Con người đã sinh sống trong rừng nhiệt đới châu Phi từ 150.000 năm trước
(Dân trí) - Nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature đã cung cấp bằng chứng cho thấy con người hiện đại (Homo sapiens) đã sinh sống trong các khu rừng nhiệt đới của châu Phi từ ít nhất 150.000 năm trước.

Trước đây, các nhà khoa học tin rằng tổ tiên loài người chủ yếu sinh sống tại các vùng đồng cỏ và savan (hình minh họa: Getty).
Phát hiện này làm thay đổi quan niệm lâu nay rằng con người chỉ bắt đầu chinh phục các môi trường rừng rậm vào khoảng 50.000 năm trước.
Bằng chứng khảo cổ học thách thức quan điểm cũ
Trước đây, các nhà khoa học tin rằng tổ tiên loài người chủ yếu sinh sống tại các vùng đồng cỏ và savan, nơi có điều kiện săn bắn hái lượm thuận lợi. Rừng nhiệt đới được xem là môi trường quá khắc nghiệt do thiếu nguồn thức ăn sẵn có và có độ ẩm cao, không thích hợp để con người định cư lâu dài.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới nhất đã lật ngược giả thuyết này. Các nhà khoa học đã phân tích các bằng chứng khảo cổ học, bao gồm công cụ bằng đá, hóa thạch thực vật, và thành phần đồng vị hóa học trong răng người cổ đại được tìm thấy ở nhiều khu vực rừng nhiệt đới châu Phi.
Kết quả cho thấy những dấu vết đầu tiên của con người trong các khu rừng này xuất hiện từ ít nhất 150.000 năm trước, sớm hơn nhiều so với suy đoán trước đây.
Khả năng thích nghi đáng kinh ngạc của tổ tiên loài người
Khám phá này nhấn mạnh khả năng thích nghi ấn tượng của con người cổ đại. Việc sinh sống trong môi trường rừng nhiệt đới ẩm ướt, nơi có địa hình rậm rạp, động vật hoang dã nguy hiểm và nguồn thức ăn không dễ tiếp cận, đòi hỏi con người phải có kỹ năng sinh tồn cao.
Các nhà khoa học nhận định rằng tổ tiên chúng ta có thể đã phát triển các phương pháp săn bắt và hái lượm đặc biệt để khai thác tài nguyên trong rừng.
Việc sử dụng lửa, công cụ bằng đá để chế biến thức ăn, và khả năng giao tiếp xã hội giúp con người tổ chức săn bắn theo nhóm có thể đã đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh tồn ở môi trường này.
Ngoài ra, sự xuất hiện của công cụ bằng đá được tìm thấy trong các di chỉ khảo cổ tại Trung và Tây Phi cũng cho thấy con người không chỉ tồn tại mà còn phát triển trong môi trường rừng rậm.
Những công cụ này có thiết kế phù hợp với việc săn bắt động vật nhỏ và chế biến thực phẩm có nguồn gốc thực vật.
Hệ quả đối với lịch sử tiến hóa loài người
Phát hiện này có thể thay đổi cách chúng ta hiểu về hành trình tiến hóa của loài người. Nếu con người đã có mặt trong rừng nhiệt đới từ rất sớm, điều đó có nghĩa là chúng ta có một lịch sử tiến hóa linh hoạt hơn nhiều so với những gì được ghi nhận trước đây.
Điều này cũng mở ra những giả thuyết mới về cách loài người di cư ra khỏi châu Phi.
Nhiều nhà khoa học tin rằng những nhóm người cổ đại sinh sống trong rừng nhiệt đới có thể đã đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng phạm vi sinh sống của loài người.
Điều này có thể giúp giải thích tại sao con người có thể thích nghi với nhiều môi trường khác nhau khi di cư đến châu Á, châu Âu và châu Mỹ.
Ngoài ra, nghiên cứu này cũng cho thấy sự phụ thuộc của con người vào môi trường tự nhiên và sự thích nghi linh hoạt của họ trong việc khai thác tài nguyên.
Điều này có thể mang lại những bài học quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày nay, khi con người cần tìm cách thích nghi với các điều kiện môi trường thay đổi nhanh chóng.
Những câu hỏi còn bỏ ngỏ
Mặc dù nghiên cứu này đã đưa ra những bằng chứng thuyết phục về sự tồn tại của con người trong rừng nhiệt đới từ rất sớm, vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải đáp.
Ví dụ, làm thế nào con người cổ đại có thể vượt qua các thách thức sinh tồn trong một môi trường khắc nghiệt như vậy? Họ đã phát triển những công cụ và kỹ thuật gì để khai thác tài nguyên trong rừng rậm? Liệu có những nhóm người khác cũng đã sinh sống trong môi trường này nhưng chưa được phát hiện?
Để giải quyết những câu hỏi này, các nhà khoa học đang tiếp tục nghiên cứu các di chỉ khảo cổ mới, kết hợp với công nghệ hiện đại như phân tích ADN cổ đại và mô phỏng môi trường cổ sinh. Những phát hiện trong tương lai có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về khả năng thích nghi và phát triển của loài người trong các môi trường tự nhiên đa dạng.
Việc phát hiện ra sự hiện diện của con người trong rừng nhiệt đới châu Phi từ 150.000 năm trước là một bước tiến quan trọng trong nghiên cứu tiến hóa loài người. Phát hiện này không chỉ mở rộng hiểu biết về khả năng thích nghi của tổ tiên chúng ta mà còn đặt ra nhiều câu hỏi mới về lịch sử tiến hóa của Homo sapiens.
Sự linh hoạt của con người trong việc chinh phục các môi trường khắc nghiệt có thể là một trong những yếu tố quan trọng giúp loài người trở thành loài sinh vật thống trị hành tinh. Những nghiên cứu tiếp theo chắc chắn sẽ còn mang đến nhiều khám phá bất ngờ về lịch sử tiến hóa của chúng ta.