Đài thiên văn Hòa Lạc mở cửa đón khách vào Quý 2/2019

Đại diện của trung tâm cho hay, thiết bị quan sát chủ yếu của Đài thiên văn là kính thiên văn quang học phản xạ dạng Ritchey - Chretien có khẩu độ 50 cm, lớn nhất Việt Nam hiện nay. Khẩu độ lớn cho phép kính thu nhận được nhiều ánh sáng nghĩa là nếu cùng một thời gian quan sát ở cùng một vùng trời, kính lớn phát hiện được nhiều vật thể sáng mờ nhạt hơn kính nhỏ, nếu cùng quan sát một vật thì kính lớn nhìn sáng hơn kính nhỏ và các chi tiết rõ ràng hơn kính nhỏ, kính thiên văn Hòa Lạc nhìn thấy vật sáng mờ hơn gần 4000 lần so với vật mờ mà mắt người nhìn thấy được và nhìn thấy vật có khoảng cách góc 0,5 arcsec, tương đương khoảng cách 1km trên bề mặt Mặt Trăng.

Ngoài ra, kính thiên văn được trang bị hai thiết bị hỗ trợ quan trọng là bộ máy phân tích phổ Echelle ES0007 và camera PL16801 chuyên dụng cung cấp hình ảnh và quang phổ có độ phân giải phổ lớn (R=17000) trong vùng bước sóng rộng (2300 A⁰). Hệ thiết bị này cho phép thực hiện một số nghiên cứu mới và lý thú trong ngành vật lý thiên văn như  trường nhìn tương tự cỡ Trăng Rằm của kính cho phép chụp ảnh các thiên hà, tinh vân, hệ sao đôi; theo dõi các cơn bão và các hoạt động diễn ra trên bề mặt của một số hành tinh ở gần Trái Đất trong Hệ Mặt Trời như Sao Mộc, Sao Hỏa; theo dõi hoạt động của Mặt Trời.

Quan sát các hành tinh ngoài Hệ Mặt Trời dựa vào phép đo biến đổi độ sáng do che khuất hoặc phép đo dịch chuyển phổ tương ứng với độ lớn vận tốc xuyên tâm của hệ vật thể thiên văn với độ chính xác lý thuyết từ 40 m/s đến 60 m/s.

Khởi công từ năm 2015, Đài quan sát thiên văn Hòa Lạc có nhiệm vụ nghiên cứu về Vật lý thiên văn và phổ biến kiến thức về khoa học vũ trụ tới cộng đồng; Hỗ trợ đào tạo và nâng cao chất lượng nhân lực trong lĩnh vực vật lý thiên văn và vũ trụ; Hợp tác nghiên cứu với các nhóm nghiên cứu cùng lĩnh vực trong và ngoài nước.

Lãnh đạo Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cũng cho biết thêm, hiện đơn vi đang tiến hành các thủ tục xin cơ chế thu chi tài chính riêng cho công trình Đài thiên văn tại Nha Trang và Hoà Lạc. Tuy nhiên hoạt động của Đài thiên văn hướng đến mục tiêu phổ biến kiến thức cộng đồng về thiên văn học, về vũ trụ, trở thành nơi giao lưu giữa các nhà thiên văn trẻ, thiên văn nghiệp dư của Việt Nam chứ không hướng đến mục tiêu thương mại.

Cơ chế thu chi tài chính sẽ giúp công trình Đài thiên văn có thể dùng nguồn kinh phí thu được từ người tham quan để chi trả cho hoạt động vận hành, bảo trì, bảo dưỡng hàng năm của công trình và trang thiết bị.

Trước mắt Trung tâm đang xin cơ chế thu chi tài chính cho Đài thiên văn Nha Trang tại Bộ Tài chính và sẽ tiến hành tiếp với Đài thiên văn Hoà Lạc sau khi hoàn thành nốt thủ tục để đưa vào sử dụng chính thức.

S.H