Ám ảnh tai nạn giao thông đường sắt

Đơn cử như tại Nghệ An, ngày 16/7, tại km 299 + 610 trên đường sắt thống nhất (thuộc địa bàn xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc), ông Phan Văn Hương (55 tuổi) đưa mẹ ra quốc lộ đón xe khách đi TP Vinh nhập viện, trên đường về thì bị tàu khách số hiệu NA3 (hành trình Hà Nội -Vinh) kéo lê cả người và xe máy khoảng 30 mét, ông Hương tử vong tại chỗ.

Hồi cuối tháng 3, tàu khách SE7 chạy hướng Hà Nội - Sài Gòn đến địa phận xã Hoằng Kim, huyện Hoằng Hóa thì phát hiện một người băng qua đường ngang (có cảnh báo tự động) người lái tàu đã kéo còi và tiến hành phanh gấp nhưng vẫn không thể tránh khỏi đam va khiến người này tử vong tại chỗ. Được biết, tuyến đường sắt Bắc - Nam chạy quatỉnh Thanh Hóa có chiều dài trên 100 km, nhưng nhiều điểm giao nhau giữa đường sắt với các đường ngang dân sinh vẫn chưa có đèn tín hiệu, chưa có barie và không có nhân viên của đường sắt canh gác.

Ngay tại Thủ đô Hà Nội, cũng không ít vụ người dân băng qua đường sắt không quan sát nên dẫn tới tai nạn. Vụ tai nạn giao thông đường sắt kinh hoàng nhất trong những năm gần đây tại Hà Nội xảy ra tháng 3/2011, đoàn tàu hỏa đâm vào xe khách 16 chỗ từ Thái Nguyên đang rẽ về hướng chùa Đậu ở thị trấn Thường Tín - Hà Nội dự lễ ăn hỏi, khiến 8 người chết tại chỗ và 3 người bị thương nặng.

Trên thực tế, tại các điểm giao nhau giữa đường sắt với các tuyến đường quốc lộ, đường ngang dân sinh nếu không lắp đặt đèn tín hiệu, barie, trạm gác sẽ rất nguy hiểm cho người và phương tiện giao thông khi qua lại. Chưa hết, nhiều người quá chủ quan, xem thường tài sản và tính mạng của mình nên khi thấy tàu đang đến gần nhưng vẫn cố tính vượt qua. Đôi khi người dân họ quá chủ quan, xem thường tài sản và tính mạng quá.

Hành lang an toàn đường sắt được quy định chi tiết trong Luật Đường sắt. Từ các công trình dân sinh hai bên đường đến việc trồng cây xanh phải cách chân đường sắt ít nhất là 3m, đường sắt giao cắt với các đường ngang đi qua đô thị, khu dân cư đông đúc phải có các trạm gác, barie… nhưng hành lang an toàn đường sắt liên tục bị xâm phạm.

Nhiều nhà dân, các công trình ở những địa phương có đường sắt chạy qua tiếp tục vi phạm hành lang an toàn, có chỗ nhà dân chỉ cách chân đường sắt chưa đầy 2m. Thậm chí có nơi còn họp chợ trên đường sắt. Tại rất nhiều đường giao cắt với đường sắt, nhà dân vi phạm hành lang an toàn đã che khuất tầm nhìn của người điều khiển phương tiện, lại thêm sự chủ quan, không để ý của họ đã dẫn đến tai nạn thương tâm.

Liên quan đến việc đảm bảo hành lang an toàn đường sắt, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết, cả nước hiện vẫn còn tồn tại khoảng 6.000 đường ngang dân sinh giao cắt với đường sắt, trong đó khoảng 4.200 đường ngang dân sinh mở trái phép.

Thống kê về bảo đảm an toàn giao thông 9 tháng đầu năm 2015 cho thấy, tai nạn giao thông đường sắt gia tăng gần 40%. Cụ thể, 9 tháng đã xảy ra 179 vụ, làm chết 156 người, bị thương 48 người; so với cùng kỳ năm 2014 tăng đến 50 vụ, tăng 45 người chết, 17 người bị thương.

Theo Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, 80% số vụ tai nạn đường sắt có nguyên nhân là sự bất cẩn của người điều khiển phương tiện, như: Chủ quan, không quan sát, cố tình vượt qua đường sắt dù biết tàu hỏa đang tới. Một nguyên nhân khác tuy là gián tiếp nhưng cũng góp phần gây ra tai nạn là mức xử phạt còn quá nhẹ, người cố tình qua đường khi có tín hiệu cấm chỉ bị xử phạt 50.000 đồng đến 60.000 đồng là không đủ sức răn đe.

Được biết, Cục Đường sắt Việt Nam vừa công bố quy hoạch chi tiết hiện đại hóa tuyến đường sắt Bắc - Nam, với tổng mức đầu tư lên đến hơn 5 tỷ USD. Theo đó, sẽ nâng cấp, hiện đại hóa tuyến đường sắt Bắc - Nam hiện nay để đến năm 2020 đạt tốc độ chạy tàu khách 80 - 90 km/giờ, tàu hàng 50 - 60 km/giờ; đạt 14 - 16 triệu khách/năm và 5 - 6 triệu tấn hàng/năm; năng lực thông quan trên 25 đôi tàu/ngày đêm.

Vấn đề đặt ra ở đây là, cùng với việc hiện đại hóa hệ thống đường sắt thì việc đảm bảo an toàn hành lang đường sắt cũng đang bức thiết hơn bao giờ hết, đặc biệt cần đẩy mạnh việc xây dựng cầu vượt đường sắt để đảm bảo an toàn giao thông…

C.N.Q