Nghèo không cần... điện?

Theo đó, các hộ có mức sử dụng điện không quá 50kWh/tháng, chỉ được thu 993 đồng/kWh. Ngoài ra, Nhà nước còn hỗ trợ thêm 30.000 đ/tháng cho các hộ nghèo dùng điện 1 tháng không quá 50kWh.

Cứ tưởng, các hộ nghèo, hộ thu nhập thấp sẽ “náo nức” đi đăng ký với bên bán điện. Vậy mà, theo kết quả điều tra của các cục điều tiết điện các địa phương, ở nhiều nơi, nhất là thành phố các hộ nghèo hầu như dửng dưng với các khoản ưu đãi.

Ngay cả các hộ cho thuê nhà trọ được “ăn theo” chính sách ưu đãi cũng “hờ hững” trong việc kê khai. Đơn cử tại Hà Nội, đến cuối tháng 4 vừa qua, số hộ nghèo, thu nhập thấp đã đăng ký chỉ có 41.300 hộ, chiếm chưa đầy 19,5% tổng số hộ dùng dưới 50 kWh/tháng. Có những quận số hộ nghèo đông như Cầu Giấy, hộ nghèo đăng ký rất “lèo tèo” chỉ chiếm 8%.

Ngạc nhiên hơn, ở TP.HCM, số hộ đăng ký để hưởng ưu đãi giá điện chỉ là 16.500 hộ trong tổng số 88.650 hộ nghèo, thu nhập thấp, ở Đà Nẵng tỷ lệ số hộ đăng ký cũng chỉ đạt hơn 26%. Nhìn rộng ra các tỉnh, thành phố khác, tỷ lệ các hộ hưởng ứng có cao hơn chút ít.

Chẳng hạn, tại Thái Bình đã có trên 164.700 hộ nghèo đăng ký, Nam Định là 62,4%, Bình Dương lên tới 82%... Những con số trên nói lên điều gì? Trước hết, tỷ lệ các hộ nghèo, thu nhập thấp ở Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng đăng ký thấp chứng tỏ, thu nhập thực tế của các hộ này khá hơn so với các địa phương khác.

Mặt khác, do giá cả, lạm phát tăng cao, nhất là tại các thành phố lớn có mức chi tiêu sinh hoạt đắt đỏ hơn, vì thế người dân “chẳng bõ” mất công đi lại, làm thủ tục chỉ để được bù giá có vài chục nghìn đồng.

Tuy nhiên, tình hình đối với các hộ cho sinh viên, người lao động, người ngoại tỉnh thuê nhà, đặc biệt ở các tỉnh phía Bắc như Hà Nội nơi tập trung “đậm đặc” dịch vụ cho thuê trọ, phản ánh một “bức tranh” hoàn toàn khác. Chính Cục Điều tiết điện lực thừa nhận, hầu hết các chủ nhà cho thuê chẳng dại gì thật thà khai báo số lượng người thuê nhà.

Lẩn tránh làm thủ tục tạm trú với công an phường, xã vừa đỡ rắc rối về các vấn đề pháp lý phát sinh, vừa trốn trách nhiệm đóng thuế. Song, không thể phủ nhận một nguyên nhân khách quan khiến người nghèo, hộ thu nhập thấp không “mặn mà” với giá điện ưu đãi là các công ty điện lực không làm tốt việc phổ biến chính sách giá điện tới các hộ cho thuê nhà trọ.

Trong khi đó, ở phía Nam cụ thể là TP.HCM, các công ty điện lực đã triển khai phổ biến chính sách giá điện ưu đãi của Chính phủ tới từng hộ cho thuê nhà ở, nhà trọ. Ngoài ra, còn có các tổ chuyên trách thường xuyên rà soát, cập nhật hàng tháng những khách hàng có nhà cho thuê, thủ tục đăng ký lại đơn giản, vì vậy số hộ đăng ký khá cao. Các công ty điện lực còn lập biên bản hàng trăm vụ vi phạm hành chính, xử phạt hàng chục trường hợp trốn tránh thực hiện chính sách ưu đãi giá điện đối với hộ nghèo thu nhập thấp.

Đến thời điểm này là đã quá thời hạn, kể cả gia hạn đăng ký, nhưng số hộ nghèo, thu nhập thấp đăng ký để được hưởng giá điện ưu đãi là không đáng kể. Chẳng lẽ họ nghèo đến mức không cần… dùng điện? Hay là vì chẳng có đồ điện mà dùng, ngoài một ngọn đèn thắp sáng cho cả nhà?