Bộ Giao thông lên tiếng việc VETC “trả” dự án thu phí không dừng

Theo Bộ GTVT, tình hình thực hiện hệ thống thu phí tự động không dừng (ETC) tại các trạm thu phí do Bộ GTVT là cơ quan Nhà nước có thẩm quyền được triển khai với mục đích khắc phục, hạn chế bất cập của hình thức thu phí một dừng, tăng cường tốc độ lưu thông, tạo thuận lợi cho người dân, đảm bảo an toàn giao thông, tăng cường công khai, minh bạch trong quản lý doanh thu tại các trạm thu phí.

Ngày 27/3/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 07/2017/QĐ-TTg về việc thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức tự động không dừng làm cơ sở pháp lý để tổ chức thực hiện, trong đó giao cơ quan nhà nước có thẩm quyền lập, phê duyệt dự án đầu tư thu phí sử dụng dịch vụ đường bộ điện tử tự động không dừng và tổ chức lựa chọn đơn vị độc lập tổ chức thu phí.

Bộ GTVT đã lập, phê duyệt dự án và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ theo quy định. Công nghệ được lựa chọn là công nghệ RFID - công nghệ được áp dụng nhiều tại một số nước Châu Mỹ, Đài Loan, Trung Quốc, Thái Lan, có chi phí hợp lý, phù hợp với điều kiện giao thông cũng như thói quen và hành vi của người tham gia giao thông tại Việt Nam.

Hệ thống thu phí tự động không dừng tại các trạm thu phí BOT được chia làm 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 áp dụng cho Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên); giai đoạn 2 áp dụng cho các trạm còn lại trên toàn quốc.

Để đủ điều kiện triển khai thực hiện dự án, các bên cần đàm phán ký kết 2 loại hợp đồng gồm Phụ lục Hợp đồng BOT về việc thu phí tự động không dừng giữa Bộ GTVT với các nhà đầu tư BOT và hợp đồng dịch vụ giữa các nhà đầu tư BOT với nhà cung cấp dịch vụ.

Trước mắt, trong thời gian đầu khi dự án đưa vào khai thác, để hình thành thói quen cho người dân sử dụng dịch vụ, tại mỗi trạm thu phí sẽ vận hành 1 làn thu phí hỗn hợp mỗi hướng để cho các phương tiện chưa dán thẻ có thể lưu thông.

Hiện nay, số lượng phương tiện dán thẻ (e-tag) và nộp tiền vào tài khoản giao thông để tham gia dịch vụ thu phí tự động không dừng chưa cao (khoảng 800.000 thẻ/3,5 triệu  phương tiện dán thẻ sử dụng dịch vụ ETC) do chủ phương tiện vẫn có thói quen sử dụng tiền mặt.

“Việc bắt buộc các phương tiện chưa dán thẻ không được đi qua làn thu phí tự động không dừng mặc dù đã được triển khai nhưng vẫn cần có lộ trình và chế tài để thực hiện.” - Bộ GTVT cho hay.  

Do gặp các khó khăn, vướng mắc như trên, nhà đầu tư dự án là Công ty VETC đã có văn bản đề xuất dừng triển khai dự án để chuyển giao cho nhà đầu tư khác hoặc Nhà nước nhận lại dự án để tiếp tục thực hiện.

“Sau khi xem xét đề xuất của Công ty VETC, Bộ GTVT không đồng thuận giải pháp dừng triển khai dự án hoặc Nhà nước tiếp nhận lại dự án, đồng thời yêu cầu Công ty VETC phải có trách nhiệm tiếp tục thực hiện hợp đồng đã ký kết với Bộ GTVT. Bên cạnh đó, Bộ GTVT sẽ phối hợp với với VETC và các cơ quan đơn vị có liên quan từng bước tháo gỡ các khó khăn vướng mắc với quyết tâm cao để hoàn thành Dự án.” - Bộ GTVT khẳng định.

Bộ GTVT thông tin, trong quá trình triển khai các dự án BOT, Bộ GTVT xác định việc quản lý doanh thu là một trong những chức năng, nhiệm vụ quan trọng của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nhằm đảm bảo tính minh bạch, phòng chống tiêu cực trong giai đoạn vận hành, khai thác.

Theo Bộ này, đây là vấn đề được Quốc hội, Chính phủ chỉ đạo quyết liệt và dư luận xã hội, nhân dân đặc biệt quan tâm. Việc triển khai các dự án thu phí tự động không dừng sẽ đóng vai trò là một giải pháp nhằm tăng cường tính hiệu quả trong công tác quản lý doanh thu tại các trạm BOT bên cạnh những giải pháp đã được triển khai thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ trong thời gian qua.

Thủ tướng ra hạn chót 30/12/2019 nhà đầu tư BOT phải chuyển sang thu phí tự đồng không dừng và sẽ buộc trạm thu phí dừng hoạt động nếu chưa hoàn thành xây dựng, vận hành hệ thống ETC.

Châu Như Quỳnh