Giá vàng không cần phải bình ổn!

Sáng nay 13/11, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Bình đã đăng đàn trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Là người đầu tiên chất vấn Thống đốc, đại biểu Dương Hoàng Hương (Phú Thọ) đặt câu hỏi về trách nhiệm của Thống đốc trong việc thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới? Trả lời câu hỏi của đại biểu Hương, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cho hay:

Trước đây, mỗi khi giá vàng trong nước có biến động tạo ra sự chênh lệch lên - xuống so với giá vàng thế giới, và chỉ cao hơn thế giới khoảng 400.000 đồng/lượng thì đã có hiện tượng đầu cơ, buôn lậu vàng qua biên giới ở qui mô rất lớn.

“Trong nhiều năm qua, trước khi Nghị định 24 có hiệu lực, mỗi năm có 10 - 30 tấn vàng/năm nhập lậu qua biên giới. Mỗi lần chênh lệch như vậy, các đối tượng buôn vàng gom vàng trên thị trường chợ đen khiến cho thị trường ngoại tệ hoạt động rất sôi động. Mỗi lần có hiện tượng như vậy, lập tức tỷ giá trên thị trường chợ đen tăng cao, kéo theo tỷ giá thị trường chính thức tăng theo”, Thống đốc Bình nói.

Theo đánh giá của Thống đốc Bình, tỷ giá tăng lên ảnh hưởng đến xuất nhập khẩu và ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa trong nước. “Giá vàng ảnh hưởng lớn đến ổn định kinh tế vĩ mô, giá vàng cũng làm chảy máu ngoại tệ. Dù biết rất rõ vàng miếng không phải là mặt hàng thiêt yếu, không phục vụ gì cho quốc kế, dân sinh nhưng vì tính chất ảnh hưởng đến đời sống kinh tế-xã hội, buộc Chính phủ trong thời kỳ trước phải cho phép nhập khẩu vàng để ổn định giá vàng trong nước”.

Nhưng kể từ khi Nghị định 24 ra đời và có hiệu lực, nhập lậu vàng gần như được ngăn chặn. Từ tháng 4 trở lại đây, tỷ giá ngoại tệ ổn định. Giá vàng trong nước và quốc tế tăng dần lên, đến nay lên mức 3 triệu đồng/lượng. Nếu là trước đây với lợi nhuận như thế thì đây là cơ hội lớn cho người nhập lậu vàng. Nhưng bây giờ không ảnh hưởng đến tỷ giá, kinh tế vĩ mô, giá cả, lạm phát.

Và trong rổ hàng hóa tính chỉ số giá CPI không có vàng, nên vàng miếng không phải là diện bình ổn giá. Nhà nước không cấm kinh doanh nhưng kinh doanh phải có điều kiện.

Theo Thống đốc Nguyễn Văn Bình, trước khi Nghị định 24 ra đời, thị trường vàng của ta bỏ ngỏ, không ai quản lý vàng miếng. Vàng miếng được phân ra thành nhiều đoạn, mỗi bộ, cơ quan quan lý một khúc trong cả thị trường. Ví dụ, NHNN chỉ có trách nhiệm quản lý vàng nhập khẩu cho phép dập vàng miếng. Nhưng khi dập thành vàng miếng rồi thì nó được cho là hàng hóa bình thường.

“Đất nước ta có trên 12.000 cửa hàng kinh doanh vàng miếng. Khi đã trở thành hàng hóa bình thường thì doanh nghiệp chỉ cần trong giấy phép là kinh doanh vàng là đã có thể buôn bán vàng miếng. Vàng miếng được lưu hành rất thoải mái, coi như một hàng hóa bình thường. Môi trường pháp lý như vậy nên hoạt động thị trường hết sức bất cập”, Thống đốc Bình nói.

Nói về giải pháp huy động vàng trong nền kinh tế để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, Thống đốc cho biết: Hiện chưa có cơ quan nào làm khảo sát đánh giá có bao nhiêu vàng trong nền kinh tế nhưng có thể ước khoảng 300 tấn vàng, tương đương 15 tỷ USD.

Thống đốc cho rằng, nguồn vốn nằm bất động trong dân lớn như vậy là rất lãng phí và mục tiêu đặt ra làm sao huy động và khơi thông được nguồn vốn này để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.

Số liệu Thống đốc đưa ra cho biết, từ ngày 25/5 (khi Nghị định 24 có hiệu lực) đến ngày 25/10, các tổ chức tín dụng đã mua lại của người dân hơn 60 tấn vàng, tương đương với khoảng 3 tỷ USD vàng được chuyển thành tiền đồng phục vụ phát triển nền kinh tế. Như vậy, chống vàng hóa bước đầu đã tạo ra nguồn tiền để phục vụ nền kinh tế.

"Nếu như không phải vì quý IV, thường có tình trạng thanh khoản căng thẳng do nhu cầu tăng thì dám chắc tổ chức tín dụng phải mua hết vàng nợ dân để tất toán vào cuối tháng 11 và đủ cơ sở để khẳng định các tổ chức tín dụng có thể mua được tổng cộng khoảng 80 tấn vàng thậm chí hơn trong cả năm 2012", Thống đốc nói.

Thống đốc bình còn nhấn mạnh thêm: “Vàng là một cứu cánh cho nền kinh tế 2012. Giờ này năm ngoái, bức tranh trên thị trường tiền tệ khác hẳn, các NHTM còn vay nhau với lãi suất 25-30%, thậm chí cao hơn, nguy cơ mất thanh khoản lan rộng trong toàn hệ thống. Các doanh nghiệp vay lãi suất trên 20%, lúc đó chúng ta đặt mục tiêu để daonh nghiệp vay khoảng 17-19%. Thanh khoản vô cùng cạn kiệt.

Cùng thời gian này, Quốc hội cũng đã thông qua các chỉ tiêu của năm 2012, chúng tôi lo lắng vì lấy tiền đâu phục vụ cho phát triển kinh tế đất nước. Nếu bơm tiền ra để đảm bảo thanh khoản thì không có cách gì chống lạm phát… Đến nay, việc chống được vàng hóa bước đầu đã tạo nguồn tiền phục vụ phát triển kinh tế 2012”.

Nguyễn Hiền