Hé lộ bí mật về người tuyết Ötzi

Người đàn ông này từng làm cả thế giới kinh ngạc khi xác ướp của ông ta được tìm thấy trên dãy núi Alps thuộc Ý vào năm 1991. Nhưng những gì chúng ta từng biết về người đàn ông 46 tuổi này chưa hoàn toàn chính xác.

Theo một nghiên cứu mới đây do các nhà nghiên cứu ở Viện Max Planck, Đức, Người Tuyết không có cơ thể rậm lông, không phải là người da trắng chuyên săn bắn hái lượm như trước đây chúng ta từng nghĩ và nhiều công tác phục chế đã tái dựng.

Nhà nhân chủng học tiến hóa Johannes Kraus ở Viện Max Planck cho biết phân tích gen cho thấy các đặc điểm như sắc tố da cao, màu mắt sẫm và chứng hói đầu ở nam giới là đặc điểm của Người Tuyết. Điều này hoàn toàn trái ngược với những lần tái dựng trước đây cho rằng ông ta có làn da sáng màu, mắt sáng màu và toàn thân phủ đầy lông.

Việc xác định xem Người Tuyết ăn gì trước khi chết và giọng nói nghe ra sao là hoàn toàn dễ dàng, nhưng ông ta có dáng vẻ bề ngoài như thế nào lại là một vấn đề hoàn toàn khác.

Lần nghiên cứu gen đầu tiên về Người Tuyết được thực hiện vào năm 2012, khi đó các nhà nghiên cứu tìm ra bằng chứng cho thấy người đàn ông này có họ hàng gần với người Sardinia ngày nay.

Vì thế họ cho rằng Người Tuyết là hậu duệ của quần thể những người săn bắn hái lượm từ phương Đông và những người săn bắn hái lượm da trắng đến vùng đất này vào thiên niên kỷ thứ 5.

Nhưng phát hiện mới lần này không tìm thấy những bằng chứng đó, mà cho thấy tổ tiên của Người Tuyết là những người nông dân Anatolia, ngày nay là vùng Tiểu Á thuộc Thổ Nhĩ Kỳ giáp Địa Trung Hải. Những người này đã di cư đến Ý, nhưng vẫn sống khá biệt lập trên dãy núi Alps.

Tổ tiên của Người Tuyết có thể đã chung sống với những người săn bắn hái lượm ở châu Âu chỉ một vài chục thế hệ trước khi Người Tuyết được sinh ra. Đây được coi là một thời gian khá ngắn trong quá trình tiến hóa của một loài.

Trong gen của Người Tuyết Ötzi, các nhà nghiên cứu tìm thấy bằng chứng của chế độ ăn nông nghiệp và sắc tố da sẫm màu hơn so với sắc tố thường thấy ở các quần thể người châu Âu ngày nay. Họ cũng phát hiện ra các nguy cơ liên quan đến chứng rụng tóc hói đầu ở nam giới. Đồng thời màu tóc của Ötzi là màu đen.

Những phát hiện này phù hợp với vẻ bề ngoài của xác ướp, tức là màu da sẫm và không có tóc, trong khi các nghiên cứu trước đây cho rằng ông ta có vẻ ngoài như vậy là do bị đóng băng trong hàng nghìn năm khiến xác ướp không còn giống với khi còn sống.

Các tác giả của nghiên cứu mới thừa nhận rằng một cá thể đơn lẻ chưa thể khẳng định sự thực trong lịch sử về dân cư và môi trường sống khi đó, nhưng kết quả phân tích của họ phù hợp với những bằng chứng tìm thấy ở những người cổ đại khác được tìm thấy ở Ý.

Nghiên cứu gen của một xác ướp khác được tìm thấy ở phía Nam dãy Alps cũng cho thấy tổ tiên người này gần với nông dân vùng Anatolia.

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng phân tích mẫu sâu hơn và nhiều hơn đối với các mẫu vật, kể cả xác ướp, từ phía Nam dãy núi Alps sẽ củng cố những phát hiện mới lần này và giúp khẳng định Người Tuyết chỉ là một ngoại lệ hay đại diện cho cả cộng đồng dân cư của ông ta.