Vì sao SpaceX không thể lặp lại kỳ tích với tên lửa Starship?

Như Dân trí đã đưa tin, vào tối 19/11 (theo giờ Việt Nam), SpaceX phóng thành công tên lửa Starship tại bãi phóng Starbase (bang Texas, Mỹ).

Đây là lần thử nghiệm thứ 6 của tên lửa này, và cũng là lần đầu tiên sau thử nghiệm "tóm" tầng đẩy tên lửa bằng cánh tay robot khi nó hạ cánh.

Buổi phóng được kỳ vọng sẽ tái hiện kỷ lục đã thiết lập vào 1 tháng trước đó. Giới chuyên môn cho rằng Elon Musk đã thực sự tin vào điều này, thể hiện bằng sự tham gia của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tại bãi phóng Starbase.

Tuy nhiên, mọi thứ đã diễn ra không như kế hoạch. SpaceX đã bỏ lỡ việc bắt tên lửa bằng những cánh tay cơ khí khổng lồ. Không chỉ vậy, tầng đẩy tên lửa Super Heavy còn phát nổ sau khi lao thẳng xuống mặt biển và không thể tái sử dụng.

Theo Reuters, kế hoạch hạ cánh bị hủy bỏ 4 phút sau chuyến bay thử nghiệm từ bang Texas vì lý do không xác định. Thay vì điểm hạ cánh ban đầu, tầng đẩy tên lửa Super Heavy được điều hướng để hạ cánh xuống mặt biển ngoài khơi Ấn Độ Dương khoảng 3 phút sau đó.

Dan Huot, người phát ngôn của SpaceX cho biết, tình huống khi đó đã không đáp ứng được các tiêu chí kỹ thuật cần thiết để thực hiện một cú hạ cánh ngoạn mục giống như điều đã làm vào ngày 13/10.

Vì vậy, người phụ trách chính của sứ mệnh đã đưa ra quyết định thay đổi địa điểm hạ cánh của tên lửa. Dẫu vậy, SpaceX không giải thích chi tiết về sự cố đã xảy ra.

Trong buổi phát trực tiếp của blogger vũ trụ Everyday Astronaut, những người quan sát chứng kiến tận cảnh tầng đầu tiên của tên lửa Super Heavy kích nổ động cơ đáp đất vài giây trước khi hướng xuống mặt biển. Dẫu vậy, nỗ lực này là không đủ để tránh khỏi việc đắm mình xuống mặt nước.

Ít phút sau khi hạ cánh, tầng đẩy phát nổ, bốc cháy dữ dội, và dần tách làm đôi, trước khi chìm xuống mặt nước.

Theo Greg Autry, Phó hiệu trưởng phụ trách khoa Không gian tại Đại học Trung Florida (Mỹ), SpaceX có lẽ đã điều hướng tên lửa ra ngoài khơi vì không muốn xảy ra sự cố ở bãi phóng với sự góp mặt của Tổng thống đắc cử Donald Trump. 

Theo Autry, tầng tên lửa một khi hạ cánh xuống biển sẽ không thể sử dụng lại được, vì nó không được thiết kế để ngâm trong nước mặn. Điều này đồng nghĩa với một thất bại với SpaceX, vì nó đi ngược với triết lý tái sử dụng của Elon Musk.

Có thể thấy, do tình huống xảy ra không nằm trong kế hoạch, nên SpaceX đã không chuẩn bị một tàu đáp tên lửa giống như các lần thu hồi tên lửa Falcon 9.

Được biết, NASA đang trả cho SpaceX hơn 4 tỷ USD để đưa các phi hành gia lên Mặt Trăng thông qua tàu Starship trong các nhiệm vụ được thực hiện trong thập kỷ này.

Elon Musk thậm chí đã hé lộ tham vọng khi sẽ phóng một "hạm đội Starship" để xây dựng thành phố trên Sao Hỏa. Tuy nhiên, chặng đường tới đó vẫn còn rất dài. Hiện, SpaceX chưa thành công đưa tên lửa Starship nào vào quỹ đạo ổn định xung quanh Trái Đất.

Thay vào đó, công ty tập trung nhiều hơn vào việc phóng tên lửa một cách an toàn, khởi động lại động cơ và tìm cách để tàu có thể hạ cánh an toàn sau khi trở về từ không gian.

Kế hoạch của Elon Musk rất rõ ràng, là đưa vào hoạt động và tái sử dụng toàn bộ các thành phần của tên lửa Starship dài 121 mét.

Việc tái chế toàn diện sẽ giúp giảm chi phí vận chuyển hàng hóa và con người lên Mặt Trăng, cũng như các mục tiêu xa hơn, cùng với đó là đẩy nhanh tiến bộ công nghệ.