Phó Thủ tướng: Dứt khoát phải tự chủ, đẩy mạnh sản xuất xăng dầu trong nước

Sáng 16/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên.

Nguồn cung và điều hành giá xăng dầu là nhóm vấn đề "nóng" tại nghị trường. Tư lệnh ngành công thương đã giải đáp nhiều chất vấn của đại biểu Quốc hội trước tình trạng giá xăng tăng nhanh, nhiều cây xăng đóng cửa thời gian qua. Nhiều đại biểu đăng ký tranh luận. 

Kết thúc phiên chất vấn, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cũng đã có những chia sẻ thêm về vấn đề này. Phó Thủ tướng khẳng định, chúng ta có đầy đủ công cụ pháp lý để quản lý chặt chẽ cũng như đảm bảo nguồn cung xăng dầu.

Về giá cả, theo Phó Thủ tướng, giá cả xăng dầu sẽ vận hành theo cơ chế thị trường nhưng có sự kiểm soát để đảm bảo được ổn định vĩ mô, đời sống người dân.

Thông tin về nguồn cung xăng dầu, Phó Thủ tướng cho biết, dự trữ xăng dầu đầu tháng 2 của Việt Nam là khoảng 1,2 triệu m3, sản xuất trong tháng này 900.000 m3, cùng với lượng nhập khẩu là 900.000 m3. Như vậy, tổng cộng là 3 triệu m3 trong khi nhu cầu chỉ có khoảng 1,8 triệu. Dẫn chứng con số này, Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc không thiếu nguồn cung.

Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, có hai vấn đề rất được cử tri, người dân, doanh nghiệp quan tâm là cửa hàng xăng dầu đóng cửa và việc giá tăng liên tục trong nhiều kỳ liền.

Trước hết lý giải về tình trạng cây xăng đóng cửa ngừng bán, Phó Thủ tướng cho biết việc nhà máy Nghi Sơn giảm công suất dù khiến sản lượng suy giảm nhưng nguyên nhân sâu xa dẫn đến tình trạng đóng cửa là do kênh phân phối, điều phối chưa tốt.

Thực tế doanh nghiệp có nhiều nguồn để lấy, nếu không lấy xăng dầu từ Nghi Sơn có thể điều phối từ nguồn khác.

Để xảy ra tình trạng cây xăng đóng cửa, tuy số lượng nhỏ, nhưng theo Phó Thủ tướng, đã ảnh hưởng rất lớn tới tâm lý người dân, theo đó dẫn đến suy nghĩ "không cẩn thận sẽ thiếu xăng dầu". Trong khi đó, tổng sản lượng dự trữ, nhập khẩu, sản xuất lên tới 3 triệu m3.

Thứ hai, về giá cả xăng dầu, Phó Thủ tướng cho biết Việt Nam vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. "Chúng ta có đầy đủ cơ chế chính sách để bình ổn giá xăng dầu", Phó Thủ tướng khẳng định.

Tuy nhiên, lãnh đạo Chính phủ cho biết giá trong nước cơ bản vẫn phải theo xu hướng giá thế giới vì lượng nhập khẩu nhiều. Bản thân nguồn dầu thô cho các nhà máy lọc hóa dầu trong nước cũng phải nhập bên ngoài khi khai thác chưa đạt được nhu cầu.

Trong bối cảnh ưu tiên hàng đầu là không để đứt gãy nguồn cung, đảm bảo bình ổn giá, Phó Thủ tướng cho biết có hai nhóm giải pháp chính được đưa ra.

Trong đó, trước mắt, Chính phủ đã họp trực tiếp điều hành 3 lĩnh vực sản xuất nhập khẩu, phân phối. Về sản xuất, nhà máy Bình Sơn đã tăng công suất lên 105%, còn nhà máy Nghi Sơn cũng có cam kết phục hồi trở lại. Về nhập khẩu, Bộ Công Thương đã có chỉ đạo doanh nghiệp nhập tăng lên 2,4 triệu m3.

Chính phủ cũng đã giao cho cơ quan chức năng kiểm tra việc dự trữ, làm rõ nguyên nhân tình trạng đóng cửa ở cửa hàng bán lẻ và xử lý cho bằng được.

Về điều hành giá, Phó Thủ tướng nhấn mạnh xăng dầu là mặt hàng cần có sự kiểm soát và bình ổn giá. Làm sao để đảm bảo tính thị trường nhưng khi so sánh sự ảnh hưởng đến nền kinh tế, lạm phát thì sẽ cố gắng điều chỉnh. "Chính phủ đã sử dụng quỹ bình ổn, đã có báo cáo để Ủy ban Thường vụ Quốc hội giảm thuế bảo vệ môi trường cho phù hợp. Nếu còn tiếp tục tăng nữa thì cần có cơ chế hỗ trợ riêng cho các đối tượng để bảo đảm sự ổn định", Phó Thủ tướng thông tin.

Về giải pháp dài hạn, Phó Thủ tướng khẳng định dứt khoát chúng ta phải tự chủ, đẩy mạnh sản xuất xăng dầu trong nước.

Hiện nay Chính phủ đã làm việc với PVN khẩn trương triển khai xây dựng nhà máy lọc dầu tại Vũng Tàu với công suất 10 triệu m3. Hiện PVN đã triển khai gấp rút để trong 10 tháng xong phần thủ tục đầu tư.

Ngoài ra lãnh đạo Chính phủ cũng cho biết sẽ tăng thêm khai thác dầu thô phục vụ sản xuất. Hiện nay chúng ta mới đáp ứng được 50% dầu thô phục vụ sản xuất, vẫn còn một số bất cập trong điều hành hợp đồng khoan thăm dò. Do vậy, Phó Thủ tướng cho biết đã làm việc với PVN để điều chỉnh cơ chế chính sách, làm sao để khoan được dầu phục vụ sản xuất, không xuất khẩu.