Lạ chuyện thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương: Lấy quỹ bảo trì đường bộ theo kiện?

Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) vừa có văn bản gửi Bộ Tài chính lấy ý kiến về chi phí quản lý hợp đồng bán quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM – Trung Lương.

Theo đó, Bộ GTVT cho biết Tổng công ty Đầu tư phát triển và quản lý dự án hạ tầng giao thông Cửu Long (Tổng công ty Cửu Long) đã đề xuất bố trí kinh phí quản lý hợp đồng bán quyền thu phí đường ô tô cao tốc TP. HCM – Trung Lương và các chi phí để theo đuổi vụ kiện liên quan đến hợp đồng bán quyền thu phí.

Nguồn vốn bố trí dự kiến từ Quỹ bảo trì đường bộ Việt Nam như đã duyệt cho các năm 2014, 2015, 2016.

Để có cơ sở xem xét giải quyết đề xuất của Tổng công ty Cửu Long, Bộ GTVT đã đề nghị Bộ Tài chính đóng góp ý kiến về đề xuất trên.

Trước đó, Tổng công ty Cửu Long đã có văn bản gửi Bộ GTVT về việc phê duyệt dự toán kinh phí quản lý hợp đồng bán đấu giá quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM – Trung Lương năm 2017, 2018 và chi phí liên quan đến việc thu hồi tiền phạt do chậm thanh toán của Công ty Yên Khánh.

Báo cáo cho biết, Tổng công ty Cửu Long đã có các phương án thu hồi số tiền phạt và phát hành văn bản gửi BIDV Thành Đô yêu cầu thu hồi bảo lãnh thực hiện hợp đồng với giá trị hơn 100 tỷ đồng. Tuy nhiên hiện nay chưa thể thực hiện do Toà án Nhân dân quận Bình Thạnh, TP.HCM đang áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời buộc Tổng công ty Cửu Long tạm ngưng các việc này.

Đại diện Tổng công ty Cửu Long cho hay, năm 2013, doanh nghiệp này được Bộ GTVT giao ký kết hợp đồng bán quyền thu phí sử dụng đường bộ thời hạn năm năm cao tốc TP.HCM-Trung Lương (giai đoạn 1) với Công ty Yên Khánh, đơn vị trúng thầu, với giá trị hợp đồng 2.004 tỷ đồng. Thời hạn thu phí 5 năm, kể từ 0 giờ ngày 1/1/2014 và kết thúc vào 24 giờ ngày 31/12/2018.

Theo hợp đồng, trong vòng 10 tháng, Công ty Yên Khánh phải nộp vào ngân sách nhà nước đủ số tiền bán quyền thu phí 2.004 tỷ đồng trong ba đợt và kết thúc nộp đợt cuối cùng vào tháng 10/2014. Thực tế, Công ty Yên Khánh thanh toán các đợt đều chậm với tổng cộng 15 đợt và kết thúc đợt thanh toán cuối vào ngày 31/3/2017. Công ty Yên Khánh đã vi phạm hợp đồng và phải chịu mức phạt do chậm thanh toán tại hợp đồng, được các đơn vị tính toán là 264 tỷ đồng.

Ngoài ra, Tổng Công ty Cửu Long cũng tính toán thời gian thu phí cao tốc TP.HCM-Trung Lương của Công ty Yên Khánh chỉ còn bốn tháng. Dự kiến Công ty Yên Khánh trong thời gian này sẽ thu khoảng 165 tỷ đồng, so với số nợ phạt chậm thanh toán 264 tỷ đồng, Tổng Công ty Cửu Long áp dụng biện pháp thu hồi bảo lãnh thực hiện hợp đồng của Công ty Yên Khánh trị giá hơn 100 tỷ đồng để đủ khoản tiền phạt nộp ngân sách.

Đến ngày 3/8/2018, Tổng Cục đường bộ Việt Nam đã có Văn bản số 244/TB – TCĐBVN đề nghị Công ty Yên Khánh phải nộp toàn bộ số tiền chậm thanh toán.

Liên quan đến vụ việc này, ngày 14/8/2018, Công ty Yên Khánh đã khởi kiện Tổng công ty Cửu Long tại TAND quận Bình Thạnh (TP. HCM) với các nội dung: Hoàn trả số thuế VAT và đền bù thiệt hại do ITS và khoản tiền lãi phát sinh với tổng kinh phí hơn 86,5 tỷ đồng.

Cùng đó, Tổng công ty Cửu Long không được có hành vi can thiệp vào hoạt động thu phí của Công ty Yên Khánh trên cao tốc TP. HCM - Trung Lương và chấm dứt hành vi yêu cầu Ngân hàng BIDV thanh toán khoản tiền bảo lãnh hợp đồng.

Đồng thời, Công ty Yên Khánh cũng yêu cầu TAND quận Bình Thạnh áp dụng các biện pháp khẩn cấp đối với Tổng công ty Cửu Long như buộc tổng công ty chấm dứt hành vi can thiệp vào hoạt động thu phí của Yên Khánh; chấm dứt hành vi yêu cầu BIDV Chi nhánh Thành Đô thanh toán tiền bảo lãnh thực hiện hợp đồng trị giá hơn 100 tỷ đồng.

Ngày 21/8, TAND quận Bình Thạnh đã ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đối với Tổng Công ty Cửu Long gồm: Tổng Công ty Cửu Long không được có hành vi cản trở đến việc thu phí trên bốn trạm thu phí cao tốc TP.HCM-Trung Lương đối với Công ty Yên Khánh theo hợp đồng các bên đã ký kết cho đến hết 0 giờ ngày 1/1/2019. Cùng đó, Tổng Công ty Cửu Long tạm ngưng cưỡng chế thu hồi số tiền bảo lãnh hơn 100 tỷ đồng của Công ty Yên Khánh nộp tại Ngân hàng BIDV đến khi có quyết định của tòa án.

Sau đó, Tổng công ty Cửu Long cho biết đã có các đơn khiếu nại gửi Chánh án TAND quận Bình Thanh thu hồi quyết định trên. Đến ngày 27/8/2018, Tổng Công ty Cửu Long đã có đơn khởi kiện phản tố gửi TAND quận Bình Thạnh đòi công ty Yến thanh toán tiền phạt, đồng thời phong toả tài khoản của Công ty Yên Khánh, buộc BIDV chi nhanh Thành Đô thanh toán tiền bảo lãnh hợp đồng, chuyển quyền thu phí…

Trong khi đó, Công ty Yên Khánh khẳng định không có bất cứ hành vi vi phạm hợp đồng nào khác tính đến nay. Đến thời điểm này, thương vụ bán quyền thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương có thể coi là trái đắng đối với cả bên bán và bên mua.

Được biết, Cao tốc Tp. Hồ Chí Minh - Trung Lương dài 62 km gồm 6 làn xe, được thiết kế với vận tốc 120 km/giờ, kinh phí xây dựng hơn 9.000 tỷ đồng. Tuyến cao tốc đầu tiên dành cho ô tô được thông xe ngày 3/2/2010 giúp rút ngắn thời gian từ Tp. Hồ Chí Minh - Tiền Giang chỉ còn 30 phút, thay vì 90 phút như trước đây.

Nguyễn Khánh