Máy bay suýt gặp nguy vì lỗi huấn lệnh không lưu

Theo đó, chuyến bay của hãng trong nước được kiểm soát viên không lưu (KSVKL) cấp huấn lệnh bay lên độ cao FL340, tuy nhiên ít phút sau đó đài chỉ huy không lưu nhận được tín hiệu liên lạc của máy bay nước ngoài thông báo cũng đang ở độ cao FL340 trên không phận Việt Nam. Trong diễn biến này, KSVKL cho biết đã nhận dạng bằng rada và chỉ định giữ nguyên độ cao, lấy hướng bay tới điểm VILAO (gần biên giới Việt Nam - Lào) và báo cáo khi qua điểm này.

Đến mhoảng 12h10 phút, phi công lái máy bay của hãng nội địa phát hiện phía trước có máy bay ngược chiều ở cùng độ cao đang bay, cách nhau khoảng 10km trên hướng 9 giờ so với hướng bay của máy bay mình đang điều khiển, vì vậy tổ lái đã phát đi thông báo với đài không lưu Nội Bài và đề nghị xác định tình hình nhưng không nhận được phản hồi từ KSVKL.

Nhận thấy có nguy cơ xung đột về quỹ đạo, tổ lái tiếp tục nhắc lại yêu cầu xác nhận sự việc, sau nhiều lần nhận được tín hiệu của 2 máy bay thì KSVKL mới phát hiện ra tình huống nguy hiểm và liên tiếp yêu cầu máy bay của hãng nội địa giảm độ cao xuống FL320, sau đó tiếp tục giảm xuống độ cao FL240.

“Đây là sự cố nghiêm trọng, gây uy hiếp an toàn bay, vì vậy một đoàn kiểm tra đã khẩn trương được thành lập để điều tra rõ ràng sự việc.” - đại diện Cục Hàng không Việt Nam cho hay.

Theo Cục Hàng không Việt Nam, sau khi tổng hợp hồ sơ dữ liệu, nghe bằng ghi âm, xem lại bản ghi hình rada và kiểm tra thực tế, nguyên nhân của sự việc được xác định là do lỗi của KSVKL. KSVKL đã thiếu phân tích, quan sát và đánh giá không đúng về xu thế hội tụ của các máy bay liên quan nên cấp huấn lệnh không chính xác, có biểu hiện thụ động trong khi làm việc.

Vào thời điểm xảy ra sự cố kíp phó (đang trực thay vị trí kíp trưởng - PV) chưa giám sát đầy đủ, không trợ giúp cho KSV trực chính, thậm chí còn rời vị trí khi chưa bàn giao lại công việc phụ trách ca cho kíp trưởng. Ngoài ra, khi xảy ra sự cố, chức năng cảnh báo của rada giám sát không hoạt động do trước đó vừa bảo dưỡng nhưng nhân viên kỹ thuật không báo cáo cho các bên liên quan…

Việc xử lý vi phạm đối với hàng loạt cán bộ, KSVKL có liên quan đã được đưa ra. Theo đó, Thanh tra Cục Hàng không đã tước giấy phép hành nghề vĩnh viễn đối với KSV không lưu trực chính, tước giấy phép hành nghề 2 tháng đối với trực kíp trưởng và phạt hành chính 3 KSVKL về hành vi thực hiện nhiệm vụ không đúng quy trình, gây uy hiếp an toàn bay.

Chưa hết, tại thời điểm xảy ra sự cố, kíp trực không đảm bảo nhân lực, các vị trí trực hiệp đồng 2, trực ghi chép băng, KSV giám sát do kíp trưởng kiêm nhiệm đều không có mặt. Do đó, trưởng Trung tâm kiểm soát đường dài Hà Nội cũng bị xử phạt hành chính do không đảm bảo quân số kịp trực, vi phạm trách nhiệm của người đứng đầu.

Liên quan đến sự việc này, ngày 26/10, PV Dân trí đã nhiều lần liên lạc với lãnh đạo Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam để trao đổi và tiếp nhận thông tin từ phía đơn vị quản lý cấp cao nhất đối với hoạt động kiểm soát không lưu nhưng đều không nhận được câu trả lời.

Trước đó, hồi giữa tháng 4/2012, một sự cố chỉ dẫn bay tương tự cũng xảy ra gần mũi Cà Mau do lỗi của KSVKL thuộc Trung tâm Kiểm soát không lưu Đường dài - Tiếp cận HCM khiến hai máy bay nước ngoài trên không phận Việt Nam có nguy cơ xung đột.

Cuối năm 2011, cũng tại Cảng Hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất, trực kiểm soát không lưu đã phát nhầm lệnh hạ cánh khiến một chuyến bay từ Đài Loan về TP.HCM suýt đâm vào ô tô và nhân viên mặt đất.

Quỳnh Anh