Thụ tinh nhân tạo cho đặc sản cá bống cát sông Trà Khúc

Quốc Triều

(Dân trí) - Cá bống sông Trà Khúc là đặc sản nổi tiếng của Quảng Ngãi. Nguồn cá bống tự nhiên đang dần cạn kiệt nên các nhà nghiên cứu đang tiến hành thụ tinh nhân tạo để tái tạo đàn cá.

Sau 3 tháng thả nuôi, ông Nguyễn Hữu Còn (xã Nghĩa Phú, TP Quảng Ngãi) bắt đầu thu hoạch số lượng lớn cá bống cát. Cá được nuôi thử nghiệm trong hồ, ở khu vực cầu Cửa Đại. Từ 12 nghìn con giống ban đầu, ông Còn thu hoạch được 105 kg cá trưởng thành. Cá có tỷ lệ sống khoảng 80%.

Theo ông Còn, trong quá trình nuôi, cá thích nghi, sinh trưởng và phát triển tốt, phù hợp với nguồn nước ở hạ nguồn sông Trà Khúc, nơi giao thoa giữa môi trường nước ngọt từ sông và nước mặn từ biển.

Thụ tinh nhân tạo cho đặc sản cá bống cát sông Trà Khúc - 1

Thu hoạch đặc sản cá bống cát sông Trà Khúc sau 3 tháng thả nuôi thử nghiệm.

Mô hình nuôi cá bống cát sông Trà Khúc mà gia đình ông Còn đang thực hiện nằm trong kế hoạch, nội dung của đề tài "Nghiên cứu sinh sản nhân tạo và nuôi thử nghiệm thương phẩm cá bống cát sông Trà tỉnh Quảng Ngãi".

Năm 2019, đề tài trên được UBND tỉnh phê duyệt với kinh phí khoảng 1,6 tỷ đồng, trong đó hộ dân nuôi trồng thử nghiệm đối ứng 200 triệu đồng. Sở KH&CN là đơn vị chủ trì, giao cho Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Trung thực hiện.

Ông Lê Văn Diệu - Phó giám đốc Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Trung - cho biết, đơn vị lần đầu tiên tạo nguồn giống cá bống sông Trà bằng phương pháp sinh sản nhân tạo.

Cá đực và cá cái tự nhiên đạt độ thành thục sinh dục được tiêm chất kích thích sinh sản và đưa vào bể chứa nước có độ mặn tăng dần, máy sục khí và máy bơm đảo nước tạo dòng chảy mạnh để kích thích cá thành thục và rụng trứng đồng đều.

Thụ tinh nhân tạo cho đặc sản cá bống cát sông Trà Khúc - 2

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp thụ tinh nhân tạo giúp cá bống cát sinh sản đạt hiệu quả tốt (Ảnh: Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Trung).

Cá đẻ bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo. Cá cái được lau khô gai sinh dục, vuốt trứng vào tô. Cá đực được mổ lấy tinh dịch cho vào tô trứng khuấy lên để thụ tinh. Dung dịch sau đó được rải lên viên ngói hoặc khung lưới, đưa vào bể ấp trong 2 ngày. Cá bột nở ra khoảng ba ngày bắt đầu bơi lội và được chuyển sang ao ươm cá giống. Cá giống chừng 50 - 60 ngày đạt kích cỡ 2 - 3 cm được mang đi nuôi. Sau khoảng 3 tháng đàn cá đã trưởng thành và có thể thu hoạch.

Tiếp nối thành công bước đầu, hiện các đơn vị liên quan đang nghiên cứu để hoàn thiện công nghệ, quy trình kỹ thuật sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá bống cát.

Thụ tinh nhân tạo cho đặc sản cá bống cát sông Trà Khúc - 3

Việc ươm nuôi thành công cá bống cát sông Trà Khúc sẽ giúp tái tạo loài cá đặc sản.

Cá bống cát sông Trà Khúc là đặc sản nổi tiếng ở Quảng Ngãi, có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nguồn lợi thủy sản này đang bị suy giảm nghiêm trọng do hoạt động khai thác quá mức của con người và tác động của các hoạt động phát triển kinh tế trên lưu vực sông Trà Khúc.