Giải mã “Mưa axit”- hiện tượng tự nhiên đáng sợ nhất từng được biết đến

Mưa axit là một trong những hiện tượng tự nhiên đáng sợ nhất. Vào những năm 70, 80 của thế kỷ trước, những cơn mưa axit đã trở thành nỗi ám ảnh thường trực của người dân sống ở khu vực Bắc Mỹ và châu Âu, khi xuất hiện với tần suất cao, mà nguyên nhân chính được cho là do sự ô nhiễm không khí trầm trọng, ở khu vực này, vào thời điểm đó. Sức mạnh của mưa axit còn được nhiều nhà làm phim Hollywood đưa vào trong các sản phẩm của mình, để tăng thêm “cường độ” cho những cơn thịnh nộ của mẹ thiên nhiên.

Sự hình thành của mưa axit

Trên phương diện khoa học, mưa axit chính là sự ngưng tụ của acid dưới hình thái của một cơn mưa. Trên thực tế, hiện tượng ngưng tụ acid trong môi trường còn xuất hiện ở các dạng khác như tuyết hay sương mù. Thông thường, một cơn mưa được gọi là mưa axit khi độ pH của nó nhỏ hơn hoặc bằng 5,2 (pH=7 là nước trung tính). Nguyên nhân chính dẫn đến sự “axit hóa” các giọt nước mưa chủ yếu đến từ hoạt động của con người, điển hình như việc đốt các nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí thiên nhiên…) hoặc quá trình nung chảy quặng kim loại. Bên cạnh nhân tố con người, một nguyên nhân khác dẫn đến mưa axit chính là do sự phun trào núi lửa. Khi đó, một lượng lớn khí SO2, NO, NO2…, đóng vai trò chính cho việc tạo thành mưa axit, cũng được thải ra môi trường.

Khi lượng khí SO2, NO, NO2 cao bất thường hòa vào bầu khí quyển, kết hợp cùng một số yếu tố thuận lợi khác, hiện tượng ngưng tụ axit có thể sẽ xảy ra sau đó vài tiếng hoặc vài giờ đồng hồ, và thường cơn mưa axit sẽ xuất hiện ở cuối hướng gió, khá xa nơi phát thải nguồn khí này. Theo thống kê, các giọt nước mưa axit sẽ có độ pH nằm trong khoảng 4.0-4.5. Thậm chí, mức pH dưới 3.0 cũng đã từng được ghi nhận.

Sức phá hủy khủng khiếp của mưa axit

Trong trường hợp mưa axit xảy ra ở các khu vực “nhạy cảm với axit”, tức là không có sẵn chất trung hòa axit trong tự nhiên như đá vôi, sự tác động của chúng đến môi trường là cực kỳ lớn. Cụ thể, độ pH của lớp nước bề mặt và đất sẽ bị giảm xuống, tác động trực tiếp đến sức khỏe của cây cối và các loài động vật, đặc biệt là động vật sống trong môi trường nước như cá, làm giảm sự đa dạng sinh học trong khu vực. Bên cạnh đó, sau khi ngấm xuống đất, những giọt mưa axit sẽ “hút cạn” các chất dinh dưỡng thiết yếu của cây cối như Canxi, Magie gây nên hậu quả lâu dài đến hệ sinh vật.

Trong trường hợp mưa acid xảy ra ở khu vực dân cư, làn da và áo quần của con người sẽ bị ăn mòn ngay lập tức, khi tiếp xúc với nước mưa, nếu độ pH ở mức thấp. Bên cạnh đó, các công trình làm bằng đá vôi hay đá cẩm thạch cũng sẽ trở thành nạn nhân chính của thảm họa này.

Thảo Vy

Theo Britanica