Trường ĐH đào tạo nhân lực du lịch than khó vì thiếu doanh nghiệp “chung tay”

Đó là những thách thức cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ du lịch lữ hành cũng như các hệ thống trường đào tạo những ngành học này. Vấn đề được các đại biểu chỉ ra tại Hội thảo khoa học quốc tế “Phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao trong bối cảnh hội nhập quốc tế” do Vụ Đào tạo - Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch phối hợp với Trường ĐH Văn Hiến tổ chức ngày 2/8.

Nhiều chuyên gia ở các doanh nghiệp và những trường đào tạo đều cho rằng cần tăng cường sự liên kết mang tính bài bản giữa cơ sở đào tạo và doanh nghiệp.

Theo TS Trần Văn Thông, Trưởng khoa Quản trị du lịch khách sạn, Trường ĐH Kinh tế Tài chính TPHCM, đào tạo du lịch hiện đã được trao cho cơ chế đặc thù. Tuy nhiên, khi đi sâu vào việc xây dựng chương trình đào tạo theo cơ chế đặc thù đối với ngành này, các trường rất lúng túng với việc sẽ đào tạo theo hướng nào. Mặc dù trong khi kỳ vọng đặt ra là hướng đến đào tạo với tỷ trọng lý thuyết 50%, thực hành 50%, ông Thông cho rằng đó là bài toán rất khó.

“Nếu cơ chế tài chính cho phép, các trường xây dựng được một vài mô hình mô phỏng như: buồng, bếp, bar…. rất đơn giản. Thứ hai là việc đi thực tập thực tế, chúng tôi đã liên hệ rất nhiều doanh nghiệp, phải nói rằng rất khó khăn, họ đón nhận sinh viên nhưng số lượng ít.

Vậy thì làm sao tăng được hàm lượng 50% thực hành. Do đó, nên chăng trong cơ chế đào tạo, đừng tách ra hai bên và đối lập với nhau, trường thì cứ nai lưng đào tạo, còn thực tế doanh nghiệp đón nhận một cách mờ nhạt sản phẩm mình đào tạo ra. Bây giờ, hai bên nên xích lại gần và có cơ chế cho từng địa phương”, ông Thông chia sẻ.

Còn Ths. Trịnh Cao Khải, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội thì nhìn nhận, cơ sở đào tạo nào về du lịch cũng phải xây dựng mô hình gần với thực tế. Đơn cử hầu hết các trường thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch chuyên đào tạo về du lịch phần lớn là có các khách sạn, nhà hàng để thực hành. Đây là môi trường để sinh viên thực tập, thực hành trước khi ra môi trường thực tế bên ngoài. Ông Khải cho biết, trường ông cũng kết hợp với một số khách sạn, một số công ty du lịch để tham gia vào một số phần việc để cho sinh viên trải nghiệm với môi trường doanh nghiệp.

Tuy nhiên, ông cho rằng cần thẳng thắn thừa nhận, với doanh nghiệp mục tiêu chính là lợi nhuận nhưng hiện nay, chưa có cơ chế hỗ trợ của nhà nước đối với doanh nghiệp khi tham gia vào quá trình đào tạo của nhà trường.

Theo PGS.TS Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, trong quá trình phát triển du lịch, vai trò của việc đào tạo ra nguồn nhân lực vô cùng quan trọng. Trong đó, Bộ này phối hợp với các bộ, ngành liên quan đã ban hành những chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020 - tầm nhìn 2030; quy hoạch tổng thể phát triển du lịch đến năm 2020 tầm nhìn 2030. Đặc biệt, quy hoạch phát triển nhân lực du lịch giai đoạn 2011 - 2020 đã được xây dựng, ban hành và triển khai thực hiện trong thời gian qua.

Theo Tổng cục Du lịch - Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, mỗi năm toàn ngành cần thêm gần 40.000 lao động. Tuy nhiên, lượng sinh viên chuyên ngành ra trường chỉ khoảng 15.000 người/năm, trong đó chỉ hơn 12% có trình độ cao đẳng, đại học trở lên.

Còn theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch với tốc độ tăng trưởng là 6,2%/năm trong giai đoạn 2011-2015, đến hết năm 2015, nhu cầu nhân lực làm việc trực tiếp như hướng dẫn viên du lịch, lễ tân… trong ngành ước tính cần 620.000 người. Đến năm 2020 nhu cầu nhân lực của ngành du lịch tăng lên khoảng 870.000 lao động trực tiếp.

Hiện nay, cả nước có gần 200 cơ sở đào tạo du lịch và tham gia giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp du lịch ở trình độ đại học, cao đẳng, trung cấp, sơ cấp và đào tạo ngắn hạn, gồm: 65 trường đại học có các khoa du lịch; 55 trường cao đẳng, 71 trường trung cấp.

Lê Phương