Loạt chi nhánh ngân hàng bị thanh tra chỉ ra vi phạm trong cấp tín dụng

Eximbank Đắk Lắk: Hàng trăm tỷ đồng tín dụng tiềm ẩn rủi ro

Theo kết luận thanh tra của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Đắk Lắk, Eximbank chi nhánh tỉnh Đắk Lắk có nhiều sai phạm và hạn chế trong hoạt động cấp tín dụng.

Qua kiểm tra hồ sơ cấp tín dụng của 33 khách hàng vay vốn tại chi nhánh này, đoàn thanh tra nhận thấy Eximbank Đắk Lắk đã cấp tín dụng để các khách hàng trả nợ trước hạn các khoản vay tại Công ty Tài chính cổ phần Điện lực.

Tuy nhiên, quá trình này bộc lộ nhiều bất cập, không tuân thủ đầy đủ các quy định nội bộ cũng như quy định của Ngân hàng Nhà nước, làm gia tăng rủi ro và vi phạm quy định về việc cho vay để trả nợ trước hạn tại tổ chức tín dụng khác.

Cụ thể, ngân hàng này đã vi phạm quy định về thời hạn cho vay khi cấp tín dụng cho 27 khách hàng với thời gian vay kéo dài đến năm 2032, trong khi các khoản vay trước đó tại Công ty Tài chính cổ phần Điện lực chỉ có thời hạn đến năm 2027. Điều này trái với quy định tại Thông tư 29/2016 của nhà điều hành tiền tệ về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng.

Bên cạnh đó, Eximbank Đắk Lắk cũng chưa thực hiện đúng và đầy đủ quy trình thẩm định theo quy định nội bộ, dẫn đến nhiều khoản vay tiềm ẩn rủi ro.

Trong đó, Eximbank Đắk Lắk không thực hiện đầy đủ việc đánh giá khả năng đáp ứng điều kiện vay vốn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và nội bộ. Hệ quả là 29 khách hàng chưa đủ điều kiện về hoạt động kinh doanh có lãi và không lỗ lũy kế trong hai năm gần nhất vẫn được cấp tín dụng.

Bên cạnh đó, việc phê duyệt cho vay của Hội đồng tín dụng cấp cao Eximbank Đắk Lắk không đảm bảo đúng các nguyên tắc về tính chính xác, khách quan, công khai và minh bạch Đáng chú ý, có 2/3 thành viên của hội đồng này có liên quan đến các khoản vay vi phạm (theo biên bản họp của hội đồng).

Ngoài ra, chi nhánh ngân hàng này còn thực hiện tái tài trợ cho 27 khoản vay tại Công ty Tài chính cổ phần Điện lực, dù các khoản vay này trước đó đã được tái tài trợ tại BIDV Sơn Tây và Ngân hàng TMCP Nam Á với thời gian cho vay đến 2027. Đáng chú ý, ngân hàng còn cho vay bổ sung thêm 135 tỷ đồng (tương ứng 5 tỷ đồng/khách hàng), với thời hạn kéo dài đến năm 2032, làm gia tăng rủi ro.

Theo thanh tra, giám sát ngân hàng, tại thời điểm Eximbank Đắk Lắk thẩm định cho vay vào tháng 6/2024, các dự án điện mặt trời được cấp vốn đã vận hành khoảng 3,5 năm, tương đương 50% thời gian hoàn vốn theo phương án ban đầu.

Trước những vi phạm này, Thanh tra NHNN đã đề nghị Hội đồng Quản trị Eximbank xem xét, xử lý nghiêm đối với tập thể và cá nhân vi phạm theo quy định nội bộ của ngân hàng. Việc xử lý các vi phạm trong hoạt động cho vay tái tài trợ 27 khách hàng là cần thiết nhằm giảm thiểu rủi ro và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

Vietcombank Bà Rịa - Vũng Tàu: Thẩm định cho vay chưa chặt chẽ

Kết luận thanh tra của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Bà Rịa - Vũng Tàu cho thấy, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank - mã chứng khoán: VCB) chi nhánh Bà Rịa - Vũng Tàu đã triển khai và thực hiện theo các quy định của Ngân hàng Nhà nước và văn bản hướng dẫn.

Tuy nhiên, hoạt động tín dụng tại Vietcombank Bà Rịa - Vũng Tàu còn một số tồn tại, sai sót như việc thẩm định cho vay một số trường hợp chưa đảm bảo chặt chẽ, chưa thu thập đầy đủ các thông tin, tài liệu có độ tin cậy cao liên quan đến nguồn trả nợ của khách hàng, chưa thu thập đầy đủ tài liệu, căn cứ để đánh giá khách hàng có khả năng trả nợ đầy đủ nợ gốc và/hoặc lãi theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại.

Ngoài ra, Vietcombank Bà Rịa - Vũng Tàu đã thẩm định xác định số tiền thu nợ gốc hàng tháng không đều, chưa phù hợp với nguồn thu để trả nợ; chưa thu thập/thu thập chưa đầy đủ tài liệu chứng minh sử dụng vốn vay của khách hàng theo quy định.

Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu kiến nghị Ban Giám đốc Vietcombank Bà Rịa - Vũng Tàu nghiêm túc chấn chỉnh, rút kinh nghiệm về những tồn tại trong hoạt động; chỉ đạo các bộ phận nghiệp vụ liên quan tăng cường khâu kiểm tra, kiểm soát nội bộ; rà soát và chấn chỉnh những tồn tại đã được nêu, đồng thời thực hiện khắc phục, chấn chỉnh những kiến nghị về hoạt động tín dụng.

