Học trò chưa kịp hồi sức lại... thi

Căng thẳng thi học kỳ, lo sợ điểm thấp

Chị Nguyễn Thị Thúy, có con học tại một trường THCS điểm ở quận 1. TPHCM cho biết, thời điểm tuần này và tuần tới, con trai chị đang "vật lộn" với kỳ thi học kỳ 1 với 8 môn thi dày đặc. Lẽ ra không quá căng thẳng nhưng con chị gánh áp lực khi mọi người xung quanh "nghiêm trọng" chuyện điểm số.

Như đợt vừa rồi, chỉ một bài điểm tra tiếng Anh, con chị đạt 6,5 điểm mà giáo viên cùng nhóm trong Ban đại diện phụ huynh đã đưa ra bàn luận, phân tích, rút kinh nghiệm vì số điểm đó ảnh hưởng đến kết quả chung của cả lớp.

Trước kỳ thi học kỳ, giáo viên cùng Ban đại diện phụ huynh họp trao đổi và công khai thông báo học sinh (HS) phải đạt điểm thi thật tốt, đặc biệt là môn Toán - cô chủ nhiệm dạy Toán - tuyệt đối không được đạt dưới điểm 8.

"Áp lực từ giáo viên, từ Ban đại diện phụ huynh như vậy nên con tôi dù biết cha mẹ không quan trọng điểm số nhưng cháu vẫn rất lo lắng. Những ngày qua, tôi rủ con xuống tầng đi dạo, đọc sách... con không chịu, chỉ ôm lấy bài vở. Cháu lo không đạt điểm tốt sẽ bị mắng trước lớp", người mẹ kể.

Theo chị Thúy, sau khi thi học kỳ 1, các con nghỉ Tết xong thì lại chuẩn bị thi giữa kỳ. Dồn dập, dồn dập với việc thi cử như vậy gần như các con không kịp thời gian để cân bằng, xả hơi...

Là một người hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, cũng là một phụ huynh, chị Vũ Quỳnh Giang, có con học tại Trường THCS Trần Văn Ơn,TPHCM cho hay, con chị cũng đang chạy đua với lịch thi học kỳ.

Với thực tế thi cử, chị nói rõ với con thi cử là sẽ căng, cần nhất là con hãy ôn tập kỹ, làm bài hết sức mình nhưng đừng quá xem trọng kết quả.

Chị Giang đánh giá những năm gần đây bài vở các em học không quá nhiều mà đòi hỏi HS phải hiểu để vận dụng kiến thức. Nhưng có điều, thầy cô không có nhiều thời gian, lại phải hoàn thành giáo án theo chương trình nên họ cũng khó trong việc cho HS bài vận dụng thực tiễn nên đến khi thi thì các em lúng túng.

Theo chị Giang, mọi việc vẫn nằm ở chỗ, chương trình hiện nay rất nặng, nhất là môn Toán. Với lượng kiến thức đòi hỏi thì dù đổi mới phương pháp dạy học, học 2 buổi/ngày vẫn là nặng với các em, hạn chế việc học vận dụng. Áp lực chỉ giảm khi chương trình thay đổi.

"Tuy nhiên, ở một số trường, nhất là các trường điểm, nhà trường, giáo viên cũng gây áp lực điểm số một cách quá đáng lên HS, phụ huynh. Chúng ta nói thay đổi nhưng thật ra vẫn rất quan trọng điểm số", chị Giang bộc bạch.

Quay cuồng vì thi

Theo hướng dẫn thi học kỳ 1 năm học 2018-2019 của TPHCM, các trường THCS - THPT sẽ thi học kỳ 1 trong khoảng thời gian từ 10 - 22/12/2018.

Sở GD-ĐT TPHCM yêu cầu, các nội dung của đề kiểm tra phải bảo đảm đúng hướng dẫn thực hiện điều chỉnh nội dung dạy học các cấp học theo hướng dẫn của Bộ GD-ĐT.

Nội dung kiểm tra phải bảo đảm tính chính xác, câu hỏi rõ ràng; nội dung các câu hỏi phải theo tiến độ bài dạy ở kỳ kiểm tra và sát với chuẩn kiến thức kỹ năng của chương trình. Đặc biệt, Sở chỉ đạo phải tăng cường các câu hỏi vận dụng, câu hỏi liên hệ với thực tiễn cuộc sống nhưng cần tránh khiên cưỡng, gượng ép. Sau kỳ thi, các đơn vị phải gửi đề vào đáp án về để Sở kiểm tra.

Việc thi học kỳ, nghe có vẻ đơn giản nhưng với các em HS, vừa kết thúc đợt thi này lại nối tiếp đợt thi khác với những áp lực điểm số bủa vây thì các em rất khó tránh được sự căng thẳng.

Theo chuyên gia tâm lý Vũ Cẩm Vân, việc lo lắng trước kỳ thi là bình thường nhưng tâm lý căng thẳng, lo sợ ảnh hưởng đến chất lượng bài thi dẫn đến suy giảm thể chất, tinh thần thì cần được chú ý để tránh rối loạn tâm lý. Vào mùa thi, rất nhiều HS có biểu hiện rối loạn tâm lý, tâm thần, trong là các em trong độ tuổi 10 - 19.

Các em gánh nhiều áp lực về lứa tuổi, áp lực từ nhà trường, gia đình và từ chính bản thân. Việc trải qua nhiều kỳ thi nối tiếp cũng dễ làm các em đuối sức khi tâm lý của đợt thi cũ chưa hồi phục lại chuẩn bị đối diện với kỳ thi khác.

Phải nói, mọi đánh giá, chất lượng trong giáo dục của chúng ta vẫn đang quy hết vào các kỳ thi, điểm số. Nhiều lần, chính những người trong ngành cũng phải thừa nhận, nếu không có các kỳ thi, HS sẽ không có động lực để học tập. Và học trò đã quen với việc học để thi đến độ nếu không thi... các em không học để làm gì.

Học trò Việt Nam mỗi năm có ít nhất 4 kỳ thi trong trường học, gồm 2 kỳ thi giữa kỳ và 2 kỳ thi cuối kỳ, chưa kể vô số bài kiểm tra, đánh giá. Hình ảnh học trò chúng ta miệt mài vì thi hoàn toàn đối ngược với giáo dục Phần Lan - được xem là đất nước có nền giáo dục tiên tiến nhất trên thế giới.

Bà Anna Mari Jaatinen, hiệu trưởng Trường Tiểu học Siltamäki, Phần Lan - người có 22 năm làm công việc hiệu trưởng cho biết, giáo dục Phần Lan có rất nhiều mục tiêu như kỹ năng tư duy, kỹ năng học tập, kỹ năng tự phục vụ, tự bảo vệ, năng lực về mặt xã hội, thấu hiểu về văn hóa, bản thân, khởi nghiệp...

Nhưng suốt 16 năm ở phổ thông, học sinh ở Phần Lan không trải qua một kỳ thi quốc gia nào. Hàng năm, các em chỉ trải qua các bài test và quan trọng nhất là các bài test về hạnh phúc, về niềm vui đi học...

Hoài Nam