NASA tìm thấy viên đá kỳ lạ trên Sao Hỏa

Được nhóm sứ mệnh đặt tên là "St. Pauls Bay" (tức Vịnh St. Pauls), tảng đá trên Sao Hỏa có cấu tạo gồm hàng trăm quả cầu màu xám đen kích thước chỉ vài milimét, một số trong đó có các lỗ nhỏ cỡ đầu kim. Với một số người, nó có thể trông như một viên đá tổ ong.

Điều đáng nói là nó có cấu tạo hoàn toàn khác biệt so với những tảng đá khác trong khu vực.

Theo NASA, tàu Perseverance đã phát hiện ra tảng đá vào ngày 11/3 trên sườn đồi của khu vực Witch Hazel Hill, trải dài hơn 101 mét bên trong vành miệng hố Jezero, một lòng hồ cổ đại mà tàu thám hiểm đã khám phá từ năm 2021 để tìm dấu hiệu của sự sống vi khuẩn trong quá khứ.

Các nhà khoa học cho biết việc xác định nguồn gốc địa chất của các đặc điểm của khu vực này có thể cung cấp những hiểu biết có giá trị về cách đá trong khu vực này tiến hóa trong hàng tỷ năm.

Nói cách khác, mỗi lớp đá của khu vực được xem như một trang trong cuốn sách về lịch sử của Sao Hỏa. Tuy nhiên, theo đánh giá của NASA, tảng đá này có thể đã đến từ nơi khác, khiến cho những hiểu biết của họ bị xáo trộn.

Theo dữ liệu ghi lại, các tàu thám hiểm Opportunity và Curiosity của NASA trước đây đã phát hiện ra những tảng đá có kết cấu tương tự, nhưng ở gần các địa điểm miệng hố Endurance và Gale.

Tại đó, các nhà khoa học giải thích rằng chúng là các khối kết tụ được hình thành do sự tương tác của nước ngầm thông qua các lỗ rỗng của viên đá. Năm ngoái, chính tàu Perseverance cũng đã phát hiện ra những tảng đá có kết cấu tựa như miếng bỏng ngô, và NASA khẳng định rằng chúng đã chịu tác động từ nguồn nước cổ xưa.

Tuy nhiên, những tạo vật này cũng có thể mang nguồn gốc từ quá trình phun trào của núi lửa, hoặc từ các vụ va chạm thiên thạch.

Viên đá được nhóm sứ mệnh đặt tên là "St. Pauls Bay" (Vịnh St. Pauls), có kết cấu lạ thường, gồm hàng trăm quả cầu màu xám đen, kích thước chỉ vài milimét, một số có các lỗ nhỏ bằng đầu kim. Với nhiều người, nó trông giống một khối đá tổ ong.

Điều đáng chú ý là viên đá này có cấu tạo hoàn toàn khác biệt so với các tảng đá xung quanh khu vực.

Theo NASA, tàu Perseverance phát hiện tảng đá này vào ngày 11/3, trên sườn đồi Witch Hazel Hill - một khu vực dài hơn 101 mét nằm bên trong vành miệng hố Jezero, vốn là lòng hồ cổ đại mà tàu đang khám phá từ năm 2021 để tìm kiếm dấu hiệu của sự sống vi khuẩn trong quá khứ.

Các nhà khoa học cho rằng việc xác định nguồn gốc địa chất của các đặc điểm tại khu vực này có thể cung cấp những hiểu biết quan trọng về sự tiến hóa của đá trên Sao Hỏa suốt hàng tỷ năm.

Nói cách khác, mỗi lớp đá tại đây giống như một trang trong cuốn sử ký cổ xưa của Hành tinh Đỏ. Tuy nhiên, theo đánh giá ban đầu của NASA, viên đá "St. Pauls Bay" có thể không xuất xứ tại chỗ, điều này khiến giới nghiên cứu phải đặt lại câu hỏi về giả thuyết hiện tại.

Dữ liệu trước đó cho thấy, các tàu thám hiểm Opportunity và Curiosity từng phát hiện những tảng đá có kết cấu tương tự gần các miệng hố Endurance và Gale. Khi đó, các nhà khoa học giải thích rằng chúng là các khối kết tụ hình thành từ sự tương tác giữa nước ngầm với các lỗ rỗng trong đá.

Năm ngoái, chính tàu Perseverance cũng từng ghi nhận những tảng đá có kết cấu như miếng bỏng ngô. NASA xác nhận chúng đã từng bị nước cổ đại tác động.

Tuy nhiên, các cấu trúc đá kỳ lạ này cũng có thể bắt nguồn từ hoạt động núi lửa hoặc các vụ va chạm thiên thạch.

"Mỗi cơ chế hình thành sẽ dẫn đến những hệ quả rất khác nhau đối với quá trình tiến hóa của đá, vì vậy chúng tôi đang nỗ lực làm rõ nguồn gốc và bối cảnh địa chất của chúng.

Việc đặt các đặc điểm này vào đúng bối cảnh địa chất là chìa khóa để hiểu được lịch sử hình thành của chúng, cũng như làm sáng tỏ tiến trình địa chất tại vành miệng hố Jezero", nhóm nghiên cứu của NASA cho biết.

Hiện nay, tàu Perseverance vẫn đang tiếp tục sứ mệnh khám phá Jezero - nơi được cho là từng có nước ngầm cổ đại thấm qua các lớp trầm tích, tạo nên môi trường khác biệt hoàn toàn so với mặt sàn khu vực.

Trong số các mẫu vật địa chất mà tàu đã thu thập, một số mẫu tiềm năng có thể chứa dấu vết vi khuẩn cổ đại. Những mẫu này đang được kỳ vọng sẽ được đưa về Trái Đất thông qua chương trình Mars Sample Return của NASA.

Theo kế hoạch, NASA sẽ bắt đầu tiến trình phóng cho sứ mệnh này vào năm 2030, với mục tiêu đưa các mẫu vật về Trái Đất trong giai đoạn từ 2035 đến 2039.