Buôn cá tầm lậu lãi ngang... buôn ma túy?!

Theo thống kê của các cơ quan chức năng, hiện mỗi ngày có khoảng 20-30 tấn cá tầm Trung Quốc nhập lậu vào Việt Nam. Cá tầm lậu vào nội địa theo những cung đường mà giới đầu nậu đã “thiết kế” khá tinh vi và kín kẽ.

Cung đường nhập lậu qua  tỉnh Cao Bằng là một lựa chon tối ưu cho các đầu nậu cá tầm do nơi đây có đường giao thông đi lại khó khăn, nằm khuất nẻo, cửa khẩu ít sôi động. Theo đó, từ Cao Bằng, cá tầm lậu được tập kết rồi chở vòng sang Lạng Sơn, theo quốc lộ 1A về xuôi. Trên cùng đường này, Bắc Giang và Hà Nội được coi là hai “trạm trung chuyển” và “tẩy trắng” cá tầm lậu về sâu hơn trong nội địa.

Cá tầm từ Trung Quốc cũng có thể “bơi” qua Lào Cai để tuồn dần về Lai Châu nhằm hợp thức hóa. Các đầu nậu thuê cửu vạn chở cá bằng đò từ huyện Hà Khẩu (Trung Quốc) được sang địa bàn thôn Nậm Sò, xã Bản Phiệt thuộc huyện Bảo Thắng (Lào Cai) theo sông Nậm Thi. Cung đường này cũng là điểm nhức nhối về tình trạng nhập lậu các loại hàng hóa, gia cầm và xuất lậu quặng.

Theo thông tin từ những đầu nậu tại khu vực này thì giai đoạn cuối năm 2012 là lúc tình trạng buôn lậu cá tầm sôi động và kiếm ăn dễ nhất. Thời điểm đó, cá tầm lậu được đưa ào ào qua sông Nậm Thi, bất kể ban đêm hay ban ngày mà không bị sa lưới các cơ quan chức năng. Khoảng giữa buổi sáng cá tầm được đưa từ Trung Quốc sang trong khi xe chở cá của các đối tượng buôn lậu xếp dài dằng dặc.

Hàng được đóng trong các thùng xốp, ướp lạnh rồi xếp lên xe, trong xe có hệ thống bơm khí oxy để cá “ngủ”. Vì vậy mỗi xe có thể chở cả vài tấn cá mà vẫn nhẹ như không, chứ không khó khăn như cách chở cá trong túi nước như trước đó. Từ Bản Phiệt, xe chạy thẳng về Hà Nội.

Sau khi các cơ quan chức năng vào cuộc quá “rát”, việc đưa cá tầm lậu về xuôi không còn công khai được nữa thì các đầu nậu mới nghĩ ra chiêu “rửa trắng” cá tầm tại những cơ sở nuôi hợp pháp. Như thế, cá tầm lậu ngang nhiên trở thành cá tầm “xịn” với lợi nhuận khổng lồ.

Một đầu nậu cá tầm tên H cho biết, giới buôn lậu cá tầm thường biết nhau hết, hoặc nghe tên tuổi của nhau. Dù vậy, các đầu nậu cá tầm cũng không nhiều, chỉ khoảng 10 nhóm nhưng lại đang thao túng toàn bộ thị trường từ Bắc vào Nam. Những đầu nậu nhỏ lẻ như H bị các nhóm kia thâu tóm hoặc “bóp chết”.

Việc buôn lậu cá tầm theo H, mang lại lợi nhuận ngang với buôn… thuốc phiện.  Ciá cá mua tại Trung Quốc có thời điểm chỉ 50.000 đồng/kg, thậm chí còn rẻ hơn, nhưng khi đưa vào Việt Nam, vận chuyển vào TPHCM sau khi đã hợp thức hóa xong giấy tờ chứng nhận nguồn gốc, kiểm dịch thì có thể bán với giá tới 180.000 đồng/kg…

Từ đầu năm 2013 đến nay, do dư luận lên tiếng gay gắt về tình trạng buôn lậu cá tầm đã lên tới đỉnh điểm thao túng gần như toàn bộ thị trường trong nước khiến cá tầm nuôi tại Việt Nam bị phá sản thì nhiều khu vực như Lạng Sơn, Quảng Ninh, các đầu nậu tạm thời “án binh bất động”.

Tuy nhiên, cá vẫn về qua ngả Cao Bằng và Lào Cai. Trước khi tung ra thị trường, cá được đưa về các huyện Tam Đường (Lào Cai) Sơn Động (Bắc Giang) để “tẩy trắng”, lo lót hợp thức hóa giấy tờ vận chuyển về Hà Nội đi TP Hồ Chí Mính đến các tỉnh miền Nam.

Thực hiện nuôi cá tầm nhiều năm tại cả Trung Quốc và Việt Nam, Kang hiện đang là chủ một hồ nuôi cá tầm ở xã Long Sơn, huyện Sơn Động (Bắc Giang) cho biết cá tầm ở Trung Quốc rẻ như bèo vì tiêu thụ chậm. Ở Trung Quốc, nhiều gia đình bắt đầu lao đao vì trót đổ hết tiền vào cá. Người Trung Quốc bây giờ không ăn cá tầm vì thế cá mới được tuồn vào Việt Nam với giá rẻ như cho thế.

Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (C49) Bộ Công an nhận diện, hiện ở miền Bắc có 4 tuyến vận chuyển cá tầm nhập lậu hết sức nóng bỏng. Tuyến Quảng Ninh - Hải Dương - Bắc Ninh - Hưng Yên - Hà Nội có cao điểm đầu vào của cá tầm lậu là Quảng Ninh với các điểm nóng ở cửa khẩu Móng Cái, Hoành Mô, Bắc Phong Sinh. Thứ hai là tuyến Lạng Sơn - Bắc Giang - Bắc Ninh - Hà Nội với các cửa khẩu Hữu Nghị, Đồng Đăng, Chi Ma... Thứ ba là tuyến Cao Bằng - Lạng Sơn - Hà Nội. Cuối cùng là tuyến Lào Cai - Yên Bái - Hà Nội với cửa khẩu quốc tế Lào Cai, tại khu biên giới này có hàng trăm đường mòn lối mở với Trung Quốc.

Anh Thế - V.Phúc