12 đại dự án “đắp chiếu” hiện có số nợ, lỗ ở mức nào?

Thái Anh

(Dân trí) - Cập nhật thông tin về 12 dự án yếu kém ngành công thương, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh nêu con số nợ hơn 63.000 tỷ đồng, lỗ hơn 26.000 tỷ đồng.

Những con số này thể hiện trong báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV và một số Nghị quyết trong nhiệm kỳ khóa XIII lĩnh vực công thương, do Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh thừa ủy quyền Thủ tướng ký gửi đến Quốc hội.

12 đại dự án “đắp chiếu” hiện có số nợ, lỗ ở mức nào? - 1
Một trong những dự án "đắp chiếu" đến nay vẫn chưa thể xử lý dứt điểm.

Xử lý 12 dự án không quá nửa đầu năm 2021

Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh từng trả lời chất vấn trước Quốc hội về nội dung này. Tại Nghị quyết số 33 năm 2016 về chất vấn và trả lời chất vấn, Quốc hội đã yêu cầu rà soát, đánh giá tổng thể thực trạng, mức độ thiệt hại, xử lý các dự án thua lỗ, kém hiệu quả. Thanh tra, kiểm tra quá trình tổ chức thực hiện, hoàn thiện chính sách pháp luật về dự án thua lỗ, kém hiệu quả.

12 dự án này gồm 4 dự án sản xuất phân bón, 3 dự án sản xuất nhiên liệu sinh học, 2 dự án sản suất thép, 1 dự án sản xuất sơ xợi polyester, 1 dự án sản xuất bột giấy và 1 doanh nghiệp công nghiệp tàu thủy.

Cụ thể, đó là các dự án: Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, Dự án cải tạo, mở rộng nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc, Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng, Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai, Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi, Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ, Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Bình Phước, Nhà máy gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2, Dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Quý Xa và Nhà máy gang thép Lào Cai (Dự án Nhà máy thép Việt Trung), Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ, Nhà máy bột giấy Phương Nam, Công ty TNHH một thành viên công nghiệp tàu thủy Dung Quất (Công ty DQS).

Trong báo cáo vừa gửi, theo khẳng định của người đứng đầu ngành công thương, các dự án đã có những chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, về yêu cầu xác định thiệt hại kinh tế cho Nhà nước của các dự án, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, chưa được xác định đầy đủ, do có 5/12 dự án còn tranh chấp, vướng mắc hợp đồng EPC nên chưa hoàn thành quyết toán và xác định chính xác giá trị.

Trước đó, báo cáo gửi đến Quốc hội tại kỳ họp giữa năm nay, Chính phủ cho biết, tính đến 31/12/2019, dư nợ của các dự án, doanh nghiệp tại các tổ chức tín dụng lớn, đa số không trả được nợ đúng hạn, với tổng dư nợ xấp xỉ 21.000 tỷ đồng.

Theo số liệu ước tính 6 tháng đầu năm 2020, tình hình tài chính của 12 dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả được Bộ trưởng Công Thương cập nhật là: tổng nợ phải trả trên 63.000 tỷ đồng; số lỗ lũy kế hơn 26.000 tỷ đồng.

Theo Bộ trưởng, Thủ tướng đã yêu cầu Ban chỉ đạo xử lý 12 dự án yếu kém ngành công thương đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành xử lý trong năm 2020, nếu phải chậm hơn, không kéo dài quá nửa đầu năm 2021.

Ngân hàng kiện đòi tiền, nhà máy không thể bán đấu giá trả nợ

Về một số nhiệm vụ cụ thể được giao, Bộ trưởng Tuấn Anh báo cáo tiến độ, việc thực hiện quyền, trách nhiệm của cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại Tổng Công ty Giấy Việt Nam (Vinapaco) trong công tác xử lý dự án nhà máy bột giấy Phương Nam.

Theo đó, về định giá phục vụ bán đấu giá tài sản cố định của dự án, ngày 22/10/2019, Bộ Công Thương có văn bản đề nghị Tổng công ty thuê tư vấn định giá toàn bộ tài sản và hàng hóa tồn kho của dự án tại thời điểm 0h ngày 1/10/ 2019.

Hiện nay, Tổng công ty Giấy Việt Nam đang xem xét dự thảo hồ sơ thẩm định giá do tư vấn định giá lập trước khi phát hành chính thức, sau khi có kết quả thẩm định giá, Tổng công ty Giấy Việt Nam sẽ chuyển kết quả định giá cho Kiểm toán Nhà nước để kiểm toán theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình.

Đến thời điểm 31/12/2018, tổng nợ phải trả của dự án là 3.055 tỷ đồng, công nợ phải thu là 4 tỷ đồng; đến thời điểm 31/12/2019 tổng nợ phải trả của dự án trên 3.000 tỷ đồng, công nợ phải thu ngắn hạn là 4 tỷ đồng.

Bộ trưởng Công Thương cũng cho biết, dự án đang khó khăn. Ngày 31/10/2019, ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam (PVcomBank) đã khởi kiện Vinapaco, yêu cầu tòa án giải quyết, buộc Vinapaco phải trả cho PVcomBank tổng số tiền gần 600 tỷ đồng (theo các hợp đồng tín dụng giữa Tracodi - chủ đầu tư dự án nhà máy Bột giấy Phương Nam trước đây và Tổng Công ty Tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam chi nhánh Vũng Tàu (PVFC-VT).

Vinapaco hiện đang rất khó khăn về tài chính, không đảm bảo chi trả các khoản nợ gốc và lãi nêu trên cho PVcomBank; vụ kiện của PVcomBank liên quan khoản vay của Vinapaco có thể dẫn đến việc không thể tiến hành bán đấu giá tài sản cố định và hàng tồn kho của dự án theo chỉ đạo của Chính phủ.

Thực hiện chỉ đạo của Trưởng Ban chỉ đạo xử lý 12 dự án yếu kém ngành công thương (Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình - PV), trong tháng 9/2020, Bộ Công Thương đã chủ trì buổi làm việc giữa PVcombank và Vinapaco để thống nhất phương án xử lý đối với vụ kiện, hiện tại, PVcombank và Vinapaco đang trong quá trình rà soát và tiến hành đàm phán xử lý.