BIDV Thành Nam bị thanh tra chỉ ra loạt vi phạm tín dụng

Kết luận thanh tra của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Nam Định cho thấy, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV - mã chứng khoán: BID) chi nhánh Thành Nam có một số vi phạm trong hoạt động cấp tín dụng từ ngày 1/1/2021 đến 30/9/2024.

Về hoạt động cho vay, theo kết luận thanh tra, chi nhánh còn một số tồn tại về thẩm định và xét duyệt cho vay, về hồ sơ cho vay, về kiểm tra, giám sát, về tài sản bảo đảm và vi phạm khác.

Về hoạt động bảo lãnh, chi nhánh thiếu biên bản kiểm tra tình hình bảo lãnh theo quy định nội bộ.

Về hồ sơ xử lý rủi ro, BIDV Thành Nam thiếu tài liệu chứng minh có khả năng trả nợ theo Điều 9 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN. Cơ quan thanh tra chỉ ra nguyên nhân dẫn đến các tồn tại trong công tác tín dụng.

Nguyên nhân khách quan do khách hàng không thực hiện đúng cam kết trong Hợp đồng cho vay; chưa cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin, tài liệu liên quan đến quá trình vay vốn; do khách hàng gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh, không trả gốc, lãi tiền vay đúng thời hạn trong hợp đồng cho vay.

Nguyên nhân chủ quan do cán bộ thực hiện nghiệp vụ, kiểm soát phê duyệt khoản vay chưa kiểm soát tính đầy đủ, chặt chẽ của hồ sơ cho vay và tài liệu chứng minh sử dụng vốn vay do khách hàng cung cấp; chưa tuân thủ quy định về kiểm tra, giám sát sau vay.

Liên quan đến công tác phòng, chống rửa tiền, kết luận thanh tra chỉ ra BIDV Thành Nam có một số hồ sơ mở tài khoản thanh toán dành cho khách hàng là tổ chức và cá nhân. 

Theo cơ quan thanh tra, nguyên nhân là từ phía cán bộ thực hiện nghiệp vụ, kiểm soát phê duyệt trong việc mở tài khoản thanh toán, mở thẻ cho khách hàng.

Chánh Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Nam Định yêu cầu BIDV Thành Nam khắc phục các vi phạm, hạn chế và giảm thiểu rủi ro phát sinh, nâng cao chất lượng, hiệu quả, an toàn trong hoạt động.

Ngoài các đơn vị trên, nhiều ngân hàng khác như Sacombank, ACB, VietBank... bị cơ quan thanh tra nêu nhiều vi phạm, hạn chế trong công tác huy động vốn và cho vay.

Theo cơ quan thanh tra, Sacombank chi nhánh Nam Định còn thiếu thông tin về địa chỉ, số điện thoại của khách hàng trên một số hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn. Tuy nhiên trong thời gian thanh tra, chi nhánh đã bổ sung đầy đủ các thông tin của khách hàng.

Chỉ rõ nguyên nhân tồn tại trong công tác huy động vốn, cơ quan thanh tra cho rằng, do chi nhánh triển khai thực hiện và áp dụng các quy định còn có những thiếu sót. Bên cạnh đó, kế toán, giao dịch viên chưa cẩn trọng trong quá trình tác nghiệp.

ACB chi nhánh Nghệ An cũng bị nêu rõ về việc chưa thực hiện đầy đủ quy trình thẩm định và xét duyệt cho vay theo đúng quy định tại Thông tư số 39 năm 2016 của Ngân hàng Nhà nước. Bên cạnh đó, công tác giám sát sau cho vay cũng không cập nhật đầy đủ các tài liệu cần thiết, gây thiếu sót trong việc kiểm tra khách hàng.

Kết luận thanh tra cũng cho thấy, VietBank chi nhánh Bình Dương có một số hạn chế, thiếu sót và vi phạm trong hoạt động của chi nhánh ngân hàng, đặc biệt liên quan đến công tác cấp tín dụng. Đầu tiên, việc ban hành văn bản hướng dẫn và quy trình nội bộ chưa kịp thời, dẫn đến sự thiếu sót trong việc quản lý và giám sát các hoạt động như giải ngân và kiểm soát chất lượng dịch vụ đại lý bảo hiểm.

Một điểm đáng lưu ý là chi nhánh thiếu sự quan tâm sâu sắc trong việc thẩm định phương án vay và nguồn trả nợ của khách hàng. Điều này thể hiện qua việc thông báo chuyển nợ quá hạn không đầy đủ các thông tin cần thiết theo quy định pháp luật, đặc biệt là việc thiếu thông tin về lãi suất quá hạn.

Trong công tác kiểm tra, giám sát sau cho vay, các biện pháp tại VietBank Bình Dương cũng chưa được thực hiện nghiêm túc. Việc thu thập chứng từ chứng minh mục đích sử dụng vốn vay còn thiếu sót, với 4 khách hàng có tổng dư nợ 161,5 tỷ đồng.

Ngoài ra, còn tồn tại vấn đề khác khi một khách hàng chưa thực hiện theo các điều kiện phê duyệt tín dụng, dẫn đến tổng dư nợ là 92 tỷ đồng.