Nam sinh ĐH Công nghệ giành học bổng tiến sĩ Mỹ trước khi tốt nghiệp
(Dân trí) - Với 4 bài báo quốc tế, IELTS 7.0 và niềm đam mê nghiên cứu, Nguyễn Văn Thắng (sinh viên năm thứ tư, ĐH Công nghệ - ĐHQGHN) xuất sắc giành học bổng tiến sĩ tại Mỹ ngay trước khi tốt nghiệp.
Đam mê nghiên cứu từ những ngày tháng cấp 3
Là cựu học sinh một trường làng ở Sóc Sơn (Hà Nội), Thắng bén duyên với khoa học vật liệu nano từ những năm cấp 3 sau khi tình cờ xem các video khoa học trên mạng. "Mình đặc biệt ấn tượng với khả năng của vật liệu nano trong việc cách mạng hóa nhiều lĩnh vực, từ y học đến năng lượng sạch", Thắng cho biết.
Ban đầu, Thắng định chọn khối kinh tế, nhưng cơ duyên lại đưa cậu đến với ngành Kỹ thuật năng lượng tại ĐHQGHN - nơi đã khơi dậy và nuôi dưỡng đam mê nghiên cứu của cậu.

Từ năm nhất đại học, Thắng xác định phải lọt top 4 của lớp để giành học bổng, từng bước tiến gần hơn đến mục tiêu du học. Khi đạt được mục tiêu này, cậu tiếp tục lên kế hoạch theo đuổi bậc thạc sĩ và tiến sĩ.
"Lúc đó, mình nghĩ đơn giản rằng nếu chỉ dừng lại ở bậc đại học, mình có thể phải làm việc ngoài công trường với mức lương 7-8 triệu đồng, thậm chí còn thấp hơn thu nhập từ dạy thêm online. Muốn có một công việc tốt hơn, mình cần học lên cao", Thắng chia sẻ.
Bên cạnh việc học tập trên lớp và nghiên cứu tại phòng thí nghiệm, dù lịch trình bận rộn, Thắng vẫn tranh thủ mở lớp gia sư Vật lý, ôn thi THPTQG vào cuối tuần hoặc các buổi tối muộn.
"Việc dạy ôn thi cho học sinh lớp 12 là một thử thách trong quản lý thời gian, nhưng cũng mang lại niềm vui và động lực cho mình. Để không ảnh hưởng đến nghiên cứu, mình thường dạy vào buổi tối muộn hoặc cuối tuần. Khi sang Mỹ, mình vẫn muốn duy trì việc dạy online để chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức với các em", Thắng cho biết.
Nhờ định hướng học tập nghiêm túc ngay từ đầu, Thắng đạt GPA 3.8/4 và sở hữu chứng chỉ IELTS 7.0. Cậu bắt đầu tham gia nghiên cứu khoa học từ năm hai, gia nhập nhóm nghiên cứu của một giảng viên trong khoa.
Từ những công việc cơ bản như rửa cốc thí nghiệm, cân mẫu, đến phân tích dữ liệu, đo đạc, viết và nộp bài, Thắng dần trau dồi kỹ năng nghiên cứu. Với mỗi đề tài, cậu phải đọc hàng trăm tài liệu để tìm ra hướng đi phù hợp. Càng học, càng nghiên cứu, niềm đam mê khoa học của Thắng càng trở nên mãnh liệt.
Suốt những năm đại học, Thắng liên tục tìm kiếm cơ hội tham gia nghiên cứu, dù điều đó đồng nghĩa với việc đối mặt nhiều thử thách trong phòng thí nghiệm.
"Khó khăn lớn nhất là cân bằng giữa việc học, công việc cá nhân và nghiên cứu. Không ít lần thí nghiệm thất bại, mình phải lặp đi lặp lại hàng chục lần mới đạt kết quả mong muốn", Thắng kể.
Trong quá trình tham gia nghiên cứu, khoảnh khắc đáng nhớ nhất với Thắng là khi cậu tổng hợp thành công một loại vật liệu nano mới: "Cảm giác nhìn thấy kết quả phân tích XRD khẳng định thành công của thí nghiệm là điều mình không bao giờ quên".

