Doanh nhân Lê Hồng Thủy Tiên: Không phải doanh nghiệp muốn chậm lớn

Vì đâu doanh nghiệp Việt Nam giỏi nhưng không chịu lớn?

Trình bày tham luận "Khơi thông nguồn lực, phát huy năng lực nội sinh của doanh nghiệp và nền kinh tế" tại Diễn đàn Kinh tế - Xã hội năm 2023 diễn ra sáng nay (19/9), PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam đặt câu hỏi vì sao doanh nghiệp Việt Nam rất giỏi nhưng không lớn được?

Để chứng minh cho năng lực của doanh nghiệp, ông lấy dẫn chứng về khả năng chịu đựng lãi suất trường kỳ cao kéo dài 10-13%/năm, suốt hàng chục năm. Chi phí vốn rất cao, chi phí bôi trơn nhiều, thời gian dự án đối với doanh nghiệp Việt kéo dài hơn dự án nước ngoài.

"Khả năng trụ hạng của doanh nghiệp Việt Nam là vô địch. Nhưng chúng ta lại tận dụng quá nên doanh nghiệp không thể lớn lên được. Doanh nghiệp Việt Nam có năng lực lớn nhưng tại sao mãi li ti, mãi nhỏ. Tuổi thọ doanh nghiệp thấp, tôi tin rằng thấp hơn nhiều so với trung bình thế giới", ông Thiên phát biểu.

Tuổi thọ của doanh nghiệp có thể nhìn thấy qua số liệu doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Theo đó, có 2/3 số doanh nghiệp thành lập mới dừng hoạt động sau 1 năm.

Trong khi đó, doanh nghiệp Việt là sức mạnh nội sinh của nền kinh tế. Vì vậy, đây là một trong những vấn đề cốt tử cần phải giải quyết.

Không phải doanh nghiệp muốn chậm lớn

Tại diễn đàn, bà Lê Hồng Thủy Tiên - Đại diện lãnh đạo Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPP Group) nêu thực trạng về doanh nghiệp giai đoạn 2021-2022.

Cụ thể, doanh nghiệp Việt Nam rơi vào khó khăn như đứt gãy chuỗi cung ứng, giãn cách xã hội lạm phát tăng cao, giá xăng dầu tăng, cước vận tải tăng. Đến năm 2023 do tăng trưởng thương mại toàn cầu giảm, doanh nghiệp lại rơi vào thế bị động khi bị hủy đơn hàng hàng loạt, doanh số sụt giảm, lạm phát, thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng.

Do đó, các doanh nghiệp cần cơ chế, chính sách đột phá nhằm tăng cường nội lực và vượt khó.

Từ những thực trạng trên, bà Thủy Tiên đưa ra 3 đề xuất. Thứ nhất về chính sách thuế tài chính, hỗ trợ lãi vay cần giải pháp cụ thể cho từng nhóm doanh nghiệp, cần có cơ quan độc lập đánh giá các hỗ trợ cho doanh nghiệp để điều chỉnh hỗ trợ một cách hiệu quả hơn. 

Thứ 2 là dỡ bỏ những rào cản đối với doanh nghiệp, rà soát những quy định thiếu thực tế, không đặt ra những quy định cao hơn khu vực hoặc thế giới hoặc cao hơn mức cần thiết để tránh lãng phí nguồn lực doanh nghiệp. 

Thứ 3 là cơ chế chính sách phát triển nguồn lực doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay.

Về cơ chế, chính sách phát triển du lịch, đại diện lãnh đạo doanh nghiệp đề xuất xem xét ban hành các chính sách đặc biệt nhằm kích cầu du lịch như chính sách thương mại trong khu phi thuế quan, xây dựng và thiết lập các trung tâm bán hàng giảm giá trong khu phi thuế quan và cửa hàng miễn thuế dưới phố, cho phép áp dụng chính sách "duo price" đối với hàng hóa miễn thuế. 

Đơn vị này cho biết nếu được tạo điều kiện về mặt bằng trung tâm, doanh nghiệp sẽ đầu tư hàng loạt cửa hàng miễn thuế như tại Đà Nẵng, giúp phát triển du lịch, kinh tế.

Về chính sách cho trung tâm tài chính, đại diện lãnh đạo IPP Group cho biết có nhiều lợi ích nếu thành lập trung tâm tài chính ở Việt Nam như thu hút vốn, thúc đẩy phát triển các ngành liên quan. Do đó đề xuất các cơ quan chức năng sớm ban hành chính sách để TPHCM triển khai trung tâm tài chính. 

"Sau khi nghe PGS.TS Trần Đình Thiên nói về việc doanh nghiệp Việt "giỏi chịu, sống dai nhưng chậm lớn và khó trưởng thành", tôi rất trăn trở. Không phải doanh nghiệp muốn chậm lớn. Ngoài những doanh nghiệp dùng thuốc tăng trọng lớn nhanh, thậm chí lăn đùng ra chết yểu thì có rất nhiều doanh nghiệp chịu khó đầu tư, tìm tòi học hỏi, muốn lớn và trưởng thành một cách bài bản nhưng vướng, cơ chế, thiếu chính sách mang tính chiến lược", bà Thủy Tiên bày tỏ.

Bà mong muốn các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ cùng các chuyên gia, các doanh nghiệp có sự hợp tác chặt chẽ để tạo hành lang pháp lý hợp lý, thông thoáng, tránh "đổ thừa" do cơ chế để doanh nghiệp có thể thực hiện được những gì luật cho phép, thúc đẩy phát triển, đổi mới.