1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Gương mặt của tổ tiên xa xưa nhất của loài người được tiết lộ

(Dân trí) - Hộp sọ 3,8 triệu năm tuổi được xác định thuộc về một người đàn ông trưởng thành, tổ tiên của “Lucy” – một trong những hóa thạch được thế giới biết đến nhiều nhất. Lần đầu tiên, khuôn mặt của tổ tiên xa xưa nhất của loài người chúng ta đã được tiết lộ. Các nhà khoa học gọi người tiền sử (Hominin) giống vượn là “biểu tượng tiến hóa của loài người”.

Gương mặt của tổ tiên xa xưa nhất của loài người được tiết lộ - 1

Người đàn ông trưởng thành này hay MRD được xác định có nguồn gốc từ một giống người tiền sử có tên Australopithecus anamensis – đã từng xuất hiện ở các cao nguyên Ethiopia từ hàng triệu năm trước. Giống người này chính là tổ tiên của “Lucy” – một trong những hóa thạch nổi tiếng nhất thế giới, từng xuất hiện ở cùng một địa điểm ở khoảng thời gian 3,2 triệu năm trước.

Hai giống người tiền sử cùng tồn tại trong 100.000 năm, đập tan nhận định của nghiên cứu trước đó, cho rằng giống người lớn tuổi hơn sẽ nhường chỗ cho những giống người mới. Giống người xuất hiện trước, nguồn gốc của MRD, chính là giống người xuất hiện sớm nhất được phát hiện cho đến nay, là một phần trong cây tiến hóa của loài người.

Yohannes Haile-Selassie, người lãnh đạo nhóm người nghiên cứu đến từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Cleveland cho hay “Giống người này chính là giống người đánh dấu sự thay đổi rõ rệt trong tiến hóa của loài người trong suốt Thế Thượng Tân.”

Giống người này đã được biết đến trước đó thông qua các mảnh răng và hàm có niên đại từ 2,4 đến 3,9 triệu năm trước, được tìm thấy ở Kenya và Ethiopia. Tuy nhiên, cho đến hiện tại, hình dáng của giống người này vẫn là một bí ẩn.

Gương mặt của tổ tiên xa xưa nhất của loài người được tiết lộ - 2

Bước đột phá đến vào năm 2016 khi hàm trên của mẫu vật được một công nhân địa phương tìm thấy ở khu vực Afar, Ethiopia, cách hóa thạch Lucy khoảng 55km. Sau đó, phần còn lại của hộp sọ cũng được tìm thấy.

Tiến sĩ Haile-Selassie chia sẻ “Tôi không thể tin vào mắt mình khi phát hiện ra phần còn lại của hộp sọ. Đó là khoảnh khắc “Eureka” của đời tôi và cũng là khoảnh khắc khi giấc mơ trở thành sự thật.”

Với hộp sọ đầu tiên được phát hiện này, các nhà khoa học giờ đây đã có thể xác định các đặc điểm khuôn mặt chưa-từng-thấy-trước-đây. Có một số đặc điểm tương đồng với Lucy nhưng cũng có một số đặc điểm khác biệt đáng kể, tương đồng với các nhóm nguyên thủy như Ardipithecusus và Sahelanthrop hơn.

Tiến sĩ Haile-Selassie nói “MRD có các đặc điểm nguyên thủy và riêng từng loài trên cả khuôn mặt và hộp sọ. Tôi chưa từng nghĩ sẽ được thấy tất cả các đặc điểm này trên cùng một mẫu vật.”

Giống người Anamensis đã được chúng ta biết đến khá nhiều tuy nhiên đây lại là hộp sọ đầu tiên mà chúng ta tìm thấy. Cuối cùng cũng đã có thể trả cho cái tên một khuôn mặt rõ ràng.”

Hộp sọ được phát hiện tại khu vực Woranso-Mille của Ethiopia, nơi nhiều xương Hominin đã được khai quật. 230 mẫu vật Hominin đã được tìm thấy ở đây, hầu hết có niên đại 3,8 đến 3 triệu năm tuổi.

Stephanie Melillo từ viện Max Planck cho biết “Cho đến bây giờ, vẫn tồn tại một khoảng cách lớn giữa tổ tiên loài người cổ xưa nhất được biết đến, khoảng 6 triệu năm tuổi và các giống người gần niên đại với “Lucy”, xuất hiện trong khoảng 2-3 triệu năm trước. Một trong những khía cạnh thú vị của khám phá lần này là cách nó kết nối không gian hình thái giữa hai nhóm người kể trên.”

Những mẫu vật còn sót lại được xác định niên đại bằng cách sử dụng khoáng chất trong các lớp đá núi lửa gần đó.

Các nhà khoa học kết luận rằng MRD có thể đã sống gần một đồng bằng, có một con sống chảy vào hồ. Nơi đó có thể có cảnh quan đứt gãy mạnh với những sườn đồi dốc và núi lửa phun trào, phủ đầy tro và dung nham. Con sông có thể sẽ chảy từ các cao nguyên trong vùng cao nguyên Ethiopia.

Naomi Levin, đồng tác giả nghiên cứu đến từ Đại học Miami nói “MRD sống gần một cái hồ rộng lớn nằm ở một vùng khô cằn. Chúng tôi rất mong muốn có thể thực hiện nhiều nghiên cứu hơn ở khu vực này để hiểu thêm về môi trường nơi MRD đã từng sống, mối quan hệ với biến đổi khí hậu và những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu lên sự tiến hóa của con người.”

Người nam ở cả hai giống người này đều có chiều cao khoảng 1,5m và cân nặng khoảng 45kg. Người nữ cao khoảng hơn 1m và nặng khoảng 28kg.

Các nhà khoa học hiện đang tìm hiểu cách các giống người này tương tác và có hay không việc họ tranh giành thức ăn và không gian.

Giáo sư Fred Spoor, từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên London, người không tham gia vào nghiên cứu cho biết “Hộp sọ chính là sự bổ sung tuyệt vời nhất cho hồ sơ hóa thạch. Hộp sọ được tìm thấy lần này có lẽ sẽ trở thành một trong số các biểu tượng “đáng ăn mừng” về sự tiến hóa của loài người.”

Hoài Anh

Theo The Independence