1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Phát hiện nơi cư trú cổ xưa nhất của người cổ đại

Trang Phạm

(Dân trí) - Hang động Wonderwerk ở Nam Phi là một trong số rất ít nơi trên Trái đất có thể truy xuất các hoạt động của con người liên tục qua hàng thiên niên kỷ.

Phát hiện nơi cư trú cổ xưa nhất của người cổ đại - 1
Hang động Wonderwerk ở Nam Phi.

Các nhà khoa học vừa xác lập bằng chứng cổ xưa nhất về sự cư trú của con người trong hang động này đó là khoảng 1,8 triệu năm trước.

Dựa trên phân tích các lớp trầm tích chứa xương động vật, tàn tích của những đám cháy đang cháy và công cụ bằng đá của người Oldowan, các vật thể được làm từ đá đơn giản với các mảnh vỡ để mài nhẵn thể hiện một bước tiến đáng kể trong công nghệ sản xuất công cụ.

Trong khi các hiện vật công cụ ở các địa điểm khác đã có từ 3,3 triệu năm trước, những phát hiện mới hiện được cho là dấu hiệu sớm nhất về việc người tiền sử liên tục sống trong hang động với việc sử dụng lửa và các công cụ ở một vị trí cố định.

"Chúng tôi có thể tự tin nói rằng tổ tiên loài người của chúng ta đã tạo ra những công cụ đơn giản bên trong hang động Wonderwerk 1,8 triệu năm trước. Wonderwerk là duy nhất trong số các di chỉ Oldowan cổ đại", nhà địa chất học Ron Shaar từ Đại học Hebrew ở Israel cho biết.

Các bằng chứng khác về việc con người tạo ra lửa cũng được tìm thấy chẳng hạn như xương và tro cháy, cũng như các công cụ.

Mẫu trầm tích được kiểm tra trong nghiên cứu mới này dày 2,5 mét biểu thị hoạt động của hominin trong hang động theo thời gian dài. Các lớp được xác định niên đại theo hai cách, đầu tiên là thông qua cổ địa từ, đo tín hiệu từ tính từ các hạt đất sét đã trôi dạt vào hang động.

Phát hiện nơi cư trú cổ xưa nhất của người cổ đại - 2
Bên trong hang động Wonderwerk.

Những tín hiệu này, được giữ lại cho thấy hướng của từ trường Trái đất trong lịch sử. Khi sự biến đổi của trường này qua nhiều thế kỷ được lập biểu đồ, các nhà khoa học có thể xác định niên đại của các hạt đất sét và mọi thứ lắng đọng cùng với chúng.

Thứ hai, các nhà nghiên cứu sử dụng phương pháp xác định niên đại thông qua phân tích sự phân rã phóng xạ của các hạt bị chôn vùi dưới lòng đất.

"Trong phòng thí nghiệm, chúng tôi có thể đo nồng độ của các đồng vị cụ thể trong các hạt đó và suy ra thời gian đã trôi qua kể từ khi những hạt đó đi vào hang động", nhà địa chất Ari Matmon giải thích.

Ngoài việc ghi lại việc sử dụng các công cụ Oldowan từ 1,8 triệu năm trước, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra sự chuyển đổi sang các loại rìu tay phức tạp hơn 1 triệu năm trước) và việc sử dụng lửa có chủ ý đầu tiên khoảng 1 triệu năm trước.

Các nhà nghiên cứu nói thêm trong báo cáo: "Tuổi chính xác của trầm tích Wonderwerk rất quan trọng đối với sự hiểu biết của chúng ta về thời gian của các sự kiện quan trọng trong quá trình tiến hóa sinh học và văn hóa của hominin trong khu vực".