Vụ “cô giáo quỳ gối”: Nhìn thẳng vào lỗi của giáo viên

Theo ghi nhận liên quan đến sự việc "cô giáo quỳ gối" ở Long An, phụ huynh đến trường phản ánh cô N. mới phụ trách lớp nhưng từng nhiều lần phạt học sinh quỳ gối, có khi phạt quỳ 10 phút, có khi cả tiết học, lúc phạt cá nhân, có lúc phạt cả lớp; cô dùng thước đánh vào tay học sinh, gọi học sinh là "thằng"...

Trong buổi làm việc với phụ huynh, nhà trường, cô N. thừa nhận những hành vi trên của mình, xin lỗi mong được bỏ qua. Cô giải thích mình là giáo viên mới về, nếu dễ các em sẽ không sợ mà sao nhãng việc học nên sử dụng các hình phạt. Phụ huynh làm căng, đòi đổi giáo viên, chuyển lớp, tranh cãi qua lại dẫn đến sự việc gây chấn động dư luận: cô giáo quỳ xin lỗi phụ huynh.

Trong sự việc, cô N. thấy rõ mình sai và ngoài những yếu tố khách quan tác động (áp lực, hiệu trưởng quay lưng, phụ huynh làm căng...) thì chính cái sai của bản thân là lý do hàng đầu để cô chấp nhận quỳ xuống, mong được cho qua chuyện.

Hành vi của phụ huynh trong sự việc là không thể chấp nhận, về cả lý lẫn tình. Nhưng không vì phụ huynh sai mà quên không nhìn thẳng vào cái sai của cô giáo. Cái sai của phụ huynh là tiếp nối cái sai của giáo viên.

Cô N. phạt học sinh quỳ gối, nhiều em không làm sai nhưng cô cũng... phạt quỳ cả lớp, yêu cầu các em quỳ trong thời gian dài - đó không chỉ là lỗi sư phạm. Đó không phải là sự nghiêm khắc mà là hành vi hành hạ trẻ. Không chỉ là phạt, là đánh, cô N. còn thể hiện cho tư duy giáo dục con trẻ bằng sự hù dọa và nỗi sợ hãi. Đây là lỗi không ít giáo viên đang mắc phải và được bao biện bởi với tấm lá chắn vì con trẻ, yêu cho roi cho vọt.

Phụ huynh không chấp nhận lời xin lỗi, gây căng thẳng, làm ầm ĩ: "Cô bắt con người ta quỳ rồi xin lỗi là xong à? Cô quỳ thử xem chịu nổi không?". Sau lời qua tiếng lại, muốn giải quyết cho xong việc, cô N. đã buông xuôi.

Trong hoàn cảnh này, có thể chịu tác động nhiều phía nhưng bối cảnh ở trường học, trong tâm thế của một người thầy, cô N. hoàn toàn có thể từ chối yêu cầu vô lý, vô tình của phụ huynh - không như những học trò tiểu học, các em chưa có khả năng kháng cự hình phạt của giáo viên. Nhiều tình huống, hoàn cảnh bức bách hơn nhưng mỗi người vẫn phải tìm cách để bảo vệ nhân phẩm và tự trọng của mình.

Một số ý kiến cho rằng, cô giáo N. chấp nhận quỳ gối vì cô không đã không có tự tôn với nghề nghiệp, đã hạ nhân phẩm của bản thân. Hoặc vì rằng cô phạt học sinh quỳ để làm cho các em sợ, phải tập trung vào việc học nên trong tâm thức cô nghĩ khi cô quỳ là giải quyết được mọi việc.

Chia sẻ với cô giáo trong sự việc này, ThS tâm lý Lê Minh Huân (ĐH Sư phạm TPHCM) cho rằng việc xử phạt học sinh của cô giáo cần xét trên nhiều khía cạnh, thái độ, mong muốn của giáo viên. Chưa bàn đến việc xử phạt như vậy có “sư phạm” hay không nhưng ở góc độ nghề nghiệp, luật giáo dục và chuẩn đạo đức giáo viên không chấp nhận áp dụng hình thức quỳ gối thì trước hết, người làm giáo dục cần tuân thủ. Trong sự việc này, cô giáo đã thiếu cân nhắc đến hậu quả khi phạt học sinh quỳ gối - hình phạt mà bây giờ mọi người rất khó cảm thông.

Theo ThS Huân, nếu giáo viên sai hoặc thiếu kiềm chế cảm xúc mà vi phạm thì cần nhận lỗi và khắc phục. Còn cố ý hoặc lạm dụng các hình phạt, thậm chí các hình phạt phản sư phạm thì giáo viên phải chịu trách nhiệm hoàn toàn.

Chị Phạm Mai, một người quan tâm đến giáo dục bày tỏ, có một chi tiết liên quan đến cô giáo cần xác định là cô chỉ phạt trẻ như vậy từ sau khi nghỉ sinh con hay đã làm vậy từ trước. Nếu việc xử phạt này chỉ diễn ra sau thời gian cô nghỉ thai sản có thể cô bị trầm cảm sau sinh. Trong trường hợp này, cô là người bệnh, cần được hỗ trợ điều trị chứ không thể kỷ luật cô.

Còn nếu cô đã xử phạt học sinh từ trước thì cứ theo quy định xử lý tùy mức độ vi phạm. Còn phụ huynh kia nếu xác định đúng là bắt cô giáo quỳ thì theo quy định của luật phát để xử lý.

Hoài Nam