Mẹo đánh lừa bài kiểm tra phát hiện nói dối

(Dân trí) - Thường được miêu tả là một trong những bài kiểm tra phát hiện nói dối chính xác nhất, nhưng một nghiên cứu mới cho rằng các bài kiểm tra fMRI có thể dễ dàng bị đánh lừa.

Mẹo đánh lừa bài kiểm tra phát hiện nói dối - 1

Kĩ thuật chụp ảnh não bộ theo dõi dòng máu quanh não, từ đó, các chuyên gia có thể suy ra liệu một người có nói dối hay không.

Hiện nay, các nhà nghiên cứu tới từ Đại học Plymouth đã tiết lộ hai cách “đơn giản” có thể đánh lừa những bài kiểm tra này.

Tiến sĩ Chun-Wei Hsu, chủ nhiệm nghiên cứu, cho biết: “Các bài kiểm tra fMRI hiện nay không được lực lượng thi hành pháp luật sử dụng tương tự như các bài kiểm tra nói dối, nhưng chúng đã được cân nhắc để sử dụng trong khoa học và tội phạm như một cách phát hiện khi nào thì người ta đang che giấu thông tin. Nghiên cứu này chỉ ra rằng quá trình đó có thể bị thao túng”.

Trong các cuộc kiểm tra phát hiện nói dối bằng fMRI, một người được cho thấy thông tin, giả sử rằng não họ sẽ hoạt động mạnh hơn khi họ nói dối.

Điều này nghĩa là có nhiều máu chảy lên não hơn, để lộ ra sự không trung thực trong quá trình quét não.

Trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã yêu cầu 20 đối tượng tham gia che giấu thông tin về một con số “bí mật” họ thấy trong một phòng bì, trước khi dạy họ hai cách để đánh lừa việc quét não. Kĩ thuật đầu tiên là kết hợp những kí ức ý nghĩa với những vật dụng họ không cố gắng che dấu, khiến chúng trở nên quan trọng hơn. Kĩ thuật thứ hai là tập trung vào những khía cạnh hời hợt của vật họ đang cố che giấu, khiến nó trở nên ít quan trọng hơn.

Kết quả cho thấy những kĩ thuật này đã giảm độ chính xác của bài kiểm tra fMRI khoảng 20%.

Tiến sĩ Hsu bổ sung: “Không có đối tượng tham gia nào là người hay nói dối hay tội phạm, họ chỉ là những người bình thường, nên trước khi bài kiểm tra này có thể được cân nhắc để sử dụng trong pháp y, cần tiến hành thêm các nghiên cứu sâu hơn để giúp xác định khi nào một người đang sử dụng các biện pháp đối phó tâm lý. Lừa dối là một lĩnh vực thật sự nan giải của tâm lý học, và càng tìm hiểu được nhiều về các kĩ thuật được sử dụng để phát hiện sự dối trà thì càng tốt”.

Lộc Xuân (Theo Mirror)