là giảm đầu tư cho khu vực đó, mà là giảm chi từ ngân sách nhà nước nhưng tăng chi từ các nguồn đầu tư của xã hội.”.

Xóa bỏ bất cập, cắt giảm lãng phí

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, việc đổi mới, sắp xếp lại ĐVSNCL không phải là cắt giảm cơ học số lượng đơn vị mà là xóa bỏ bất cập, cắt giảm lãng phí ngân sách Nhà nước cấp phát cho việc thực hiện dịch vụ công, tinh giản biên chế và mục đích cuối cùng là nâng cao năng lực, hiệu lực và chất lượng trong cung ứng dịch vụ công.

Các bộ, ngành, địa phương cần phải phân loại các dịch vụ hành chính công mà Nhà nước phải trực tiếp thực hiện, dịch vụ nào ĐVSNCL đảm nhiệm và lĩnh vực nào có thể tiến tới giao cho tư nhân tham gia thực hiện.

Tới nay, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quy hoạch mạng lưới ĐVSNCL thuộc một số bộ, ngành. Phó Thủ tướng cho rằng trong hoàn cảnh mới, Quy hoạch này không phải là bất biến. Sau khi Trung ương ra nghị quyết về lĩnh vực này thì các bộ phải rà soát lại mạnh mẽ hơn, đưa ra giải pháp đột phá hơn để tinh gọn lại bộ máy, biên chế đi kèm với tăng cường năng lực, chất lượng.

“Tự chủ tài chính càng cao thì mới tự chủ được về biên chế, tổ chức. Không thể không tự chủ được về tài chính mà đòi trao quyền quá nhiều về xác định biên chế và tuyển dụng cán bộ, nhân viên” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Gắn liền với tự chủ tài chính, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các bộ, ngành, địa phương làm rõ lộ trình chuyển từ phí sang giá dịch vụ công, tính đúng, tính đủ các yếu tố vào giá khi coi đây là điều kiện then chốt để chuyển sang xã hội hóa và tự chủ tài chính của ĐVSNCL. Tuy nhiên, không phải đưa giá dịch vụ lên cao chót vót là tự chủ tài chính, điều này liên quan đến ngân sách nhà nước và khả năng chi trả của người dân, đến yếu tố kiểm soát vĩ mô.

Châu Như Quỳnh