Trăn trở về một hội thi dịp cuối năm học

Cuối năm học, khi trống trường điểm nhịp cho những môn thi cuối kỳ, giáo viên và học sinh bắt đầu bước vào giai đoạn “chạy nước rút” cho công tác tổng kết năm học. Học sinh miệt mài ôn bài hoàn thành chương trình và ráo riết chuẩn bị kỳ thi quan trọng nhất năm. Giáo viên tất bật coi thi, chấm thi và loay hoay hoàn thành các loại hồ sơ sổ sách, biểu mẫu, thống kê, đánh giá, xếp loại…

Và thật ngạc nhiên, ở địa phương tôi, công văn từ Phòng Giáo dục đưa về yêu cầu các trường chuẩn bị cho hội thi “Kể chuyện sách” cấp tiểu học và THCS. Xét về ý nghĩa, có thể nói đây là một hoạt động cực kỳ ý nghĩa.

Hội thi sẽ là sân chơi bổ ích cho các bạn trẻ có dịp tìm hiểu giá trị to lớn của sách, bồi đắp tình yêu sách và bồi dưỡng văn hóa đọc trong mỗi học sinh. Tuy nhiên, với cương vị là một phụ huynh có cháu tham gia, tôi khá băn khoăn về cách thức tổ chức hội thi này.

Về thời gian tổ chức hội thi, ngày thi được ấn định lần thứ nhất là ngày 18/5. Đây là khoảng thời gian học sinh đang miệt mài cho các môn thi quan trọng. Theo tôi được biết thì các cháu sẽ thi cuối năm xen kẽ các khối đến tận ngày 12/5. Trong thời gian thi cử, rất khó để điều học sinh đi luyện tập vừa tham gia kể chuyện vừa thi năng khiếu. Sau khi hoàn thành kỳ thi, thầy trò chỉ có 5 ngày để xoay sở và sẽ rất khó đảm bảo chất lượng cuộc thi.

Ngày thi sau đó được điều chỉnh thành 25/5. Đây là khoảng thời gian các trường tiểu học hầu như bắt đầu tổng kết năm học, các trường THCS đã rục rịch lên lịch tổng kết. Việc chuẩn bị thi cử rối ren kéo dài thời gian và làm mất công sức của giáo viên và cả học sinh. Bên cạnh đó không loại trừ trường hợp nhiều trường học tham gia thi theo kiểu đối phó cho xong chuyện, cho qua cuộc thi. Điều này sẽ đánh mất ý nghĩa tốt đẹp ban đầu của cuộc thi.

Yêu cầu khắt khe của hội thi là cử một học sinh tham gia phần thi kể chuyện sách và chính em đó sẽ thể hiện phần thi năng khiếu. Thể lệ này tạo ra áp lực lớn đè nặng lên một học sinh được chọn. Nếu đây là một sân chơi giao lưu, học hỏi thì có thể linh động chọn học sinh thể hiện mỗi phần thi riêng như nhiều địa phương đã tổ chức. Nó vừa giảm áp lực cho học sinh vừa giảm áp lực cho giáo viên tham gia luyện tập.

Công tác tổ chức hội thi cũng có khá nhiều vấn đề phải bàn cãi. Là một khán giả có mặt trong ngày thi hôm ấy, tôi bắt gặp những khuôn mặt cực kỳ mệt mỏi đợi chờ đến lượt thi. Theo kế hoạch thì khối tiểu học sẽ thi vào buổi sáng và khối trung học sẽ thi vào buổi chiều.

Tuy nhiên, sự tính toán thời gian chưa hợp lý khiến nhiều trường tiểu học bị đẩy dồn thi vào buổi chiều. Thầy trò các trường tiểu học trên địa bàn lặn lội về hội trường trung tâm tham gia thi buộc phải ở lại “chiến đấu” cùng cơm hộp chờ đến lượt vào buổi chiều.

Khối trung học vất vả chẳng kém khi đồng hồ chuyển sang 16 giờ chiều mới bắt đầu thi tiết mục của trường THCS đầu tiên. Và danh sách nối dài hơn 10 trường với hai phần thi kể chuyện và năng khiếu.

Sự mỏi mệt sau nhiều giờ chờ đợi có lẽ đã làm nản lòng, nhụt chí của không ít đội thi. Và gần 7 giờ tối, lễ tổng kết trao giải thưởng mới bắt đầu. Chưa bao giờ và chưa khi nào có một hội thi kéo dài đến như vậy, dồn dập thi trong cùng một ngày!

Cuối năm, phải chăng một hội thi ý nghĩa bỗng biến thành một hội thi đầy áp lực và vất vả?

Nguyễn Ngọc

(Huế)