Điện, xăng cùng tăng, giá cả có được đà “tát nước theo mưa”?

Đọc những thông tin kinh tế - tài chính mới nhất trên FICA:   * Đại gia Việt ngược dòng gom ngàn tỷ  * Điện, xăng cùng tăng, giá cả có được đà “tát nước theo mưa”?  * Trung Quốc ồ ạt mua gạo Việt Nam  * Việt Nam có tốc độ tăng người siêu giàu nhanh nhất thế giới  * Chủ tịch Quốc hội: Cách tính GDP của ta "không biết đằng nào mà lần"  * Mùa mía đắng

Trao đổi với PV Dân trí về tác động của việc điều chỉnh giá xăng dầu và giá điện lên nền kinh tế, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm cho biết, theo tính toán của cơ quan này, giá xăng dầu được điều chỉnh vào 15h ngày 11/3/2015, mỗi lít xăng tăng 1.600đ/lít (tăng 10,27%), cùng với giá điện tăng 7,5% từ ngày 16/3/2015 sẽ trực tiếp tác động làm tăng chỉ số CPI trong tháng 3 và các tháng tiếp theo khoảng trên 0,5%.

Người đứng đầu ngành thống kê cũng cho biết thêm, trước khi đưa ra các phương án tăng giá điện, ngay trong tháng 1 năm 2015, Bộ Công thương đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá tác động của các phương án tăng giá lên CPI. 

Còn về tăng giá xăng dầu liên bộ Tài chính- Công thương điều chỉnh theo Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 03/9/2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu. 

Theo tìm hiểu của PV Dân trí, trong cơ cấu đơn giá bán lẻ mới mà Bộ Công thương ban hành áp dụng từ 16/3, mức giá đắt nhất dành sinh hoạt hộ gia đình là 2.587 đồng/kWh trong khi đó mức đắt nhất cho khối sản xuất là 2.735/kWh và cho khối kinh doanh là 3.991 đồng/kWh. Giá điện sẽ càng trở nên đắt đỏ hơn nếu người dùng tiêu thụ càng nhiều điện và tiêu thụ vào giờ cao điểm. 

Trong bối cảnh hiện tại, nhiều doanh nghiệp lo ngại sẽ phải chịu tác động kép từ việc tăng giá điện sát thời điểm với tăng giá xăng. Những doanh nghiệp vốn tiêu tốn điện năng như xi măng, sắt thép và những doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải giao nhận sẽ bị gia tăng thêm áp lực. Với chi phí tiền điện lên tới hàng trăm triệu đồng mỗi tháng thì sắp tới, khoản mà các doanh nghiệp phải trả thêm cho tiền điện là không hề nhỏ, điều này sẽ một phần tác động lên giá thành và chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.

Mặc dù vậy, gánh nặng này phần nào giảm bớt trong bối cảnh hiện tại khi mặt bằng lãi suất đã ổn định và có xu hướng giảm, một số chi phí đầu vào khác không tăng đột biến.

Tại báo cáo kinh tế vĩ mô vừa phát hành, CTCK Vietcombank (VCBS) cũng đã đưa ra dự báo, CPI tháng 3 nhiều khả năng vẫn thấp và tiếp tục giảm nhẹ 0,1% - 0,2% so với tháng 2, tương đương nhích nhẹ 0,6% - 0,7% so với cùng kỳ khi mặt bằng giá cả nhiều khả năng sẽ giảm nhẹ trở lại sau Tết trong khi cầu tiêu dùng cũng được dự báo sẽ chưa thể có những cải thiện đáng kể.

 

Tuy nhiên, trong những tháng của Quý 2, việc giá điện sẽ chính thức tăng thêm 7,5% sẽ tác động trực tiếp làm tăng CPI trong tháng 4 thêm khoảng 0,15% và tiếp tục tác động vòng hai lên CPI trong các tháng tiếp theo do điện là đầu vào quan trọng của sản xuất và chiếm tỷ trọng nhất định trong chi phí sinh hoạt. Thêm vào đó, việc giá xăng dầu tăng trở lại cũng là một yếu tố gây áp lực tăng cho CPI.

 

Nhóm phân tích này cho rằng, trong bối cảnh sức cầu trong nước phục hồi chưa mạnh cộng với việc mặt bằng giá cả thường ít biến động và khá ổn định sau Tết cũng như trong Quý 2, dự báo diễn biến CPI theo cùng kỳ trong những tháng tới nhiều khả năng sẽ tăng dần nhưng không quá đột biến và sẽ vào khoảng 1% - 1,1% so với cùng kỳ khi kết thúc nửa đầu năm 2015. Tổng mức hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,4% so cùng kỳ, thấp hơn mức 11,59% của cùng kỳ 2014. Với việc dịp Tết năm nay rơi vào nửa cuối tháng 2 trong khi Tết năm ngoái kết thúc vào đầu tháng 2, có thể thấy cầu tiêu dùng chưa có nhiều cải thiện.

Trao đổi với Dân trí, ông Nguyễn Bích Lâm cũng cho rằng, với bối cảnh hiện tại: các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô khá tốt, giá cả hàng hóa thiết yếu trên thế giới và trong nước ổn định, nguồn cung dồi dào, lộ trình tăng giá các mặt hàng thiết yếu đều được tính toán về mức độ và thời điểm nhằm giảm thiểu tác động lan tỏa gây áp lực lên mặt bằng giá, và giảm thiểu tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, những rủi ro tiềm ẩn về giá xăng dầu khi tăng trở lại là áp lực tăng chi phí đầu vào. Vì vậy, theo khuyến nghị của Tổng cục Thống kê, Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo các Bộ Tài chính, Bộ Công Thương theo dõi sát diễn biến giá cả, thị trường nhất là các mặt hàng thiết yếu, đồng thời tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường. 

Bên cạnh đó, thời gian điều chỉnh tăng giá các mặt hàng thiết yếu cần cách nhau để tránh gây tác động lan tỏa về mặt tâm lý lên giá cả. 

Đối với các doanh nghiệp, Tổng cục Thống kê cho rằng, cần chủ động các nguồn dự trữ khi giá các hàng hóa đang ổn định và nâng cao quản lý nhằm tiết kiệm các chi phí để hạn chế việc tăng giá thành sản phẩm nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh.