Hàng triệu thùng dầu Iran đang được chất đống tại các cảng Trung Quốc, bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ

Hai tháng rưỡi sau khi Nhà Trắng cấm các quốc gia mua dầu của Iran, dầu thô vẫn đang tiếp tục được gửi đến Trung Quốc, nơi nó được đưa vào nơi lưu trữ được gọi là kho lưu trữ ngoại quan, một số người hoạt động tại cảng Trung Quốc cho biết.

Kho dầu này không vượt qua hải quan địa phương hoặc xuất hiện trong dữ liệu nhập khẩu của quốc gia Trung Quốc, từ đó không nhất thiết vi phạm các lệnh trừng phạt. Mặc dù hiện tại nó vẫn chưa được lưu hành, nhưng sự hiện diện của nó đang dần hiện ra trên thị trường.

Các cửa hàng dầu có khả năng đẩy giá dầu toàn cầu xuống thấp hơn nữa nếu Trung Quốc quyết định mua dầu của Iran, ngay cả khi Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC và các đồng minh kiềm chế sản xuất dầu do tăng trưởng chậm lại ở các nền kinh tế lớn. Đồng thời, nó cũng cho phép Iran tiếp tục sản xuất và chuyển dầu tới gần hơn với những người mua tiềm năng.

Rachel Yew, một nhà phân tích tại FGE tại Singapore cho biết, “các chuyến hàng dầu của Iran đã chảy vào kho lưu trữ ngoại quan của Trung Quốc trong vài tháng nay và sẽ tiếp tục như vậy. Chúng ta có thể thấy lý do tại sao nhà sản xuất muốn làm như vậy, vì việc tích lũy nguồn cung gần những người mua chính rõ ràng có lợi cho người bán, đặc biệt là nếu các lệnh trừng phạt sẽ được nới lỏng trong tương lai”

Dữ liệu theo dõi cho thấy tàu chở dầu của Iran có thể tới Trung Quốc nhiều hơn nữa. Ít nhất mười tàu chờ dầu thô lớn và hai tàu nhỏ hơn thuộc sở hữu của Công ty Dầu khí Quốc gia Iran và các công ty con của nó hiện đang di chuyển về phía quốc gia châu Á này. Tổng cộng chúng có thể chứa hơn 20 triệu thùng.

Phần lớn dầu của Iran trong các kho chứa ngoại quan Trung Quốc vẫn thuộc sở hữu của Tehran và do đó không vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ.

Tuy nhiên, một số lượng dầu thô ở cảng có thể đã được chuyển vào Trung Quốc như là một phần của kế hoạch đầu tư dầu mỏ. Ví dụ, một trong những công ty của Trung Quốc có thể đã giúp tài trợ cho một dự án sản xuất ở Iran, và theo thỏa thuận sẽ được hoàn trả bằng hiện vật. Và các giao dịch này có thể không phạm lệnh trừng phạt.

Việc Iran chứa dầu trong các kho lưu trữ ngoại quan của Trung Quốc vẫn chưa được Washington giải quyết rõ ràng.

Theo một quan chức cấp cao của chính quyền Trump, “sẽ không có miễn trừ cho bất kỳ quốc gia nào đối với việc nhập khẩu dầu của Iran và quốc gia nào bị phát hiện nhập dầu từ nhà sản xuất Vịnh Ba Tư này sẽ vi phạm lệnh trừng phạt”

Michal Meidan, giám đốc Chương trình Năng lượng Trung Quốc tại Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford, cho biết, “Hoa Kỳ bây giờ sẽ cần xác định cách thức định lượng về việc vi phạm các biện pháp trừng phạt. Có một sự thiếu rõ ràng về việc liệu họ có xem xét việc lưu trữ dầu này là hợp lý hay không”, cô nói.

Trung Quốc đã nhận được khoảng 12 triệu tấn dầu thô Iran từ tháng 1 đến tháng 5, theo dữ liệu theo dõi tàu, so với khoảng 10 triệu tấn đã làm thủ tục hải quan trong giai đoạn này.

Đưa dầu thô vào các bể ngoại quan ở Trung Quốc cũng có nghĩa là Iran có thể tránh phải buộc một phần đội tàu chở dầu của mình lưu trữ dầu trên biển trong nhiều tháng. Nước Cộng hòa Hồi giáo này đã phải sử dụng kho lưu trữ nổi trên biển vào năm 2012 đến 2016 và một lần nữa vào năm 2018 khi người mua không được phép mua dầu thô của Iran do các hạn chế thương mại do Hoa Kỳ áp đặt.

Nếu dầu thô của Iran rời khỏi kho lưu trữ ngoại quan và được bán trên thị trường, nó có thể gây áp lực rất lớn lên giá dầu, theo Merrill Lynch, chuyên gia từ Ngân Hàng Mỹ.

“Một sự leo thang hơn nữa về thuế quan của Hoa Kỳ đối với hàng hóa Trung Quốc có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu thấp hơn rất nhiều và khuyến khích hợp tác giữa Iran-Trung Quốc”, Merrill Lynch cho biết trong một lưu ý tháng Sáu. “Nếu Trung Quốc bắt đầu mua dầu Iran với khối lượng lớn trên cơ sở bền vững khi thuế quan của Mỹ tăng trở lại, giá dầu có thể giảm xuống rất lớn, chỉ còn 40 đô la một thùng”

Thùy Dung

Theo Bloomberg