EuroCham: Rủi ro rình rập khi hàng triệu xe đạp, xe máy điện "tung hoành"

Góp kiến nghị Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên 2016 (VBF) đang diễn ra tại Hà Nội sáng nay (5/12), đại diện EuroCham cho biết, vẫn còn một số quan ngại từ cộng đồng doanh nghiệp (DN) châu Âu đang hoạt động tại Việt Nam.

Tại bản kiến nghị, EuroCham đưa ra nhận xét, từ vài năm trở lại đây, xe đạp điện/máy điện ngày càng phổ biến, đặc biệt ở các thành phố của miền Bắc, như Hải Phòng và Hà Nội.

"Theo số liệu của Tổng cục thống kê, từ ngày 1/1/2014 đến ngày 31/8/2015, số lượng xe đạp điện nhập khẩu chính ngạch trên cả nước là 5.324 chiếc, tuy nhiên số lượng xe thực tế lưu hành theo một số nguồn tin gấp khoảng 10 lần con số đó", theo EuroCham.

Hiệp hội này cho rằng, mật độ sử dụng xe đạp điện và xe máy điện có xu hướng gia tăng với sự kiểm soát chưa chặt chẽ như hiện nay đã tạo nên những rủi ro không hề nhỏ cho người tiêu dùng nói riêng và xã hội nói chung.

Theo đánh giá của EuroCham, đa phần số lượng xe đạp/máy điện lưu hành trên thị trường Việt Nam không có sự kiểm tra kiểm soát về chất lượng. Xét về phương diện cấu tạo và thiết kế của nhà sản xuất, theo quy định, vận tốc của một chiếc xe đạp điện không được phép vượt quá 25km/h. Song theo khảo sát trên thực tế, tốc độ trung bình của một chiếc xe đạp đang lưu hành trên thị trường dao động trong khoảng 30 - 45 km/h (tương đương với tốc độ xe máy).

Theo nghiên cứu của EuroCham, hệ thống phanh được trang bị trên hầu hết xe đạp và xe máy điện đang lưu hành tại Việt Nam hoàn toàn không đảm bảo quy chuẩn Việt Nam (QCVN). Trong khi đó khung xe được thiết kế và sản xuất bằng chất liệu nhẹ, độ bám đường của xe rất yếu, cùng với hệ thống phanh không đảm bảo sẽ gây ra những chấn thương nặng cho người điều khiển khi xảy ra va chạm.

Bên cạnh đó, ý thức tham gia giao thông của người điều khiển xe đạp/máy điện còn kém. Trên thực tế, đối tượng điều khiển chủ yếu là các học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông trên cả nước, chưa được trang bị đầy đủ những kiến thức cơ bản của luật giao thông đường bộ.

Dẫn số liệu điều tra của Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (nghiên cứu 200 khách hàng sử dụng xe điện ở Hà Nội vào tháng 7/2015), EuroCham cho hay, chỉ có 30% số người điều khiển xe đạp/máy điện là thường xuyên sử dụng mũ bảo hiểm. Trong khi đó, tới gần 50% số người sử dụng phương tiện này chưa từng sử dụng mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông. Chính điều này đã gây ra những vụ tai nạn giao thông đáng tiếc trong thời gian qua.

Ngoài ra, xe đạp/máy điện còn gây ra những mối nguy hại không hề nhỏ cho môi trường. EuroCham chỉ ra rằng, ắc quy của xe đạp, xe máy điện đang lưu hành trên thị trường hiện nay chủ yếu sử dụng ắc quy chì với chất lượng không tốt, sẽ phải thải bỏ sau một thời gian ngắn.

Hơn nữa, phần lớn các xe đạp/máy điện hiện nay đang vi phạm nghiêm trọng quyền sở hữu trí tuệ về nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp. Có thể dễ dàng nhận thấy rất nhiều xe đạp, xe máy điện lưu hành trên thị trường hiện nay có hành vi vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, cụ thể là nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp đã đăng ký.

Ngoài ra, hành vi này còn xâm phạm đến lợi ích của người tiêu dùng; là hành vi cạnh tranh không lành mạnh, lợi dụng uy tín của các hãng xe lớn để bán sản phẩm của mình và ngược lại gây ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh, uy tín, của các hãng xe nổi tiếng trên thị trường.

Do đó, theo EuroCham, nên có biện pháp ngăn chặn việc đăng kiểm, cho đăng ký đối với những xe có kiểu dáng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Với tất cả các vấn đề kể trên, để đảm bảo an toàn, trật tự cho xã hội cũng như giảm thiểu các tác động tiêu cực đến môi trường, EuroCham kiến nghị các cơ quan hữu quan tăng cường thực thi pháp luật đối với việc sản xuất, lưu thông, đăng kiểm, đăng ký và lưu hành đối với xe đạp, xe máy điện.

Bích Diệp