Lãi suất huy động ngân hàng giảm ồ ạt

9 ngân hàng hạ lãi suất từ đầu tháng 3

Nam A Bank mới đây thông báo điều chỉnh giảm lãi suất huy động tại hầu hết kỳ hạn tiền gửi, là lần giảm lãi suất thứ 2 của ngân hàng tư nhân này từ đầu năm. Trước khi điều chỉnh, ngân hàng này là một trong số những đơn vị niêm yết lãi suất huy động cao nhất nếu tính các kỳ hạn dưới 6 tháng.

Nhà băng trên là đơn vị thứ 9 giảm lãi suất từ đầu tháng 3. Các đơn vị còn lại điều chỉnh giảm lãi suất gồm PGBank, VietABank, KienlongBank, Bac A Bank, Eximbank, IVB, LPBank, NCB. Mức giảm của các đơn vị này phổ biến từ 0,1 điểm % đến 0,3 điểm %/năm.

Thậm chí, những ngày giao dịch cuối cùng của tháng 2, cũng có 6 ngân hàng đã điều chỉnh giảm lãi suất, gồm BVBank, MSB, VietBank, Saigon Bank, VIB, BaoViet Bank. Mức giảm là 0,1-0,4 điểm %/năm.

Trước đó, thời điểm sau Tết, một số ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất huy động nhằm hút tiền. Tuy nhiên, ngày 25/2, Ngân hàng Nhà nước đã có cuộc họp khẩn với các ngân hàng thương mại, sau khi Thủ tướng Chính phủ ra Công điện yêu cầu thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động, xử lý nghiêm những đơn vị không thực hiện theo chỉ đạo.

Ngay sau cuộc họp này, thị trường ngân hàng xảy ra tình trạng đồng loạt hạ lãi suất. 

Chuyên gia dự báo gì về lãi suất? 

Ông Đinh Đức Quang, Giám đốc Khối kinh doanh tiền tệ Ngân hàng UOB Việt Nam, cho biết lãi suất điều hành trong bối cảnh hiện nay sẽ chưa có sự thay đổi để duy trì lãi suất cho vay, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Đồng thời, với áp lực trượt giá của tiền đồng nên ở chiều ngược lại, nhà điều hành cũng chưa thể giảm các lãi suất tín dụng. Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) không giảm các lãi suất như kỳ vọng, do đó Ngân hàng Nhà nước có thể duy trì mức lãi suất điều hành trong một thời gian nữa. "Không có dư địa giảm lãi suất nhưng chúng tôi cũng không nhận thấy cơ sở để tăng lãi suất điều hành ở thời điểm hiện tại", ông Quang nhận định.

Cũng theo ông, trong vài tháng gần đây, việc các ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động được là diễn biến cục bộ. Hiện, các ngân hàng thương mại lớn nhất tiếp tục có mức lãi suất huy động tiền đồng kỳ hạn 12 tháng quanh mức 4,8% đến 5%/năm và nhóm còn lại áp dụng lãi suất 12 tháng khoảng 5,5%/năm ổn định trong những tháng gần đây. Đây là mức lãi suất phù hợp trong bối cảnh tiền đồng giảm giá khoảng 5% so với USD trong năm 2024.

Ông Quang cũng chia sẻ, thời gian qua, Thủ tướng và Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng không được tăng lãi suất. Nhưng từ cơ sở cứng để nhìn vào các lãi suất điều hành, gần nhất là nhà điều hành tiền tệ đã cắt lãi suất tín phiếu, cho thấy có tín hiệu hễ có bất cứ cơ hội nào để cắt giảm lãi suất chính sách, nhà điều hành đều đang hết sức tận dụng.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước liên tục giảm dần lãi suất phát hành tín phiếu, từ 4% xuống còn 3,1%/năm (ngày 4/3), đồng thời giảm dần khối lượng và tiến tới dừng phát hành tín phiếu kể từ ngày 5/3, qua đó phát tín hiệu mạnh mẽ và tích cực về định hướng của nhà điều hành trong việc kéo giảm mặt bằng lãi suất thị trường xuống.

"Mục tiêu cao hơn, bao trùm ổn định tỷ giá và lãi suất và ổn định vĩ mô và tăng trưởng kinh tế. Việt Nam đã làm được trong năm 2024. Năm nay mục tiêu cao hơn. Do đó hành động, hướng tiếp cận và giữ nguyên lãi suất điều hành với các công cụ hỗ trợ điều tiết linh hoạt như hiện nay, theo chúng tôi là hoàn toàn phù hợp", vị chuyên gia nhấn mạnh.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên Đại học Kinh tế TPHCM (UEH), nhận định ngân hàng là tổ chức kinh doanh vì lợi nhuận. Việc yêu cầu họ giảm lợi nhuận để hỗ trợ doanh nghiệp không phải điều dễ dàng.

Theo ông, ngân hàng đang là nhóm doanh nghiệp có lợi nhuận cao nhất trong nền kinh tế. Trên thị trường chứng khoán, nhóm ngân hàng chiếm tỷ trọng vốn hóa lớn nhất, cho thấy mức độ tập trung và vai trò quan trọng của khu vực này.

Nguyên nhân chính của thực trạng này là sự chi phối của hệ thống ngân hàng đối với thị trường vốn. Hiện nay, các doanh nghiệp không có nhiều lựa chọn ngoài việc vay vốn từ ngân hàng. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn ảm đạm, trong khi chính các ngân hàng cũng chiếm tới 80% lượng trái phiếu lưu hành.

Ông cho rằng, Việt Nam cần có chiến lược dài hạn nhằm phát triển thị trường vốn, tạo thêm những kênh tài trợ đối trọng với hệ thống ngân hàng. Khi thị trường vốn phát triển, sự phụ thuộc vào ngân hàng sẽ giảm bớt, giúp kéo giảm chênh lệch giữa lãi suất huy động và lãi suất cho vay.