Trong suốt 4 năm đại học, Thắng tham gia nhiều dự án nghiên cứu về vật liệu nano và là đồng tác giả của 4 bài báo khoa học về vật liệu pha tạp ZnO với 4 nguyên tố Ni, Co, Cu, Mg.
Đặc biệt, dự án phát triển vật liệu nano photocatalyst ứng dụng trong xử lý môi trường mang ý nghĩa lớn đối với cậu và đã được công bố trên các tạp chí quốc tế thuộc nhóm Q1, Q2.
"Những nghiên cứu này không chỉ giúp mình trau dồi kỹ năng mà còn góp phần ứng dụng vật liệu nano vào các lĩnh vực như năng lượng sạch và môi trường", Thắng cho hay.
Ngoài nghiên cứu, Thắng còn giành nhiều giải thưởng học bổng khuyến khích học tập từ các cấp, doanh nghiệp, và đạt thành tích cao trong các kỳ thi Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc.
Những thành tích này giúp cậu có hồ sơ nổi bật khi xin học bổng tiến sĩ tại Đại học Công nghệ Nanyang (NTU, Singapore), Đại học Sydney (Australia) và Virginia Tech (Mỹ).
Hành trình chinh phục học bổng tiến sĩ quốc tế
Thắng bắt đầu chuẩn bị hồ sơ ứng tuyển học bổng sau đại học từ tháng 10/2024 với đầy đủ hành trang sẵn có.
Trường đầu tiên cậu nhắm đến là NTU, Thắng chủ động liên hệ với giáo sư, gửi hồ sơ, bài luận giới thiệu về quá trình và kết quả nghiên cứu cùng đề xuất hướng phát triển tiếp theo.
Sau khi trải qua nhiều vòng phỏng vấn và trúng tuyển, Thắng vẫn tiếp tục ứng tuyển vào các trường tại Mỹ và Australia để mở rộng cơ hội.
"Quá trình xin học bổng tại Mỹ diễn ra trong vòng 3-4 tháng. Mình nghĩ điều giúp mình nổi bật trong mắt ban tuyển sinh là sự kết hợp giữa thành tích học tập và kinh nghiệm nghiên cứu thực tế", Thắng bộc bạch.

Thắng (ngoài cùng, bên trái ảnh) từng nhận học bổng tài năng trị giá 150 triệu đồng.
Trong bài luận cá nhân xin học bổng Mỹ, Thắng kể về hành trình từ một học sinh say mê khoa học đến một nhà nghiên cứu trẻ với những dự án cụ thể. Cậu nhấn mạnh sự liên kết giữa kinh nghiệm nghiên cứu trước đây và định hướng phát triển trong tương lai.
Điểm đặc biệt trong bài luận là cách Thắng trình bày mong muốn phát triển vật liệu nano để giải quyết các vấn đề về năng lượng sạch, đặc biệt là ứng dụng trong pin mặt trời thế hệ mới. Theo Thắng, ban tuyển sinh ấn tượng với cách cậu kết nối đam mê cá nhân với những đóng góp tiềm năng cho xã hội.
Cuộc phỏng vấn với giáo sư tại Virginia Tech để lại nhiều ấn tượng cho Thắng: "Mình chuẩn bị 10 slide thuyết trình về kết quả nghiên cứu, nhưng không ngờ rằng giáo sư dừng lại ở từng slide để đặt câu hỏi. Cuộc trao đổi kéo dài khoảng ba tiếng, mang đến cho mình nhiều góc nhìn chuyên sâu", Thắng kể.
Sau khi được giáo sư chấp nhận, Thắng tiến hành nộp hồ sơ chính thức cho trường. Trong thư thông báo kết quả học bổng, nhà trường bày tỏ ấn tượng với thành tích học thuật và tiềm năng nghiên cứu của cậu.
Dù NTU và Sydney thuộc top 20 thế giới theo QS, còn Virginia Tech xếp hạng 51 tại Mỹ theo US News, Thắng vẫn quyết định theo đuổi chuyên ngành Kỹ thuật và Khoa học vật liệu tại Mỹ.
"Mình tập trung vào vật liệu bán dẫn - một lĩnh vực đang được đầu tư mạnh mẽ trong phát triển công nghệ năng lượng sạch và thiết bị điện tử. Mỹ có môi trường nghiên cứu tiên tiến và nhiều cơ hội hợp tác quốc tế", Thắng cho biết.
Tại Virginia Tech, Thắng sẽ được tài trợ toàn bộ học phí và nhận mức lương hàng tháng trong suốt quá trình làm nghiên cứu sinh. Với niềm đam mê và ý chí bền bỉ, cậu hy vọng sẽ mang những tri thức từ Mỹ về Việt Nam, góp phần phát triển nghiên cứu vật liệu nano trong nước.
"Sau khi hoàn thành tiến sĩ, mình muốn trở về Việt Nam, tiếp tục nghiên cứu và truyền đạt kiến thức cho thế hệ trẻ. Mình hy vọng có thể góp phần phát triển nghiên cứu vật liệu nano trong nước và thúc đẩy hợp tác khoa học quốc tế.", Thắng tâm sự.