Nhật Bản kết thúc sứ mệnh SLIM: "Con tàu đổ" ngừng hoạt động

Sau gần 1 năm kể từ khi phóng và 8 tháng đặt chân lên Mặt Trăng, tàu vũ trụ SLIM (Smart Lander for Investigating Moon) của Nhật Bản đã chính thức ngừng hoạt động. Sứ mệnh cùng tên cũng đã được chấm dứt.

Đây là quyết định cuối cùng được Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đưa ra vào ngày 26/8 sau rất nhiều những đắn đo và cân nhắc.

Được biết, tàu SLIM hoạt động lần cuối vào cuối tháng 4, nhưng đã sống sót lâu hơn rất nhiều so với thời gian dự kiến của sứ mệnh, bất chấp những khó khăn mà tàu gặp phải.

Cột mốc lịch sử được thiết lập khi tàu SLIM hạ cánh lên Mặt Trăng vào ngày 20/1, đưa Nhật Bản trở thành quốc gia thứ 5 "hạ cánh mềm" thành công lên Mặt Trăng.

So với sứ mệnh Apollo 11 lịch sử của Mỹ, tàu SLIM thậm chí còn làm tốt hơn mong đợi, khi hạ cánh ở vị trí chỉ cách 100 mét so với điểm mục tiêu. JAXA cho biết, đây là lần hạ cánh Mặt Trăng chính xác nhất trên thế giới.

Mặc dù hạ cánh chính xác ở vị trí đã lên kế hoạch, xong tàu SLIM gặp phải một tình huống ngoài mong muốn: Tàu bị nghiêng, và gần như cắm đầu xuống nền đất của Mặt Trăng thay vì tư thế thẳng đứng.

Góc nghiêng của tàu làm giảm đáng kể lượng ánh sáng Mặt Trời mà tấm pin có thể hấp thụ, khiến nó hầu như phải duy trì hoạt động bằng pin.

Bất chấp tình huống hiểm nghèo, tàu SLIM vẫn hoàn tất nhiệm vụ khoa học được giao, và thậm chí tiếp tục vượt xa nhiệm vụ ban đầu của mình trong vài tháng tiếp theo.

Khi màn đêm buông xuống, tàu đã được đưa vào chế độ tạm ngưng hoạt động, và ít người tin vào khả năng sống sót của tàu. Đó là bởi tàu không được thiết kế để sống sót qua màn đêm lạnh lẽo, khi nhiệt độ xuống dưới -130 độ C, đồng thời kéo dài ít nhất 2 tuần trên Mặt Trăng.

Điều thần kỳ đã xảy ra khi góc của Mặt Trời thay đổi, khiến con tàu như "sống lại từ cõi chết", và tiếp tục thực hiện các quan sát khoa học về miệng núi lửa nơi nó hạ cánh bằng camera có độ phân giải cao.

Con tàu cũng phản hồi tín hiệu từ các kỹ sư của JAXA, cho thấy chức năng liên lạc của nó vẫn hoạt động bình thường dù hứng chịu màn đêm lạnh giá trên Mặt Trăng.

Giới chuyên môn quốc tế thán phục Nhật Bản khi con tàu của họ cho thấy khả năng sống sót phi thường trên Mặt Trăng, dù gặp sự cố mà gần như không một tàu vũ trụ nào mong muốn.

Dẫu vậy, với những trang thiết bị và công nghệ hạn chế, tàu SLIM đã không thể tiếp tục vận hành sau đêm thứ 3 trên Mặt Trăng.

Lần liên lạc cuối cùng của JAXA với tàu SLIM là vào ngày 28/4. Trong 4 tháng qua, nhiều nỗ lực đã được thực hiện để thiết lập lại liên lạc với tàu đổ bộ.

Thật không may, không có nỗ lực nào thành công.

Trong dòng thông báo trạng thái, JAXA cho biết: "Chúng tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các bên liên quan đến việc phát triển và vận hành SLIM vì sự hợp tác và hỗ trợ của họ, cũng như tất cả những người đã theo dõi sứ mệnh này".

Được biết, một báo cáo đầy đủ về những đóng góp khoa học của tàu SLIM và các robot tự hành trong sứ mệnh sẽ được JAXA công bố trong tương lai gần.