Những sự thật về cá nhám voi

Kích thước và mô tả

Cá nhám voi trưởng thành có thể dài tới 12 m, nhưng trung bình chúng dài từ khoảng 5,5 m đến 10 m và nặng 18,7 tấn, kích thước này tương đương với một chiếc xe buýt trường học ở Mỹ.

Loài cá mập trắng lớn có thể được chú ý nhiều hơn, nhưng chúng chỉ là những chú lùn khi so sánh với cá nhám voi. Theo Discovery, cá mập trắng là loài cá săn mồi lớn nhất hành tinh. Kích thước khi trưởng thành của chúng khoảng 4,6 m đến 6,1 m hoặc hơn, và có thể nặng gần 2,3 tấn. Còn cá nhám voi không phải là động vật săn mồi.

Cá nhám voi có phần đầu phẳng và có một mõm tù ở phía trên miệng. Các sợi râu ngắn – là các cơ quan cảm giác giống như sợi tinh thể ở cá da trơn – nhô ra từ lỗ mũi của chúng. Lưng và hai bên cạnh có màu xám tới màu nâu với những đốm trắng và sọc màu xám xanh. Bụng màu trắng. Hình dạng các đốm trắng của mỗi con cá nhám voi là duy nhất, cũng giống như dấu vân tay của con người.

Miệng của một con cá nhám voi rộng khoảng 1,5 m. Hàm răng của chúng có hơn 300 cái răng, nhưng có tác dụng như một máy lọc thức ăn, chúng không sử dụng những chiếc răng này để ăn.

Môi trường sống

Cá nhám voi có xu hướng thích những nơi ấm áp và chúng thường được thấy ở tất cả các vùng nước nhiệt đới trên khắp thế giới. Một số đã được phát hiện ở những vùng nước lạnh hơn, chẳng hạn như ở ngoài khơi bờ biển New York. Theo IUCN (Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế), hầu hết các con cá nhám voi (75%) được tìm thấy ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.

Thói quen sinh hoạt

Cá nhám voi là những sinh vật đơn độc mặc dù chúng không né tránh việc chia sẻ nơi kiếm ăn với những con cá nhám voi khác. Chẳng hạn như, Biển Đỏ là một khu vực phổ biến cho cá nhám voi đang trưởng thành gặp gỡ và kiếm ăn cùng nhau. Không còn nhiều điều khác được biết đến về loại cá mập này và thói quen xã hội của chúng. Theo IUCN, chúng chưa được nghiên cứu nhiều như các sinh vật biển khác.

Chế độ ăn

Những con cá mập này không tấn công và xé nhỏ con mồi giống như hầu hết họ hàng của chúng. Theo National Geographic, trong khi cá mập là loài săn mồi, cá nhám voi là những kẻ ăn có chọn lọc. Chúng mở miệng, để nước đi vào bên trong và cơ thể của chúng lọc thức ăn ra và phun nước cùng với bất kỳ mảnh vỡ nào trở lại biển.

Sinh vật phù du là nguồn thức ăn chính của chúng, nhưng chúng cũng ăn tôm, tảo và các thực vật biển khác, cá mòi, cá cơm, cá thu, mực, cá ngừ và cá ngừ vây dài. Chúng còn ăn cả trứng cá. Theo Ủy ban Bảo vệ Thiên nhiên, cá nhám voi có thể đợi tới 14 giờ để chờ cá đẻ trứng trên các rạn san hô, sau đó chúng sẽ nhào vào và ăn trứng đó.

Sinh sản

Cá nhám voi cái sản xuất trứng, nhưng cá con nở ra bên trong cơ thể mẹ thay vì trong nước giống như hầu hết các loài cá. Sau đó, cá mẹ sẽ sinh ra khoảng 300 cá con còn sống, mặc dù rất nhiều trong số chúng sẽ không thể sống sót đến khi trưởng thành.

Cá nhám voi có tuổi thơ dài. Ở tuổi 25, các con cá con đã sẵn sàng để sinh ra thế hệ kế tiếp. Chúng có thể sống tới khoảng 100 đến 150 năm.

Phân loại

Sau đây là phân loại của cá nhám voi theo Hệ thống Thông tin Phân loại Tích hợp (ITIS):

Giới: Animalia (Động vật)
Phân giới: Bilateria (Động vật có đối xứng hai bên)
Thứ giới: Deuterostomia (Động vật miệng thứ sinh)
Ngành: Chordata (Động vật có dây sống)
Phân ngành: Vertebrata (Động vật có xương sống)
Thứ ngành: Gnathostomata (Động vật có quai hàm)
Liên lớp: Chondrichthyes (Cá sụn)
Lớp: Chondrichthyes (Cá sụn)
Phân lớp: Elasmobranchii (Cá mập/Cá đuối)
Liên bộ: Euselachii (Cá nhám)
Bộ: Orectolobiformes (Cá nhám râu)
Họ: Rhincodontidae (Cá mập)
Chi: Rhincodon
Loài: Rhincodon typus

Tình trạng bảo tồn

Theo IUCN, số lượng cá nhám voi ở Ấn Độ - Thái Bình Dương được cho là đã giảm 63% trong suốt 75 năm qua, ở Đại Tây Dương được cho là đã giảm hơn 30%. Số lượng của loài cá này đang tiếp tục giảm, vì thế cá nhám voi được xếp vào danh sách các loài có nguy cơ tuyệt chủng.

Anh Thư (Theo Livescience)