1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Loài người vẫn đang tiếp tục tiến hóa?

Trang Phạm

(Dân trí) - Những thay đổi cực nhỏ, khó nhận thấy trong giải phẫu học cơ thể chúng ta ngày nay cho thấy khó đoán trước sự tiến hóa của loài người sẽ đi theo hướng nào.

Loài người vẫn đang tiếp tục tiến hóa? - 1

Động mạch giữa là đường mạch chính cung cấp máu cho cẳng tay và bàn tay của bào thai đang phát triển trong bụng mẹ. Động mạch sẽ dần biến mất khi chúng ta được sinh ra.

Vào khoảng tuần thứ 8, nó thường thoái lui, nhường lại nhiệm vụ cho động mạch quay (có thể cảm nhận được khi bắt mạch) và động mạch trụ.

Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu ở Đại học Flinders và Đại học Adelaide (Australia), ngày càng có nhiều người vẫn còn động mạch giữa trên cẳng tay.

Năm ngoái, nhà giải phẫu Teghan Lucas của Đại học Flinders cho biết, từ thế kỷ 18, các nhà giải phẫu học đã nghiên cứu sự phổ biến của động mạch này ở người trưởng thành, và nghiên cứu của chúng tôi cho thấy nó đang tăng lên một cách rõ ràng. Nếu như tỷ lệ vào giữa những năm 1880 là khoảng 10% thì đến cuối thế kỷ 20 đã là 30%. Đó là một sự gia tăng đáng kể trong một khoảng thời gian khá ngắn, nếu nói về quá trình tiến hóa.

Loài người vẫn đang tiếp tục tiến hóa? - 2

Hình ảnh minh họa 3 động mạch chủ trong cẳng tay con người; động mạch giữa nằm ở giữa. (Ảnh: Getty Images)

Các nhà giải phẫu học từ lâu đã biết rằng động mạch giữa có thể không biến mất. Trong một số trường hợp, nó sẽ tồn tại trong một tháng hoặc lâu hơn.

Để so sánh mức độ phổ biến của mạch máu này, Lucas và các đồng nghiệp Maciej Henneberg, Jaliya Kumaratilake của Đại học Adelaide đã kiểm tra 80 chi từ xác chết, tất cả đều do người Australia gốc Châu Âu hiến tặng.

Những người hiến tặng có độ tuổi từ 51 đến 101 khi qua đời, nghĩa là họ gần như đều sinh ra trong nửa đầu thế kỷ 20.

Để ý tần suất tìm thấy một động mạch giữa có khả năng cung cấp máu tốt, nhóm nghiên cứu đã so sánh các số liệu này với hồ sơ thu được từ một cuộc tìm kiếm tài liệu, có tính đến các dấu hiệu có thể đại diện quá mức cho hình dáng của mạch máu.

Thực tế là động mạch dường như phổ biến gấp 3 lần ở người lớn ngày nay so với hơn một thế kỷ trước là một phát hiện đáng kinh ngạc cho thấy chọn lọc tự nhiên đang ưu ái những người nắm giữ được nguồn cung cấp máu dư thừa này.

Lucas cho biết: "Sự gia tăng này có thể là do đột biến của các gene liên quan đến sự phát triển động mạch giữa hoặc các vấn đề sức khỏe ở bà mẹ trong thời kỳ mang thai, hoặc cả hai".

Chúng ta có thể tưởng tượng rằng có một động mạch giữa bền bỉ giúp tạo ra những ngón tay khéo léo hoặc cánh tay khỏe mạnh.

Việc xác định các yếu tố đóng vai trò chính trong quá trình lựa chọn một động mạch trung tuyến bền bỉ sẽ đòi hỏi nhiều công sức hơn.

Lucas cho biết thêm: "Nếu xu hướng này tiếp tục, phần lớn mọi người sẽ có động mạch giữa cẳng tay vào năm 2100".

Sự gia tăng nhanh chóng này của động mạch giữa ở người trưởng thành không giống như sự xuất hiện trở lại của xương đầu gối được gọi là fabella, ngày nay cũng phổ biến hơn gấp ba lần so với một thế kỷ trước.

Những sự khác biệt này dù nhỏ nhưng những thay đổi vi điện tử rất nhỏ sẽ cộng thêm vào những biến thể quy mô lớn để xác định một loài.