12 đại dự án yếu kém: “Xác định, xử nghiêm trách nhiệm tổ chức, cá nhân”

(Dân trí) - Tổng nợ của 12 dự án yếu kém đến 31/12/2016 là 55.000 tỷ đồng trong khi tổng số lũy kế của 10 nhà máy là 16.100 tỷ đồng. Chính phủ khẳng định trước Quốc hội sẽ “xác định và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của tổ chức, cá nhân liên quan”.

12 dự án thất thoát, thua lỗ “cản đường” cổ phần hóa, thoái vốn

Sáng nay (22/5), kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XIV chính thức khai mạc. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã thay mặt Chính phủ trình bày báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) và ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2016; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KTXH và NSNN những tháng đầu năm 2017.

Một trong những nội dung trọng tâm được Phó Thủ tướng trình bày trước Quốc hội là việc cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) và xử lý các dự án thất thoát, thua lỗ lớn.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình (ảnh: Quochoi.vn)
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình (ảnh: Quochoi.vn)

Theo đó, trong những tháng đầu năm 2017, tình hình cơ cấu lại, cổ phần hóa, thoái vốn của DNNN triển khai còn chậm. Đến nay mới chỉ có 9 DN được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa và thoái vốn thu về trên 14.200 tỷ đồng.

“Một số bộ ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty chưa quyết liệt thực hiện phương án theo kế hoạch đề ra. Việc xử lý các dự án thất thoát, thua lỗ lớn cũng làm chậm tiến độ cổ phần hóa và thoái vốn của các DN liên quan”, báo cáo của Chính phủ nhìn nhận.

Riêng đối với 12 dự án thất thoát, thua lỗ lớn, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo do Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ làm trưởng ban, xác định, đánh giá, kiểm tra thực địa, trên cơ sở đó, đề ra nguyên tắc và xây dựng phương án xử lý đối với từng dự án cụ thể.

Theo số liệu chính thức được Chính phủ cung cấp Quốc hội sáng nay, 12 dự án này có tổng mức đầu tư ban đầu là 43.600 tỷ đồng, sau đó được phê duyệt điều chỉnh tăng lên 63.600 tỷ đồng. Trong đó, vốn chủ sở hữu chiếm 22,56%, vốn vay chiếm 74,6%, còn lại 2,84% là từ các nguồn khác.

Tổng số lũy kế của 10 nhà máy đang sản xuất hoặc đã dừng sản xuất tới thời điểm 31/12/2016 là 16.100 tỷ đồng, tổng số vốn chủ sở hữu của các nhà máy này còn lại là gần 4.000 tỷ đồng.

Tổng tài sản của 12 dự án là 57.700 tỷ đồng trong khi tổng nợ phải trả là 55.000 tỷ đồng. Tổng số vốn giải ngân của 3 dự án dở dang, đang bị dừng thi công là 8.600 tỷ đồng trên tổng nguồn thanh toán dự kiến là 13.000 tỷ đồng.

Đến nay, theo Chính phủ, một số dự án bước đầu đã có chuyển biến như các nhà máy sản xuất phân bón và nhà máy thép tại Lào Cai.

Không sử dụng nguồn hỗ trợ từ NSNN với các dự án yếu kém

Báo cáo của Chính phủ khẳng định, trong thời gian tới, Chính phủ chỉ đạo khẩn trương triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khóa XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới, nâng cao hiệu quả DNNN.

Cơ quan điều hành cũng sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế về cơ cấu lại, cổ phần hóa DNNN, nâng cao trách nhiệm, chất lượng tư vấn và kiểm toán, xác định, thẩm định giá trị vốn, tài sản tại DN, trong đó có giá trị quyền sử dụng đất, thương hiệu khi cổ phần hóa, thoái vốn; cơ chế thu hút nhà đầu tư chiến lược, bảo đảm công khai minh bạch, chống lợi ích nhóm, tiêu cực, tham nhũng.

Chính phủ cũng lên kế hoạch đẩy mạnh cơ cấu lại, cổ phần hóa từng tập đoàn, tổng công ty, DNNN, thực hiện đăng ký giao dịch, niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán theo quy định, xác định rõ trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu cơ quan quản lý Nhà nước và DN.

Báo cáo của Chính phủ khẳng định sẽ “tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát, kiểm toán, thực hiện công khai, minh bạch, không để xảy ra thất thoát vốn, tài sản Nhà nước”...

Đối với những dự án thất thoát, thua lỗ lớn, Chính phủ yêu cầu các bộ ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty liên quan thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Trong đó lưu ý: Tập trung giải quyết các tồn đọng, vướng mắc; có giải pháp phù hợp xử lý về tài chính theo nguyên tắc thị trường và chia sẻ rủi ro đối với từng dự án, không sử dụng nguồn hỗ trợ từ NSNN, tạo điều kiện thuận lợi để chuyển nhượng cho các đối tác bên ngoài.

Trường hợp những dự án phục hồi được, phải đẩy mạnh phát triển sản xuất kinh doanh, tăng cường quản trị DN và thực hiện các biện pháp tiết giảm chi phí để giảm lỗ và tiến tới có lãi. Có cơ chế chính sách phù hợp với từng trường hợp. Đồng thời, “xác định và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm của tổ chức, cá nhân liên quan”, báo cáo do Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình trình bày nêu rõ.

Bích Diệp