Cải cách hành chính đón làn sóng đầu tư thứ 2 từ Nhật

Trung Quốc + 1 (Việt Nam)?

Theo ông Waki, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại TPHCM (JBAH), chỉ sau 12 năm thành lập, JBAH đã có 291 doanh nghiệp thành viên. Số lượng các DN tham gia hiệp hội ngày một nhiều đã chứng minh sự đúng đắn của lý thuyết “Trung Quốc + 1 (Việt Nam)” - tức sau Trung Quốc, Việt Nam sẽ là nơi thu hút đầu tư từ Nhật Bản nhiều nhất.

Bên cạnh đó, con số 180 triệu USD vốn đầu tư trong 8 tháng đầu năm 2005 (tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2004) từ Nhật Bản vào VN cũng minh chứng điều này. Nhiều dự án của các công ty đã được cấp phép trong năm nay như Yamaha Motor (48 triệu USD), Mabuchi Motor (40 triệu USD) cùng với nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ của Nhật Bản đang tiếp tục đầu tư vào VN.

Ngoài ra, phải kể đến các hãng lớn như Canon, Honda… cũng đang lên kế hoạch đầu tư, mở rộng sản xuất tại VN. Sự kiện Công ty Mabuchi Morto chọn địa bàn đầu tư tại Đà Nẵng thay vì một nước khác trong khu vực càng cho thấy VN đang trở thành “điểm nóng” đầu tư của các DN Nhật Bản.

Cũng theo ông Waki, sự bùng nổ đầu tư này không mang tính tạm thời mà sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, việc đẩy nhanh cải thiện và hoàn chỉnh môi trường đầu tư cơ bản ở VN sẽ là yếu tố tiên quyết.

Phải minh bạch trong kiểm tra hải quan

Mở đầu phần thảo luận và đề xuất giải quyết các vấn đề vướng mắc của các DN, ông Suzuki, Công ty Suzuyo, bức xúc: “Theo quy định, việc kiểm tra hàng hóa theo tỉ lệ từ 1% đến 10% (trong trường hợp nghi ngờ có thể thực hiện kiểm tra với tỷ lệ cao hơn).

Tuy nhiên, trên thực tế, hải quan thực hiện kiểm tra đến 100%, rất khác với những gì được công bố. Chúng tôi muốn biết rõ các căn cứ nào để được hưởng mức kiểm tra từ 1% đến 10%? Thủ tục nhập khẩu hiện đã được phía VN đơn giản hóa, nhưng với các DN nước ngoài, các ngài lại quy định phải có nghĩa vụ lấy được giấy phép nhập khẩu trước khi đăng ký, lập thành bộ và còn yêu cầu phải có giấy tờ gốc.

Với những quy định như vậy không thể nói là thủ tục đã đơn giản được? Theo nguyên tắc thì không nhận hồ sơ kiểm tra vào ngày thứ bảy nhưng hoạt động của các nhà máy ngày càng nhiều, đòi hỏi cần được đáp ứng kịp thời. Quý vị nghĩ sao về một chế độ thủ tục tạm thời vào thời gian hải quan đóng cửa?”.

Trả lời vấn đề này, ông Lê Quý Trung, Cục phó Cục Hải quan TP khẳng định: Theo hướng dẫn Thông tư 32 của Bộ Tài chính và Nghị định 101/CP, đối với hàng xuất khẩu, tỷ lệ kiểm tra từ 3% đến 5%, hàng nhập khẩu kiểm tra từ 5% đến 10%. Trong trường hợp bị nghi vấn có dấu hiệu gian lận thì mới tiến hành kiểm tra 100%.

Như vậy, tình hình mà ông Suzuki nêu trên là sai so với quy định. “Chúng tôi sẽ kiểm tra, đối chiếu lại vấn đề này để xử lý theo pháp luật. Hải quan hiện có các đường dây nóng đã gửi đến cho các DN, nếu cán bộ làm trái quy định thì liên lạc ngay với lãnh đạo hải quan.

Riêng các quy định về thủ tục nhập khẩu là do Bộ Thương mại quy định, ngưng nhận hồ sơ vào ngày thứ bảy, nằm ngoài khả năng giải quyết của hải quan. Chúng tôi sẽ làm văn bản ghi nhận, tập hợp ý kiến của DN để trình lên Chính phủ xem xét, tháo gỡ”. Ông Trung nói rõ như vậy.

Một vấn đề khác cũng được các DN Nhật đặt ra là đề nghị UBND TP xác nhận lại sự chính xác của quy định số 08/TBLT/GTCC-HEPZA ban hành ngày 22-6-2005 với nội dung: “Các DN ở KCX Tân Thuận cũng như KCN Tân Tạo nếu có nhân viên được tuyển dụng trên 500 người, thì 25% trong số đó phải sử dụng các phương tiện giao thông công cộng do công ty chịu chi phí hoặc phải tổ chức xe buýt đưa đón nhân viên đi làm…”.

Theo các DN Nhật Bản, họ đã tập hợp ý kiến của 40 DN Nhật hoạt động tại KCX Tân Thuận và tất cả đều cho rằng thông báo này không khả thi. Ông Nguyễn Hữu Tín, Phó Chủ tịch UBND TP xác nhận: “Giao thông của TP hiện đang bị quá tải, do vậy thông báo này chỉ mang tính khuyến khích chứ không hề bắt buộc các DN phải thực hiện. Chúng tôi đã chỉ đạo Ban quản lý các KCX, KCN làm văn bản trả lời đến từng DN”.

Theo SGGP