Nhiệt độ ảnh hưởng đến đa dạng sinh học

Nguyên nhân của sự phân phối không đồng đều này là gì? Tại sao các vùng nhiệt đới lại có nhiều giống loài hơn so với các vùng ở vĩ độ cao hơn? "Câu hỏi này đã hấp dẫn các nhà sinh thái" giáo sư Ingolf Steffan-Dewenter từ Trung tâm sinh học của Đại học Würzburg nói. "Gần mười năm trước đây, các nhà xuất bản của tạp chí Khoa học tuyên bố là chỉ có 1 phần 25 các câu hỏi quan trọng nhất của khoa học đã được trả lời."

Một số giả thuyết lưu hành

Cho đến nay, câu hỏi cốt lõi này đã chịu nhiều tranh cãi. Một giả thuyết, ví dụ, đó là năng suất cơ bản của một môi trường sống quyết định cuối cùng số lượng các loài sinh sống ở đó. Đơn giản vì: "Một chiếc bánh lớn hơn có thể duy trì nhiều loài hơn một chiếc bánh nhỏ" Würzburg nhà sinh thái học tiến sĩ Marcell Peters của đại học Würzburg giải thích. Giả thuyết khác cho rằng tốc độ tiến hóa và sự hình thành loài phụ thuộc vào nhiệt độ. Theo giả thuyết này, nhiều loài phát triển mạnh trong một khí hậu ấm áp hơn là trong một khí hậu lạnh lẽo.

Cho đến nay, những giả thuyết này đã được kiểm tra bằng cách tập trung vào các nhóm loài có chọn lựa: Ví dụ, các nghiên cứu tập trung vào chim, ong, kiến ​​hoặc dương xỉ và phân tích tính đa dạng sinh học của chúng ở các vùng khác nhau trên thế giới, ví dụ ở Bắc Mỹ, châu Âu hoặc dọc theo đường dốc cắt đứng ở dãy Alps. "Một số nghiên cứu được hỗ trợ giả thuyết này, trong khi những nghiên cứu khác ủng hộ giả thuyết khác," theo Peters thì vẫn còn là một chặng đường dài đến việc thiết lập một "quy tắc chung" mà các nhà sinh thái hướng tới.

Nghiên cứu độc đáo được tiến hành tại núi Kilimanjaro

Trong tạp chí "Truyền thông tự nhiên" Peters và đội bóng của các phòng nghiên cứu "FOR1246" được tài trợ bởi Quỹ Nghiên cứu Đức (Deutsche Forschungsgemeinschaft, DFG) đã giới thiệu một nghiên cứu mới chưa từng có và là sự tổng hợp của bốn năm làm việc: "trên núi Kilimanjaro, một trong đường dốc thay đổi khí hậu lớn nhất của Trái đất, chúng tôi quan sát thấy rất nhiều nhóm động vật và thực vật tồn tại song song chưa từng thấy", các nhà nghiên cứu cho biết.

Nhìn chung, các đội kiểm tra 8 nhóm thực vật và 17 nhóm động vật, từ những con ong đến những con dơi. 38 nhà khoa học từ Đức, Tanzania và các nước khác đã tham gia vào nghiên cứu quy mô lớn; họ đã được hỗ trợ bởi khoảng 50 người lái xe, người khuân vác, và trợ lý địa phương, các tàu sân bay và các trợ lý khác. "Chúng tôi phải leo lên núi trong vài ngày để tới được các điểm nghiên cứu cao nhất", Peters nói.

Các khu vực của nghiên cứu kéo dài từ thảo nguyên dưới chân núi đến môi trường sống ở độ cao 4.550 mét mà các giống loài thực vật tồn tại hạn chế. Các dữ liệu trên tất cả các nhóm đã được thu thập trong cùng một khu vực và trong cùng một khoảng thời gian tương ứng. "Cách tiếp cận này cho phép chúng tôi không chỉ phân tích đa dạng sinh học của từng nhóm riêng lẻ, mà còn là của cả cộng đồng."

Đa dạng tăng theo nhiệt độ

Nghiên cứu cho thấy rằng đa dạng sinh học trong cộng đồng chủ yếu được xác định bởi nhiệt độ. Cáng ấm hơn thì càng đa dạng hơn. "Càng nhiều các nhóm loài động vật và thực vật được điều tra đồng thời, càng gia tăng mức đố ảnh hưởng quan trọng của nhiệt độ đối với đa dạng sinh học, trong khi tầm quan trọng của tất cả các biên ảnh hưởng khác giảm tương ứng."

Các nhà khoa học tin rằng đây là bằng chứng mạnh mẽ hỗ trợ cho giả định rằng nhiệt độ thực sự là quyết định hơn cho mô hình phân phối đa dạng sinh học nói chung so với năng suất hay quy mô của môi trường sống.

Nhã Khanh (Theo sciencedaily)