Mất tiền trong tài khoản, lỗ hổng ở bảo mật thông tin khách hàng?

Gần đây tại Việt Nam có nhiều khách hàng bị mất tiền trong tài khoản dù không tiến hành giao dịch tại ngân hàng hay máy ATM. Trao đổi về vấn đề này, ông Đoàn Trần Khôi – Giám đốc Điều hành công ty Diebold Nixdorf Việt Nam – đối tác hàng đầu về kết nối các nền tảng thương mại của gần 100 định chế tài chính và 25 nhà bán lẻ hàng đầu thế giới, nhận định:

Như mọi người đã biết, thẻ ở Việt Nam đang sử dụng là thẻ từ. Tuy nhiên, đối với các tổ chức thẻ trên thế giới, việc sử dụng thẻ chip hay còn gọi là EMV là điều bắt buộc. Vì vậy, các ngân hàng ở Việt Nam đang trong quá trình dịch chuyển từ thẻ từ sang thẻ chip. Và động thái mạnh mẽ gần đây từ Ngân hàng Nhà nước là Thông tư 36 về việc yêu cầu các ngân hàng thành viên phải tuân thủ việc nâng cấp các phầm mềm mới nhất cho ATM để đảm bảo an toàn thông tin của khách hàng. Đồng thời, sẵn sàng đảm bảo các tiêu chí an ninh, bảo mật trên ATM để đảm bảo các thông tin của khách hàng không bị thất thoát. Song song đó, một dự án xây dựng tiêu chuẩn thẻ chip nội địa dự kiến hoàn thành trong năm 2020 cũng đang được triển khai.

Hiện tại Diebold Nixdorf cũng đang tham gia dự án cùng Ngân hàng Nhà nước để tiến hành thử nghiệm các tiêu chuẩn thẻ chip mới, và mọi việc đang diễn ra theo đúng lộ trình. Diebold Nixdorf cho rằng đây không còn là cơ hội nữa, mà là vấn đề bắt buộc cho các ngân hàng thành viên, cũng như Diebold Nixdorf làm sao để phối hợp với các ngân hàng nhằm đảm bảo thông tin trên thẻ của người dùng được an toàn và tránh những trường hợp thất thoát hay bị mất trộm.

Mất tiền trong tài khoản, lỗ hổng ở bảo mật thông tin khách hàng? - 1

Chi phí thẻ chip liệu có đắt hơn thẻ từ nhiều không?

Diebold Nixdorf không phải là đối tác cung cấp thẻ chip và thẻ từ. Thẻ từ và thẻ chip khác nhau về mặt công nghệ và chắc chắn thẻ chip có chi phí cao hơn thẻ từ.

Đâu là điểm mạnh của Diebold Nixdorf tại thị trường Việt Nam, là kỹ thuật, an toàn, chất lượng hay sự liên kết giữa các đối tác?

Diebold Nixdorf là công ty đã hoạt động lâu năm và khởi đầu trong lĩnh vực an ninh bảo mật, do đó chúng tôi luôn tập trung vào việc đảm bảo các tiêu chuẩn bảo mật của các sản phẩm ở mức cao nhất. Hiện tại, chúng tôi đã giới thiệu một loại đầu đọc thẻ thế hệ mới trên phạm vi toàn cầu, thay vì đưa thẻ theo chiều dọc thì sẽ đưa theo chiều ngang để hạn chế việc thông tin trên thẻ bị đánh cắp. Và đến thời điểm hiện tại, chưa hề có thông tin nào ghi nhận về việc thông tin thẻ bị đánh cắp từ đầu đọc thẻ ActivEgde của chúng tôi.

Loại đầu đọc thẻ này sẽ mang đến những tiện ích gì tốt hơn và khác biệt gì so với đầu đọc thẻ thông thường?

Bình thường trên mỗi chiếc thẻ đều có một dải băng từ theo chiều dọc. Nếu trong trường hợp đầu thẻ giả được lắp đặt trên ATM sẽ đọc được thông tin trên thẻ theo chiều dọc khi người sử dụng đưa vào trong máy. Chúng tôi thay đổi đường đi của chiếc thẻ. Khi đưa thẻ vào theo chiều ngang, đầu đọc thẻ giả sẽ chỉ đi qua được một đoạn chứ không phải toàn bộ dải từ trên thẻ. Đó là lý do vì sao ActivEdge có thể giải quyết được hết các vấn đề liên quan đến ăn cắp thông tin thẻ khi mà thẻ từ vẫn còn được sử dụng. Ngoài ra, chúng tôi cũng có một lớp an ninh bảo mật tăng cường khác, cũng như cho các phần mềm giúp nâng cao khả năng bảo mật. Hiện tại chưa có ngân hàng nào tại Việt Nam triển khai loại hình đầu đọc thẻ ActivEdge này.

