Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và lời nói thật với các nhà khoa học

Phát biểu tại buổi lễ trao Giải thưởng Trần Đại Nghĩa, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết: Đất nước chúng ta có nhiều giải thưởng cho các nhà khoa học, lớn nhất là Giải thưởng Hồ Chí Minh; Bộ Khoa học và Công nghệ thì gần đây có Giải thưởng Tạ Quang Bửu; Trong y tế thì có Giải thưởng Tôn Thất Tùng… và bây giờ là Giải thưởng Trần Đại Nghĩa

Giải thưởng Trần Đại Nghĩa không chỉ tôn vinh, đánh gia các công trình nghiên cứu về mặt khoa học mà cả tinh thần cống hiến “vì việc đại nghĩa mà làm”, để những điều tốt đẹp được khơi dậy, được làm gương từ các nhà khoa học.

“Việc đại nghĩa lớn nhất là gì? Từng thời kỳ khác nhau nhưng chung quy lại chắc không thay đổi đó chính là gìn giữ, bảo vệ đất nước, phát triển đất nước và làm sao cho những giá trị tốt đẹp của dân tộc chúng ta từ bao nghìn năm nay phải được vun đắp, phát triển và được tỏa sáng” – Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh: Để phát triển thì nhất định khoa học phải mạnh hơn. Dương nhiên không chỉ có các nhà khoa học làm được mà phải đồng bộ tất cả những người làm chính sách và cả xã hội. Nhưng rõ ràng các nhà khoa học vẫn là nhân tố chính.

“Không chỉ là phát triển nhanh hơn mà chúng ta còn đứng trước rất nhiều thách thức. Tôi chỉ muốn đến một vấn đề mà đó cũng là nguyên nhân dẫn đến đất nước mình vẫn còn nghèo đó là sự suy thoái về đạo đức nói chung trong xã hội ở nhiều lĩnh vực và nhiều nơi. Tình trạng bị lợi ích cá nhân, lợi ích cục bộ, bị đồng tiền chi phối len lỏi vào hầu hết các lĩnh vực, ngõ ngách của đời sống.

Trong cái đại nghĩa lớn của ngày hôm nay tôi mong muốn Giải thưởng Trần Đại Nghĩa không chỉ cống hiến về năng lực mà còn cống hiến cả tinh thần, tinh thần tất cả vì đại nghĩa, vượt qua được không chỉ khó khăn mà vượt qua ngay cả bản thân mình, những thứ rất đời thường để khoa học phát triển chắc chắn hơn, nhanh hơn góp phần vào xây dựng đất nước. Và để những thứ tốt đẹp nhất trong xã hội trước hết được khơi dậy, được làm gương từ Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam, từ các nhà khoa học” – Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam bày tỏ.

Trước khi kết thúc phần phát biểu của mình, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam xin phép được hỏi có bao nhiêu nhà khoa học dưới 35 tuổi ở trong hội trường. Rất ít cánh tay giơ lên.

“Chúng ta còn nhớ bác Trần Đại Nghĩa được Chủ tịch Hồ Chí Minh giao cho làm Cục trưởng Cục Quân giới khi mới 33 tuổi”, Phó Thủ tướng nhắc lại và nhấn mạnh các nhà khoa học trẻ cần được tạo cả điều kiện, lẫn thách thức để vượt qua chính mình, bứt lên khỏi sự ràng buộc của cơ chế, chính sách, có những cống hiến đột phá.

Kể về câu chuyện Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hỏi GS.VS Trần Đại Nghĩa hai việc: Thiếu thốn, khổ sở như thế thì đồng chí có chịu được hay không? Có thể hoàn thành công việc trong điều kiện thiếu thốn về con người, phương tiện, vật liệu?. Với hai câu hỏi này, GS.VS Trần Đại Nghĩa khẳng định: Chịu được; Làm được.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng đây cũng là hai câu hỏi mà nhiều nhà khoa học trẻ luôn mong muốn được nghe từ lãnh đạo của mình.

“Tôi tin rằng khi hỏi lương thấp như thế, khổ như thế, phương tiện như thế có chịu được không, không phải tất cả nhưng chắc chắn có rất nhiều nhà khoa học trẻ sẽ trả lời là chịu được. Nếu được lãnh đạo giao nhiệm vụ, trong điều kiện như vậy có làm được không, cũng sẽ nhiều nhà khoa học trẻ dũng cảm và trách nhiệm nói rằng làm được. Làm được như vậy cùng với nhiều việc khác tôi rất mong và tin rằng nền khoa học nước nhà sẽ có những bước khởi sắc mới”- Phó Thủ tướng chia sẻ

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng nhấn mạnh: Nếu ra đề bài, giao nhiệm vụ rõ ràng và được tin tưởng thì nhiều người trẻ luôn sẵn sàng dấn thân để cống hiến cho sự nghiệp phát triển khoa học, công nghệ nước nhà.

Nguyễn Hùng (ghi)