Chính sách tiền tệ đã bám sát diễn biến thị trường
Đọc những thông tin kinh tế - tài chính mới nhất trên FICA: |
Theo đánh giá của các chuyên gia, trong thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thực hiện chính sách tiền tệ một cách chủ động, linh hoạt, hướng tới ổn định kinh tế vĩ mô và bám sát diễn biến thị trường. Có thể thấy rõ điều đó qua việc Ngân hàng Nhà nước đã kết hợp hài hòa và hiệu quả giữa công cụ lãi suất và khối lượng tiền tệ để kiểm soát lạm phát ở mức hợp lý, ổn định vĩ mô, đồng thời hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Từ đầu năm đến nay, NHNN thường xuyên phân tích, đánh giá và dự báo vốn khả dụng của toàn hệ thống các TCTD làm cơ sở cho việc điều tiết cung ứng tiền, giúp đảm bảo thanh khoản cho hệ thống các TCTD ở mức phù hợp, vừa không tạo ra áp lực lên lạm phát, vừa giúp hạ mặt bằng lãi suất trên thị trường I và thị trường II.
Trong suốt hơn 9 tháng đầu năm 2014, lãi suất giao dịch liên ngân hàng qua đêm thường xuyên giao động quanh mức 1,5%-2%/năm, thậm chí có thời điểm trong tháng 2/2014 giảm xuống mức xấp xỉ 1%, mức thấp kỷ lục trong nhiều năm trở lại đây. Lãi suất liên ngân hàng thấp một mặt tạo nguồn vốn dồi dào, giá rẻ, giúp giảm chi phí vốn của các TCTD, qua đó góp phần kéo mặt bằng lãi suất cho vay trên thị trường xuống mức thấp hơn.
Tính đến thời điểm hiện tại, nhiều TCTD đã hạ lãi suất huy động kỳ hạn ngắn (dưới 6 tháng) xuống dưới 5,5%. Xu hướng này đã kéo mặt bằng lãi suất cho vay giảm mạnh từ mức phổ biến 17-19% cuối năm 2011 xuống mức phổ biến 7-10% đối với kỳ hạn ngắn. Chi phí trả lãi vay của các doanh nghiệp do đó cũng giảm đáng kể và số lượng lớn doanh nghiệp làm ăn ngày sinh lời ngày càng tăng lên trong năm 2014.
Theo tính toán, mặt bằng lãi suất cho vay hiện tại phù hợp với sức chịu đựng của gần 80% doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán. Điều này chứng tỏ, chính sách tiền tệ đang được điều hành một cách hiệu quả vừa góp phần kiềm chế lạm phát ở mức hợp lý, vừa hỗ trợ cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, thúc đẩy kinh tế hồi phục mạnh mẽ hơn kể từ mức đáy năm 2012.
Ổn định tỷ giá, nâng dự trữ ngoại hối lên mức kỷ lục
Trong thời gian qua, thông qua các công cụ điều hành lãi suất và khối lượng tiền tệ, NHNN đã luôn giữ được chênh lệch lãi suất VND và USD ở mức hợp lý, tạo ra ưu thế vượt trội của việc nắm giữ đồng nội tệ và giảm lợi ích của việc găm giữ ngoại tệ.
Bên cạnh đó, tỷ giá và thị trường ngoại hối ổn định trong vài năm gần đây đã góp phần tạo lập niềm tin vững chắc cho thị trường, xóa được tâm lý găm giữ ngoại tệ - điều diễn ra phổ biến và gây nhiều khó khăn cho điều hành tỷ giá và thị trường ngoại hối trong những năm trước đây.
Khi tâm lý găm giữ không còn, nền kinh tế sẽ chủ động bán lại ngoại tệ cho hệ thống ngân hàng và do vậy, việc NHNN mua được lượng ngoại tệ kỷ lục, trên 35 tỷ USD là kết quả của một loạt các chính sách điều hành chủ động, linh hoạt và hợp lý thị trường tiền tệ, ngoại hối trong suốt những năm gần đây. Cán cân thanh toán thặng dư cao trong những tháng đầu năm 2014 là minh chứng cho kết quả này.
Ngoài ra, thị trường vàng được điều hành ổn định, hoạt động đầu cơ vàng giảm đáng kể, đã không tạo ra những “con sóng” trên thị trường ngoại tệ mỗi khi giá vàng tăng lên như đã từng diễn ra trong nhiều năm trước. Điều này cũng tạo thuận lợi cho công tác điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá của NHNN, giúp tăng dự trữ ngoại hối quốc gia lên mức kỷ lục, thị trường tiền tệ ổn định và thông suốt hơn.
Theo đánh giá của chuyên gia kinh tế, TS.Nguyễn Minh Phong: “Ấn tượng rất tốt trong thời gian qua NHNN đã dẫn dắt hệ thống đi qua giai đoạn khó khăn nhất bằng nhiều biện pháp hữu hiệu. Đó là một thành công rất đáng ghi nhận. Điều đáng nói là, các giải pháp của NHNN trong thời gian gần đây ngày càng tốt hơn, quay trở lại cơ chế thị trường nhiều hơn, đồng bộ hơn và cũng bài bản hơn, kể cả trong việc phát ngôn, giải thích và thông tin. Đặc biệt, các chính sách đó đã đi đúng hướng và hiệu ứng của nó là đã tạo được lòng tin, thể hiện sự kiên quyết và trách nhiệm trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước để giữ được an toàn hệ thống. Những thành công đó cũng đã giúp cho người đứng đầu ngành Ngân hàng “nâng điểm” lên khá nhiều trong mắt giới khoa học, giới truyền thông cũng như dư luận”.
Còn TS.Vũ Nhữ Thăng –Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính (Bộ Tài chính) thì cho rằng, trong thời gian tới, điều hành chính sách tiền tệ nên tiếp tục kiên trì với mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát thông qua việc chủ động điều hành linh hoạt tiền cung ứng và các công cụ chính sách tiền tệ nhằm ổn định thị trường, bảo đảm thanh khoản; đồng thời thực hiện có hiệu quả các giải pháp thúc đẩy tín dụng thực vào nền kinh tế, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.
Ngoài ra, theo ông Thăng, NHNN cần tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp tái cấu trúc hệ thống các tổ chức tín dụng, cũng như phát huy vai trò của Công ty quản lý tài sản các tổ chức tín dụng (VAMC) để lành mạnh hóa tài chính, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Minh Phương
Dân sinh
Fica
DTiNews
