Chó nhà có thể sống sót nếu không có con người?

Chó từ lâu đã được coi là người bạn trung thành của con người. Chúng tuân lệnh, phục vụ con người từ hàng nghìn năm trước. Thế nhưng, việc được nuôi nấng, chăm sóc có khiến loài vật này gặp khó khăn nếu không có chúng ta?

Jessica Pierce, một giảng viên tại Đại học Colorado (Mỹ), đồng thời là tác giả cuốn sách A Dog's World: Imagining the Lives of Dogs in a World without Humans (tạm dịch: Thế giới của loài chó: Tưởng tượng cuộc sống của loài chó trong một thế giới không có con người) đã đưa ra luận điểm của mình.

Theo bà, chó hoàn toàn có thể "sống khỏe" mà không có sự hỗ trợ từ con người. "Tôi chẳng có một chút nghi ngờ nào khi loài chó sẽ tồn tại mà không có chúng ta", Pierce nói.

Lý giải cho luận điểm này, bà cho rằng chó có nguồn gốc từ sói, và chúng vẫn còn giữ lại một số hành vi của loài sói, cũng như các loài chó hoang dã khác. Bởi vậy, chó sẽ tự biết cách săn mồi và nhặt rác nếu chúng không còn được con người nuôi nấng, chu cấp.

Trong một giả thuyết được đặt ra, nếu không có con người, những vật nuôi khác của chúng ta cũng có thể sẽ quay ngược thời gian thuần hóa và sống như những loài hoang dã. Chó, mèo… đều không phải ngoại lệ.

Nếu không có con người, chó sẽ gặp khó khăn gì?

Mặc dù đa số loài chó có khả năng thích nghi tốt, nhưng không phải tất cả các giống chó đều sống sót qua quá trình chuyển đổi này. Theo Pierce, một số giống chó ít được trang bị cho cuộc sống hoang dã hơn những giống khác. Thí dụ là những giống chó mặt xệ, gồm chó Pug hay chó Bull. 

Nguyên nhân là bởi chúng dễ gặp các vấn đề về sức khỏe. Một số trong đó khiến chúng khó thở, và nhiều khả năng sẽ cản trở khả năng săn mồi.

Một vấn đề khác là thức ăn. "Nếu chúng ta biến mất, thức ăn sẽ là vấn đề chính của lũ chó chứ không phải mất đi con người như một đối tác xã hội", Range Friederike, một phó giáo sư tại Đại học Thú y Vienna, khẳng định. "Miễn là loài chó có thể tìm thấy thức ăn, chúng sẽ hoàn toàn hạnh phúc nếu không có chúng ta".

Điểm yếu khác của một số giống chó hiện đại ngày nay, đó là chúng được tiến hóa với những chiếc đuôi ngắn. Điều này khiến chúng trở nên khó hòa nhập và giao tiếp với những con chó hoang.

"Đuôi là một phần quan trọng trong công cụ giao tiếp," Pierce nói. "Trong tự nhiên, nếu không thể truyền đạt thông tin một cách rõ ràng, bạn sẽ khó lòng "kết bạn" và thường dẫn tới một cái kết là cuộc chiến sinh tử".

Ngay cả khi sống sót sau cuộc chiến, nhiều khả năng những con chó sẽ bị thương và ít có khả năng sống sót sau đó.

Trong cuốn sách của mình, Pierce cũng lưu ý rằng trong môi trường trong nhà, con người đã vô tình ngăn chặn rất nhiều hành vi của chó, chẳng hạn như thói quen đi lang thang, đào đất, đi tiểu để "đánh dấu"… Đây đều là những hành vi quan trọng của loài chó nếu chúng sinh sống trong môi trường tự nhiên.

Nếu được thả ra tự nhiên, chó sẽ kích hoạt lại những bản năng này, và trên thực tế, chúng có thể sẽ cảm thấy được "tự do" và thoải mái hơn về mặt tâm lý so với khi được nuôi bởi con người.