Apple sẽ chuyển sản xuất iPhone sang Việt Nam và Ấn Độ?

Theo Business Insider, khi trung tâm sản xuất iPhone tại Trịnh Châu, Trung Quốc tạm thời đóng cửa vào tháng 11 vừa qua, Apple rõ ràng cần phải suy nghĩ lại về chuỗi cung ứng của mình. Bởi sự cố này đã khiến Apple thiếu 6 triệu chiếc iPhone 14 Pro và iPhone 14 Pro Max, theo số liệu từ Bloomberg.

Mới đây, Wall Street Journal cũng dẫn nguồn tin cho biết, Apple đang đẩy nhanh việc mở rộng cơ sở sản xuất bên ngoài Trung Quốc.

Tuy nhiên, Business Insider, việc chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc không phải ngày một ngày hai, bởi hơn 35% nhà máy cung cấp sản phẩm cho Apple đang đặt tại Trung Quốc. Một số ước tính cho biết, phải đến cuối thập kỷ này, Apple mới chuyển được 10% hoạt động sản xuất iPhone ra khỏi Trung Quốc. Hơn nữa, chưa rõ điều gì sẽ xảy ra với mảng lợi nhuận cứng khổng lồ của hãng này nếu Apple rời khỏi Trung Quốc.

Hồi tháng 5, Apple đã bắt đầu lên kế hoạch chuyển nhiều hoạt động sản xuất hơn ra khỏi Trung Quốc sau khi trải qua loạt vấn đề chuỗi cung ứng nghiêm trọng do chính sách Covid ở nước này.

Ông Dan Ives, nhà phân tích của Wedbush, cho rằng, đây chỉ là giọt nước làm tràn ly. "Thực tế, Apple có rất ít lựa chọn cho mùa mua sắm cuối năm và đang phó mặc vào chính sách zero-Covid của Trung Quốc", ông nói và cho rằng bây giờ họ đang phải đợi xem sản lượng sẽ tăng như thế nào trong tuần tới để giảm bớt tình trạng thiếu hụt iPhone đang gia tăng trên toàn cầu.

Ông Ives cũng cho rằng việc chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc cần nhiều thời gian. Ông ước tính, nếu làm "quyết liệt", phải đến năm 2025 hoặc 2026, Apple mới chuyển được 50% hoạt động sản xuất iPhone đến Ấn Độ và Việt Nam.

Trong một báo cáo hồi tháng 9, Bloomberg Intelligence thậm chí còn bi quan hơn khi cho rằng Apple phải mất 8 năm, hoặc đến năm 2030, mới chuyển được 10% năng lực sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Nếu làm mạnh tay hơn, Apple cũng chỉ có thể chuyển được 20%.

Theo Bloomberg Intelligence, 98% lượng iPhone được lắp ráp tại Trung Quốc, nhờ vào chuỗi cung ứng mà Apple đã xây dựng trong 20 năm qua.

Tính đến năm 2021, Apple có 191 nhà cung cấp tại 744 địa điểm, trong đó 262 nhà cung cấp ở Trung Quốc đại lục, chiếm 35,2%.

Tại Việt Nam, Apple có 28 nhà cung cấp, chiếm 3,8%. Còn Ấn Độ với 11 nhà cung cấp, chiếm 1,5%. Theo Wall Street Journal, Apple đang muốn nâng sản lượng iPhone tại Ấn Độ lên 40-45% và đẩy mạnh sản xuất AirPods, máy tính xách tay và đồng hồ Apple Watch tại Việt Nam.

Tuy nhiên, Wall Street Journal cho rằng, ở hai quốc gia này cũng có những thách thức khác nhau. Ngành sản xuất của Việt Nam đang phát triển nhanh chóng nhưng lại không đủ công nhân. Đất nước chưa đầy 100 triệu dân này chỉ có thể đáp ứng những cơ sở sản xuất khoảng 60.000 công nhân. Còn Ấn Độ, mặc dù quy mô dân số tương đương Trung Quốc nhưng bộ máy điều hành ở địa phương lại quan liêu.

Việc rời khỏi Trung Quốc đòi hỏi Apple phải tốn nhiều thời gian và tiền bạc vì đây là dự án dài hơi, liên quan đến hàng trăm bộ phận. Quý trước, Apple đã duy trì biên lợi nhuận gộp ở mức 43%. Business Insider cho rằng, việc chuyển hướng phần lớn chuỗi cung ứng sản xuất chắc chắn sẽ làm giảm tỷ suất lợi nhuận đó.