1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Không gian có mùi gì?

Minh Khôi

(Dân trí) - Nhiều người cho rằng vũ trụ là nơi chứa khoảng không "không màu, không mùi, không vị". Tuy nhiên thực tế lại không phải như vậy.

Không gian có mùi gì? - 1

Không gian có chứa nhiều mùi thú vị (Ảnh minh họa).

Các phi hành gia từng mô tả về một số mùi hương bất thường trong không gian mà họ ngửi được. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, vì thành phần hóa học trong vũ trụ khác xa so với trên Trái Đất.

Mùi của không gian

Như chúng ta đã biết, không gian là vùng chân không không có không khí. Bởi vậy về mặt lý thuyết, bạn không thể ngửi thấy bất cứ thứ gì trong không gian. Thế nhưng, việc có chứa đầy đủ các loại phân tử sẽ tạo cho vùng không gian này những đặc điểm thú vị.

Trong lần đổ bộ lên Mặt Trăng của tàu Apollo, các phi hành gia ghi nhận về mùi giống như thuốc súng khi họ quay trở lại cửa khóa khí và cởi mũ bảo hộ.

Tương tự, các phi hành gia tham gia chuyến đi bộ ngoài không gian tại khu vực giới hạn gần Trạm vũ trụ Quốc tế (ISS) cũng ngửi thấy mùi tựa như thuốc súng, nhưng pha lẫn thêm ozon, và mùi bít tết cháy khi họ quay trở lại trạm.

Có 2 giả thuyết cho việc này. Các nhà khoa học cho rằng khi một phi hành gia di chuyển ngoài không gian, các nguyên tử oxy đơn lẻ có thể đã bám vào bộ đồ phi hành gia của họ.

Không gian có mùi gì? - 2

Các phi hành gia từng trải nghiệm nhiều mùi thú vị trên Trạm vũ trụ Quốc tế sau khi họ thực hiện những chuyến đi ngoài không gian (Ảnh: NASA).

Khi quay trở lại cửa khóa khí và điều áp lại, oxy phân tử (O2) hoặc 2 nguyên tử oxy sẽ tràn vào và kết hợp với nguyên tử oxy đơn lẻ để tạo thành ozone (O3). Điều này lý giải cho các mùi hơi chua, và mùi kim loại mà phi hành gia ngửi thấy.

Một giả thuyết khác liên quan đến quá trình hình thành các hydrocacbon thơm đa vòng (PAH) mà nguyên nhân của nó vẫn chưa được làm rõ. Những hợp chất này vốn được tìm thấy trong thực phẩm cháy như bánh mì nướng, thịt nướng... và tình cờ cũng có rất nhiều trong không gian.

Mùi trong không gian không chỉ là sự tò mò đơn lẻ. Năm 2008, NASA thậm chí đã ủy quyền cho một nhà hóa học chuyên về nước hoa và hương liệu để tái tạo lại mùi của không gian cho các phi hành gia trong quá trình huấn luyện.

Điều này giúp họ thích ứng tốt hơn với mùi và điều kiện không khí trong quá trình làm việc thực tế tại ISS, và xa hơn là các hành tinh.

Những nơi khác có mùi ra sao?

Không gian có mùi gì? - 3

Mặt trăng Titan của Sao Thổ rất giàu hydrocarbon và có mùi dầu mỏ (Ảnh: NASA/JPL).

Chúng ta nói tới các hành tinh. Vậy trên những hành tinh này, mùi của không khí sẽ ra sao? Theo Space, một trong những nơi có bầu không khí lưu giữ mùi hương dễ nhận biết nhất trong Hệ Mặt Trời của chúng ta là Titan - mặt trăng lớn nhất của Sao Thổ.

Do trên hành tinh này chứa một lớp sương mù hydrocarbon dày đặc, nên nitơ, metan và benzen được hình thành khá nhiều. Những khí này khi kết hợp với nhau sẽ tạo mùi hắc tựa dầu mỏ, pha lẫn với xăng.

Trong khi đó, Nhân Mã B2 - một đám mây phân tử khổng lồ cách trung tâm Dải Ngân hà chưa đầy 400 năm ánh sáng - lại có những mùi thơm thú vị. Theo các nhà khoa học, khoảng không gian này chứa nhiều methanol và ethanol, nên rất có thể nơi đây sẽ có mùi tựa như cồn, rượu.

Không chỉ vậy, các phân tử ethyl formate tồn tại ở chòm Nhân Mã B2 cũng là chất hóa học mang lại hương thơm ngọt ngào cho quả mâm xôi và rượu rum.