Mất tiền trong tài khoản, lỗ hổng ở bảo mật thông tin khách hàng? - 2

Thay đổi đầu đọc thẻ theo chiều ngang thì có phải thay đổi toàn bộ máy không?

Không, ngân hàng chỉ cần thay đổi một bộ phận là đầu đọc thẻ.

Mấy năm trước, các ngân hàng đổ xô lập các ATM riêng rẽ nhưng hiện tại họ đã chủ động làm các ngân hàng liên kết sử dụng banknet. Vậy việc cung cấp phần cứng có được coi là xu hướng trong thời gian tới nữa không khi các ngân hàng giảm lượng giao dịch qua ATM?

Chúng tôi cũng đã tiên liệu trước về việc này. Nếu chúng ta nhìn theo hướng thương mại kết nối (connected commerce) thì sự kết nối giữa các ngân hàng, giữa các nhà bán lẻ với nhau vẫn là xu hướng. Còn việc gửi tiền mặt hay rút tiền mặt từ máy có bao giờ chấm dứt hay không thì theo chúng tôi là không hoặc sẽ còn rất lâu nữa. Vì vậy chúng tôi sẽ tiếp tục hoạt động trong cả hai lĩnh vực: giao dịch sử dụng tiền mặt và phi tiền mặt.

Thưa ông Khôi, Diebold Nixdorf có rất nhiều máy móc công nghệ hiện đại. Tuy nhiên hiện tại ở Việt Nam, người dân chủ yếu ra ATM để rút tiền và chuyển khoản. Mà việc chuyển khoản còn rất ít, chủ yếu là để rút tiền. Trong khi máy của Diebold Nixdorf còn có rất nhiều tính năng khác như thương mại điện tử, thẻ… vậy Diebold Nixdorf đã kết hợp với ngân hàng nào để triển khai những dịch vụ này chưa và bao giờ sẽ đưa ra các sản phẩm mới trên thị trường?

Diebold Nixdorf không đưa ra những sản phẩm chung chung, mà những sản phẩm Diebold Nixdorf hiện có là các bước để ngân hàng chuyển dịch từ mô hình chi nhánh thuần túy sang một chi nhánh hiện đại. Máy ATM của chúng tôi có thể giúp giảm thiểu các hoạt động của giao dịch viên trong việc trả tiền mặt. Máy xoay vòng tiền giúp giảm tải công việc của thu ngân trong việc gửi và rút tiền. Máy thứ ba dùng để hỗ trợ giao dịch viên, tăng hiệu quả của họ. Máy thứ tư hoàn toàn giải phóng giao dịch viên ra khỏi những công việc như là rút gửi tiền, mở tài khoản, mở thẻ cho khách hàng. Trong trường hợp ngân hàng thực hiện đúng các bước như vậy sẽ đạt được mục tiêu branch transformation – chuyển đổi mô hình chi nhánh – giúp tối ưu hiệu quả hoạt động của ngân hàng và đem lại những trải nghiệm mới cho người dùng. Và các ngân hàng ở Việt Nam đang có những bước đi đúng đắn với việc bắt đầu có sự chuyển dịch về mô hình chi nhánh.

Hiện tại trên thị trường có rất nhiều ngân hàng, và điểm khác biệt chính là những bước chuyển dịch mang tính chất công nghệ, tương tác, như với các bên bán lẻ và các tổ chức khác để cung cấp nhiều dịch vụ khác nhau trên một máy tự động và đó là cách thức ngân hàng hướng đến để thu hút và gia tăng giá trị cho khách hàng bằng những trải nghiệm mới, qua đó gia tăng số lượng giao dịch cũng như các khoản phí tương ứng. Ví dụ, trong các giao dịch bán lẻ thì ngân hàng sẽ được hưởng những khoản phí từ khách hàng tại điểm giao dịch, đồng thời khách hàng cũng sẽ nhận được những sự thuận tiện khi thanh toán và những lợi ích hàng từ ngân hàng phát hành thẻ.

Làm việc với nhiều đối tác Ngân hàng Việt Nam, ông đánh giá việc tiếp nhận các công nghệ mới của họ thế nào? So sánh ngân hàng quốc doanh và ngân hàng TMCP thì có sự khác biệt lớn không vì ngân hàng TMCP rất sốt sắng với các công nghệ tiện ích hiện nay nhưng các ngân hàng quốc doanh thì có vẻ chậm hơn?

Nếu xét về phương diện tìm hiểu những cái mới và để chuẩn bị cho những cái mới thì không có sự khác biệt giữa ngân hàng thương mại cổ phần và ngân hàng quốc doanh. Tuy nhiên, ngân hàng quốc doanh có quy mô rất lớn nên mọi sự thay đổi sẽ phải có quy trình nhất định của họ. Đối với ngân hàng TMCP, quy mô nhỏ hơn, linh hoạt hơn, nhưng khả năng triển khai thành công hay không thì cũng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.

Xin cám ơn ông!

Hà Anh