Đến thời mở tài khoản từ xa

Từ offline đến online 

Kinh doanh online, chị Thanh Hương (Bình Thạnh) cho hay chị cần nhiều tài khoản ngân hàng để tiện cho khách hàng giao dịch. Tuy nhiên chị ngại ra ngân hàng, nhất là ở thời điểm cuối năm vì quầy giao dịch đông, chờ đến số thứ tự rất lâu 

“Tôi tìm hiểu trên mạng thì có một số ngân hàng cho đăng ký mở tài khoản thanh toán online. Tuy nhiên sau đó vẫn phải qua công đoạn hẹn gặp nhân viên ngân hàng hoặc khách hàng phải đến quầy để hoàn tất các thủ tục xác minh”, chị Thanh Hương cho biết. 

Trong khi đó anh Tuấn (Q.3) cũng mong muốn có thể mở tài khoản ngân hàng từ xa, chỉ cần thao tác trên chiếc điện thoại, mà không cần hẹn gặp nhân viên ngân hàng để bổ sung giấy tờ. Tuy nhiên khi anh hỏi thì nhiều ngân hàng cho biết chưa thể thực hiện điều này trong thời gian qua do quy định về định danh khách hàng. 

Theo ghi nhận, một số ngân hàng đã triển khai nhiều dịch vụ để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho khách hàng, như dịch vụ livebank của TPBank. Điểm thuận lợi khi giao dịch livebank là khách hàng không cần phải đến quầy, lấy số thứ tự và chờ đến lượt. Thay vào đó chỉ cần đến các các hệ thống máy giao dịch tự động của ngân hàng (VTM) để thực hiện thao tác. 

Ngân hàng OCB cũng triển khai thí điểm dịch vụ KYC tại nhà từ giữa năm 2018. Theo đó khách hàng có thể đăng ký online, sau đó nhân viên ngân hàng sẽ liên hệ qua điện thoại để xác minh thông tin, mở tài khoản trên hệ thống cũng như hẹn gặp khách hàng để làm thủ tục xác minh. 

Hiện nhiều ngân hàng cũng có cách kiểm tra chéo để tránh rủi ro với các trường hợp giao dịch tại nhà, trong đó có việc yêu cầu nhân viên chụp hình selfie với khách hàng để làm bằng chứng đã gặp trực tiếp khách hàng.

Thúc đẩy ngân hàng số

Ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước cho biết hiện có trên 40 triệu người VN đã có tài khoản ngân hàng, chiếm 63% số người trưởng thành tại VN. Đây là bước tiến rất lớn vì vào năm 2015 chỉ có 31% người trưởng thành tại VN có tài khoản ngân hàng. 

Cùng với sự gia tăng số người có tài khoản ngân hàng, các giao dịch như giao dịch thanh toán nội địa của thẻ hay giao dịch qua kênh internet cũng tăng rất nhanh. Trong đó, đặc biệt tăng nhanh nhất là kênh giao dịch ngân hàng qua điện thoại di động với mức tăng 196% về số lượng và 225% về giá trị. 

Từ thực tế đó, Ngân hàng Nhà nước định hướng sẽ đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt mà trọng tâm là thanh toán trên di động. Đây cũng là câu chuyện sống còn của ngành ngân hàng vì khảo sát cho thấy một khách hàng thanh toán điện tử có thể sử dụng dịch vụ gấp 3 lần khách hàng truyền thống.

Theo các chuyên gia, muốn thúc đẩy thanh toán di động, trước tiên phải tạo thuận lợi trong việc mở tài khoản từ xa. 

Một điểm thuận lợi là mới đây Nghị định 87/2019/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 116/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật phòng, chống rửa tiền) được ban hành mới đây đã cho phép các ngân hàng có thể tự quyết định gặp hay không gặp trực tiếp khách hàng khi lần đầu thiết lập mối quan hệ.

Xác thực khách hàng không cần gặp trực tiếp trong lần đầu thiết lập mối quan hệ, được ví như "tấm vé gửi xe" hướng tới ngân hàng số vì có thể cho phép lướt điện thoại, qua vài thao tác có thể mở tài khoản thanh toán. Những người bận rộn, nhân viên văn phòng, những người dân sống ở nông thôn không có điều kiện đến ngân hàng có thể dễ dàng mở tài khoản thanh toán để thực hiện các giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt, qua đó sẽ thúc đẩy mạnh quá trình phát triển tài chính cộng đồng. Bên cạnh đó, sau Hội nghị triển khai công tác 2020 của ngành ngân hàng, NHNN cũng đã có chỉ thị 01 của Thống đốc Ngân hàng nhà nước ngày 03/01/2020, trong đó nhấn mạnh một trọng tâm là xây dựng khuôn khổ pháp lý phù hợp xu thế phát triển ngân hàng số

Sau khi Nghị định 87 được ban hành, ghi nhận trên thị trường đã có những chuyển động tích cực. 

Mới đây nhất là ngân hàng Bản Việt vừa ra mắt dịch vụ mở tài khoản trực tuyến toàn bộ. Theo đó, thay vì phải đến chi nhánh ngân hàng điền thông tin và đối chiếu giấy tờ tùy thân, khách hàng của Bản Việt chỉ cần tải ứng dụng Viet Capital Mobile Banking về điện thoại, nhập thông tin và chụp ảnh giấy tờ tùy thân để ngân hàng xác nhận và mở tài khoản. 

Nhiều ngân hàng khác cũng cho hay đã chuẩn bị sẵn sàng cho bước thay đổi quan trọng này và sẽ sớm ra mắt người dùng trong thời gian tới. Theo các ngân hàng, đây là bước ngoặt nhằm thúc đẩy tài chính toàn diện, giúp khách hàng có thể tiếp cận dịch vụ ngân hàng một cách dễ dàng, thuận tiện. 

Về lo lắng những rủi ro có thể xảy ra khi áp dụng các giải pháp xác thực từ xa, các ngân hàng cho rằng hiện nay công nghệ đã rất phát triển, nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng và các ngân hàng ở Việt Nam hoàn toàn có thể xác thực bằng nhiều phương pháp như sinh trắc học, video call. Ngoài ra ngân hàng cũng có thể giới hạn hạn mức giao dịch để hạn chế bớt rủi ro cho khách hàng.