Cấy ghép thành công gan người “thu nhỏ” vào chuột

Thí nghiệm này được cho có thể đặt nền móng cho các phương pháp điều trị trong tương lai để giải quyết bệnh suy gan giai đoạn cuối, căn bệnh cướp đi sinh mạng của hơn 40.000 người ở Mỹ mỗi năm.

Mặc dù vẫn còn rất nhiều việc phải làm trước khi kỹ thuật này có thể hỗ trợ trực tiếp cho bệnh nhân, nhưng các nhà nghiên cứu cho biết bằng chứng của họ có thể giúp củng cố một giải pháp thay thế trong tương lai cho ghép gan, thường cực kỳ tốn kém để thực hiện, ngoài việc gặp giới hạn bởi nguồn cung cấp của nhà tài trợ.

Một phương pháp khác là làm tăng tạm thời chức năng gan ở bệnh nhân, kéo dài cuộc sống của mọi người trong khi họ nằm trong danh sách chờ đợi cho các cơ quan quan trọng này. Đó là tình huống phải đối mặt với khoảng 14.000 người Mỹ tại bất kỳ thời điểm nào, hầu hết trong số họ sẽ không bao giờ nhận được cấy ghép.

"Mục tiêu dài hạn là tạo ra các cơ quan có thể thay thế việc hiến tạng, nhưng trong tương lai gần, tôi coi đây là cầu nối để cấy ghép. Ví dụ, trong suy gan cấp tính, bạn có thể chỉ cần tăng cường chức năng gan trong một thời gian thay vì ghép gan", nhà nghiên cứu bệnh học Alejandro Soto-Gutiérrez từ Đại học Pittsburgh giải thích.

Trong khi đó để phát triển gan “thu nhỏ”, các nhà nghiên cứu đã lấy tế bào da người do các tình nguyện viên hiến tặng và đưa chúng trở lại trạng thái tế bào gốc, được gọi là tế bào gốc đa năng cảm ứng, từ đó có thể lấy được các loại tế bào khác.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã tạo ra sự khác biệt trong các tế bào với sự trợ giúp của hormone và các hóa chất khác, khiến chúng trở thành tế bào gan và được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm.

Mặc dù phải mất hai năm để gan của con người trưởng thành kể từ khi sinh ra, các nhà nghiên cứu đã có thể phát triển các chất tương tự thu nhỏ chỉ trong vài tuần, “gieo hạt” tế bào đã phát triển lên gan chuột. Ở đây các nhà nghiên cứu đã sử dụng tế bào gốc của con người để đưa vào mô chức năng của gan, cùng với hệ thống mạch máu và mạng lưới ống mật.

Khi được cấy vào năm con chuột, gan “thu nhỏ” dường như có chức năng. Sau bốn ngày, các xét nghiệm cho thấy gan bị nhiễm độc sinh học tiết ra axit mật và urê; Protein gan người trong máu của động vật là một dấu hiệu khác cho thấy các cơ quan đang hoạt động. Không phải là cấy ghép hoạt động hoàn hảo. Bằng chứng về lưu lượng máu kém vào mảnh ghép, ngoài huyết khối và thiếu máu cục bộ, cho thấy vẫn còn những khó khăn nghiêm trọng trong việc kết nối các mảnh ghép như thế này với mạng lưới mạch máu của động vật.

Tuy nhiên, nó vẫn là một thành tựu đáng chú ý với các nhà khoa học đó là trong một thời gian ngắn, năm con chuột sống cuộc sống của chúng với gan người thu nhỏ, điều không phải là điều đã từng được chứng minh trước đây và nó có thể đưa chúng ta đến gần hơn với việc sử dụng các kỹ thuật tương tự vì lợi ích của bệnh nhân trong một ngày nào đó.

Ngày đó có thể là một khoảng thời gian dài có lẽ là một thập kỷ hoặc lâu hơn, mặc dù nó phụ thuộc vào một loạt các thí nghiệm lớn trong tương lai thành công, bao gồm chứng minh rằng các loại cấy ghép kỹ thuật này là an toàn cho con người.

Trong khi đó, các phương pháp như thế này, bao gồm công việc được tiên phong bởi cùng một phòng thí nghiệm vào năm ngoái có thể cho phép sử dụng các cơ quan nhỏ như vậy để nghiên cứu các bệnh mô phỏng và thử nghiệm các lựa chọn điều trị khác nhau.

"Tôi tin rằng đó là một bước rất quan trọng bởi vì chúng tôi biết nó có thể được thực hiện. Bạn có thể tạo ra cả một cơ quan có thể hoạt động từ một tế bào của da”, nhà khoa học Soto-Gutiérrez giải thích.

Trang Phạm

Theo Science Alert